Şinzo Abe Japonya için neden önemliydi?
Japonya eski Başbakanı Şinzo Abe'nin suikast sonrası hayatını kaybetmesi dünya gündeminin ilk sırasında. İkinci dünya savaşı sonrası dünyaya gelip başbakan olan ilk isim olan Abe'nin büyükbabası da Japonya'da başbakanlık yapmıştı. Babası da Dışişleri Bakanlığı'nda görev almıştı. Dış politika Uzmanı Yusuf Emre Koç, 2020 yılında Kriter Dergisi'nde yazdığı analizde Abe'nin Japonya'daki amacını ve yapmak istediklerini kaleme almıştı.
Japonya’nın İkinci Dünya Savaşı sonrası en uzun süre görevde kalan Başbakanı Şinzo Abe, sağlık sorunları nedeniyle 28 Ağustos 2020’de görevinden istifa ettiğini açıkladı. “Sağlığımın kötü olması, yanlış siyasi kararlar almama yol açmamalı” diyen Abe, istifasından önceki haftalarda birkaç kere hastaneye kaldırılmıştı.
Siyasetteki en önemli şeyin sonuçlar olduğunu söyleyen Abe, hastalığı nedeniyle aynı zamanda fiziksel olarak da zayıflamışken hata yapabilme riskini alamayacağını ifade ederek görevinden ayrılmak durumunda kaldı. 2006-2007’deki bir yıllık görevinin ardından 2012’den bu yana kesintisiz başbakanlık görevini sürdüren Abe, ülkesinin ekonomi ve savunma politikalarında kendi adıyla özdeşleşen izler bıraktı.
Görevi boyunca uluslararası müttefikleriyle iyi ilişkiler geliştiren Abe, Japonya’nın COVID-19 salgınıyla mücadele sürecinde ve 2021’e ertelenen Tokyo Olimpiyatları’nın hazırlık sürecinde görevinden istifa etmiş oldu. Japonya’nın ciddi bir ekonomik gerileme sürecine girdiği, Çin ve Güney Kore ile ihtilafların devam ettiği ve COVID-19 salgınıyla mücadele edilen böylesi bir ortamda Japonya’da siyasetin geleceği oldukça merak uyandırıcı.
- Şinzo Abe kimdir?
- 1954’te doğan Abe, Japonya’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra doğan ilk başbakanıdır. Önde gelen siyasi bir ailede büyüyen Abe’nin büyükbabası Nobusuke Kishi 1957’den 1960’a kadar Japonya başbakanıydı. Savaş dönemi lideri olan Kishi, siyasete dönmeden önce ABD tarafından bir savaş suçlusu olarak hapis cezasına çarptırılmıştı. Babası Shintaro Abe 1982-1986 arasında Dışişleri Bakanı olarak görev yaparken, büyük amcası Eisuke Sato da 1964-1972 arasında başbakanlık görevinde bulunmuştu. Sato, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’nı imzalaması üzerine Nobel Barış Ödülü’ne layık görülmüştü.
- Bir başbakan torunu olan Abe, ilk olarak 1993’te parlamentoya seçildi. Çeşitli kademelerde yaptığı görevlerin ardından, 2006 ve 2007’deki 366 günlük ilk başbakanlık görevi süresi oldukça çalkantılı geçmiş ve o dönemde yine aynı sağlık sorunları nedeniyle istifa etmişti. Kendisinin ardından 2007’den 2012’ye her sene başbakanın değiştiği ve 2002’den 2012’ye geçen yirmi senede 14 farklı başbakanın göreve geldiği Japonya’da, Abe 2012’de başlayan ikinci dönemiyle uzun yıllar süren göreli bir siyasi istikrarsızlık ortamını da sonlandırmış oldu. Yeniden ülkenin lideri olmasıyla birlikte ekonomik durgunluğu düzeltmeyi ve İkinci Dünya Savaşı mirası pasifist anayasayı değiştirmeyi vaat etti.