Rusya ve Çin liderleri Pekin'de: Dünyaya ne mesaj verdiler?
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Çin Devlet Başkanı Şi Jinping, Pekin'de gerçekleşen kritik buluşmada bir araya geldiler. Bu buluşma, dünya sahnesinde güçlü bir işbirliği mesajı ile dikkatleri üzerine çekti. Batı medyası tarafından da merakla takip edilen görüşmede dünyaya ne mesaj verildi?
Putin'in geçen hafta resmi olarak başlayan 5. dönem başkanlığının ilk resmi ziyaretini Pekin'e gerçekleştirdi.
Bu anlamda Putin, 6 yıl sürecek olan yeni başkanlık dönemindeki önceliklerinin de işaretini vermiş oluyor. ABD'nin en güçlü iki jeopolitik rakibinin buluşmasında Kremlin, Pekin'le stratejik ortaklığı derinleştirmeyi umut ediyor. Batı da ziyareti yakından izliyor.
Şi Putin'i Pekin'de 'Yasak Şehir'in hemen yakınındaki resmi ikametgahı Zhongnanhai'de ağırladı.
Putin'in burada ağırlanmasının sembolik bir önemi olduğuna dikkat çekiliyor. Uzmanlar Çin liderlerinin sadece 'yakın müttefiklerini' burada ağırladıklarını belirtiyor.
Ziyaretin ilk gününde liderler oldukça yakın bir görüntü verdi. Görüşmeler sonunda birlikte çay içtiler ve kameralar önünde birbirlerine sarıldılar.
Jinping dün yaptığı açıklamada Pekin ve Moskova'nın savaşa 'siyasi bir çözüm' bulunması gerektiği konusunda hemfikir olduğunu söyledi.
Ticari anlaşmalar imzalandı
Görüşmede, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin 75. yılı da kutlandı ve liderler bir dizi ticaret anlaşması imzaladı.
İki ülke arasındaki ticari ilişkilere değinen Putin, “Moskova ve Pekin'in gerçekten sağlam bir pratik işbirliği geçmişi var. 2023 yılında ikili ticaret neredeyse dörtte bir oranında artarak 227 milyar dolar gibi iyi rakama ulaştı. Çin, ticari ve ekonomik alanda ana ortağımızdır. Geçen yılın verilerine göre Rusya, Çin’in ticaret ortağı olan ülkeler listesinde dördüncü sırada yer aldı. Mart 2023'teki Moskova ziyaretinizin ardından Rusya-Çin ekonomik işbirliğinin kilit alanlarının 2030'a kadar geliştirilmesine yönelik bir planın onaylanması bunda doğrudan rol oynadı. Önceliklerimiz arasında enerji, sanayi, tarım, ileri teknoloji, inovasyon, altyapı, inşaat ve ulaştırma alanlarında işbirlikleri yer alıyor” dedi.
"Kendimi evimde gibi hissediyorum"
75. yıl görüşmelerinde konuşan Putin, "Ülkemiz, yeni Çin devletinin oluşumunun ilk yıllarında geniş desteklerle onun bağımsızlığının ve egemenliğinin güçlenmesine yardımcı oldu. Komünist Parti önderliğindeki Çin halkının, ülkelerinin kalkınmasında bu kadar etkileyici başarılara imza atmasından memnuniyet duyuyoruz."
Rusça konuşmaya devam ederken tercümana çeviri fırsatı vermeyen Vladimir Putin bu duruma atıfta bulunarak, "Uzun süre konuştuğum ve tercümana izin vermediğim için özür dilerim. Kendimi evimde gibi hissediyorum. Bu yüzden buradaki herkesin Rusça konuştuğunu düşündüm" dedi. Putin’in bu sözlerine karşı Jinping de dahil salondan büyük bir alkış geldi. Konuşmasının devamında Rus ve Çin kültürünün yakın bağlarına da vurgu yapan Putin, "Rusya'nın müzik kültürü zengin bir antik tarihe ve muazzam bir çekici güce sahiptir. Rusya'da insanlar Çin kültürüne büyük ilgi duyuyor. Çin dili, çay törenleri, Çin kültürünün unsurları dekorlara yansıyor" şeklinde konuştu.
Birçok kez Çinlilerin popüler Rus şarkıları söylediğini duyduğunu belirten Putin, "75 yıl önce sıklıkla söylenen ve slogan haline gelen, ‘Bir Rus ve bir Çinli sonsuza kadar kardeştir’ diye popüler bir şarkı vardı. Rusya ve Çin ortaklığını bu kardeşlik ruhuyla güçlendirmeye devam edeceğiz" ifadelerini kullandı. Putin ayrıca Sovyetler Birliği’nin, Çin Halk Cumhuriyeti’ni ilk tanıyan devlet olduğunu da hatırlattı.
Rusya Devlet Başkanı Putin, Pekin temasları kapsamında Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile düzenlediği basın toplantısının ardından Çin Başbakanı Li Çiang ile de bir araya geldi. Görüşmelerin ardından Putin, Çin devrim kahramanları için Çin Ulusal Anıtı'na çelenk bıraktı.
Çin ile Rusya arasında ortak strateji
Çin Devlet Başkanı Şi, görüşmede, bu yıl Çin ve Rusya arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 75. yılı olduğunu hatırlatarak, aradan geçen üç çeyrek yüzyılda iki ülke ilişkilerinin 'iniş ve çıkışlara rağmen giderek güç kazandığını' ve 'değişen uluslararası ortamın sınamasına dayandığını' belirtti.
Yıllar içinde Rus lider ile 40'tan fazla kez buluştuklarına ve yakın iletişim içinde olduklarına, bunun iki ülke ilişkilerinin sağlam, istikrarlı ve sorunsuz gelişimi için stratejik olarak yol gösterici olduğuna işaret eden Şi, "Bugün Çin ve Rusya arasındaki (iyi) ilişkiler zorlu çabalar sonucu elde edildi. İki taraf bunun değerini bilmeli ve geliştirmeli." dedi.
Şi, Çin-Rusya ilişkilerinin istikrarlı gelişiminin yalnızca iki ülkenin ve halklarının temel çıkarı olmanın yanında bölgenin ve dünyanın barış, istikrar ve refahına katkı sağlayacağını vurguladı.
Çin ve Rusya'nın Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyinin daimi üyeleri ve yükselen piyasa ekonomileri olduğuna işaret eden Şi, "İki ülkenin stratejik eş güdümü derinleştirmesi, karşılıklı faydaya dayalı işbirliğini genişletmesi ve dünyanın çok kutupluluğa yönelik genel tarihi eğilimi izlemesi ortak stratejik tercihimiz." ifadesini kullandı.
Şi, ikili ilişkileri gelecek doğrultusunu belirlemek ve farklı alanlarda işbirliği için yeni planlar hazırlamak üzere Putin ile çalışmaya hazır olduğunu dile getirdi.
İki lider, görüşmenin ardından işbirliği anlaşmalarına imza atarken Çin-Rusya diplomatik ilişkilerinin kurulmasının 75. yılı vesilesiyle "Yeni Dönemde Kapsamlı Stratejik İşbirliği Ortaklığı Derinleştirilmesi" başlıklı ortak açıklama yayımladı.