Savaşın karanlık yüzü: Hiroşima ve Nagazaki saldırısının üzerinden 74 yıl geçti

6 Ağustos 1945'te Hiroşima'ya, 9 Ağustos 1945'te ise Nagazaki'ye ABD Hava Kuvvetleri tarafından atom bombası atıldı. Japonya'nın teslim olmasına neden olan saldırı Japon kaynaklara göre yarım milyona yakın insanın hayatını kaybetmesine neden oldu.

Hem Japonya'nın hem de tüm dünyanın kaderini değiştiren bu saldırı 'kara leke' olarak tarihteki yerini aldı.

Atom bombası atılmadan öncesi ve sonrası 👇

74 yıl geçti

İkinci Dünya Savaşı'nın Pasifik muharebeleri sürerken ABD'nin 6 Ağustos'ta Japonya'nın Hiroşima, 9 Ağustos'ta da Nagazaki kentlerine atom bombası atmasının üzerinden 74 yıl geçti.

Atom bombası nasıl bir etki oluşturur?

Yaklaşık 13 bin TNT (tri-nitro-toluen) kuvvetindeki uranyum katkılı bomba, merkezinde 3 bin santigrat derece ısı oluşturarak Hiroşima'nın yüzde 70'ini yok etti. 1,5 kilometre çapındaki alanda her yeri dümdüz eden atom bombası, ilk aşamada 80 bin ve 1945 sonuna dek ise 140 bin kişinin ölümüne yol açtı.

Patlama sonrası radyoaktif yağmur da ölümlere neden oldu

Bombalamada yaralanan çok sayıda kişi tıbbi yardım alamadan ölürken, şehre yardım götürmeye gidenler de bomba sonrası oluşan radyoaktif yağmura maruz kalarak hayatını kaybetti.

Nagazaki'ye ise yerin 500 metre üzerinden atılan ve 22 bin TNT gücündeki bombanın yıkım gücünü şehrin etrafını çevreleyen tepeler sınırlarken ilk aşamada 70 bine yakın kişi öldü ve Nagazaki'nin yarısı yok oldu.

Atom bombası atılmasının neden neydi?

Savaş sürerken dönemin ABD Başkanı Harry Truman'ın, atom bombası kullanılması gerekçelerinin, Sovyetler'e gövde gösterisinin yanı sıra Doğu Avrupa'dan sonra Doğu Asya'da da Sovyet tehdidi olduğu biliniyor.

Temmuz 1945 sonunda İngiltere, Çin ve ABD'nin "Potsdam Bildirisi" ile teslim olma çağrısında bulunduğu Japonya, "şartsız teslim olmayacağını" ilan etti.

Japonya, ağustos başında İttifak cephesine "anlaşmalı barış" teklifi yaptı ancak teklifin kabul edilmemesi üzerine 6-12 Ağustos haftasında pazartesi Hiroşima'ya, perşembe de Nagazaki'ye atılan atom bombaları ile şehirler yerle bir edildi.

İmparator teslim olduğunu açıkladı

Dönemin Japonya İmparatoru Miçinomiya Hirohito, 15 Ağustos'taki mesajında "Savaşı sürdürmenin Japon milletini mahvedeceğini" belirterek ülkesinin koşulsuz teslim olduğunu ilan etti.

Japonya'ya atom bombası neden atıldı?

Hiroşima'nın askeri üsler ve Nagazaki'nin ağır sanayi kuruluşları nedeniyle hedef seçildiği belirtiliyor.

Nagazaki'ye atom bombasının atılması Pasifik'te devam eden muharebeleri resmen sona erdirdi.

Üzerinden 74 yıl geçmesine rağmen ABD'nin neden atom bombası atarak savaşı sonlandırmayı tercih ettiği henüz tam olarak anlaşılabilmiş değil.

Hibakuşa nedir?

Amerikalılar ölü sayısının 117 bin, Japonlar ise yarım milyona yakın olduğunu açıklarken, "Hibakuşa" ismi verilen mağdurlarda korkunç yaralar açıldı.

Hibakuşalar üzerindeki radyasyon zehirlenmeleri, nükleer güç sanayisinde emniyet seviyelerinde ölçüm standardı sağladı.

Dünya üzerindeki dengelerin gölgesinde 'nükleer'

Savaşın kırılma noktaları olarak bilinen atom bombaları, Japonya'nın teslim olmasına sebep olurken ortaya çıkan sonuç da uluslararası ilişkilerin dönüşmesine yol açtı.

ABD ve Sovyetler, 1950'ye kadar geliştirdiği daha kuvvetli hidrojen bombalarını kıtalar arası balistik füzelere (ICBM) nasıl monte edeceğini formüle etti ve dünya "aşırı güç kullanabilme" çağına adım attı.

Dünya, 1960 ve 1990 arasını nükleer savaşın gölgesinde yaşarken iki nükleer gücün birbirlerine "doğrudan" savaş açma cesaretini gösteremediği "Soğuk Savaş" dönemine girdi.

Törenle anıldılar

2. Dünya Savaşı’nın son perdesinde tarihin akışını değiştiren dünyanın ilk atom bombası saldırısının 74. yıl dönümünde, saldırıda hayatını kaybedenler Japonya’nın Hiroşima şehrindeki Barış Anıtı Parkı’nda anıldı.

Bugün yerel saat ile 08.00’de başlayan törene, Japonya Başbakanı Shinzo Abe, Hiroşima Belediye Başkanı Kazumi Matsui, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, 92 ülkeden temsilciler ve saldırıda hayatını kaybeden kurbanların yakınları dahil binlerce kişi katıldı. ABD’nin Hiroşima’da kullandığı "Little Boy" adlı atom bombasının atıldığı saat olan 08.15’te sessizliğe bürünen katılımcılar, saygı duruşu ile kurbanları andı. Törende, atom bombası saldırısı ve sonrasında hayatını kaybeden 319 bin 186 kişinin adlarının yer aldığı bir liste Barış Anıtı’na asıldı.

Atom bombası atıldığında ABD başkanı kimdi?

ABD Japonya'ya atom bombalarını atarken Başkanlık koltuğunda Harry Truman oturuyordu.

O dönemde ABD başkanı olan Harry Truman sonuçtan hiç de memnun değildi. ABD ordusu atom bombası gibi büyük yıkımlara neden olan bir silah için hedefleri 'amatörce' belirlemişti.

Ağustos ayının sonlarına doğru Truman günlüğünde "Atom bombası askerlere, askeri tesislere ya da donanmamalara yönelik olarak kullanılmalı. Sivillere, kadınlara ve çocuklara karşı değil!" yazıyordu.

Truman'ın Ticaret Bakanı Henry Wallace da günlüğünde Başkan Truman'ın 'büyük bir vicdan azabı' çektiğini yazıyordu:

"100 bin insanı bir anda öldürme fikrine katlanamıyordu. Sürekli kendi kendisine 'onca çocuk' diyordu."

Nagasaki'den bir gün sonra Truman atom bombasının kullanımına dair ilk kararını açıkladı:

"Başkanın doğrudan izni olmadan hiçbir atom bombası kullanılmayacak."

9 Ağustos 1945'ten bu yana savaşlarda bir daha atom bombası kullanılmadı.