Reddit'in örgütlü GameStop atağı piyasalarda korku oluşturdu
Reddit ve diğer platformlar aracılığıyla bir araya gelen bir grup küçük yatırımcı hisseleri düşüşte olan ve salgın nedeniyle ekonomik sıkıntılar yaşayan ABD'li video satıcısı GameStop'un hisselerine yönelince şirketin hisseleri bir anda artmıştı. Yaşanan olay sonrası yatırım fonlarının kaybı 5 milyar doları aştı ve bu durum finans piyasalarının kırılganlığına işaret etti. Hisse senedi alım satımı yapan bazı platformların GameStop hisselerine dair işlemlere kısıtlama getirmesi ise serbest piyasa ekonomisinin geçerliliğini ve güvenini sorgulattı. Peki GameStop nasıl birdenbire değer kazandı, bundan sonra ne olacak?
ABD borsasında küçük ve büyük yatırımcılar arasında GameStop hisseleri üzerinden başlayan çekişme piyasaları tedirgin ederken, analistler, bu durumun başka hisse senetlerinde de görülebileceğini ve bazı yatırım kuruluşları için risk oluşturabileceğini belirtiyor.
ABD'li video oyun satıcısı GameStop'ın hisseleri üzerinden başlayan bu meydan okuma, bazı hisse senetlerinde olağan dışı hareketliliğe neden olurken, pay piyasalarının tamamı için ise endişe oluşturdu.
Hisseleri 17 dolardan 400 dolara kadar yükseldi
ABD'li video oyun satıcısı GameStop, yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgının etkisiyle 2020'de ekonomik sıkıntılar yaşarken, 450'ye yakın mağazasını kapatmayı planladığını duyurmuştu.
Yaşadığı ekonomik sıkıntılarla borsa değeri düşen şirket, geçen yıl sonu itibarıyla hisseleri en fazla "açığa satılan" yani yatırımcıların daha da düşeceğini tahmin ettiği hisseler arasına girdi.
Nasıl oldu?
Yatırım fonlarından Melvin Capital, GameStop'ın geçen yıl 17 dolar civarında olan hisselerinden "kısa pozisyon" yöntemiyle fiyatların düşüşünden para kazanmaya çalıştı.
Sosyal medya platformu Reddit'te bir araya gelen yatırımcı grubu da bu durumu fark etmesiyle birlikte örgütlü bir şekilde hisse senedinde alıma geçti.
- Kısa pozisyon almak, bir hisse senedini elinde bulunduran yatırımcılardan belirli bir kira bedeli ödeyerek ödünç alarak, borsada satmak anlamına geliyor. Böylece ilgili hisse senedi fiyatı düşerse 'kısa pozisyon' alan yatırımcı para kazanıyor, fiyat yükselirse zarar ediyor.
WallStreetBets adlı forum üzerinden organize olan amatör yatırımcılar, GameStop hisselerini alarak fiyatını yükseltirken, grubun katılımcı sayısı da her geçen gün arttı. ABD'li milyarder Elon Musk'ın da 26 Ocak'ta Twitter'dan "Gamestonk!!" yazarak WallStreetBets forumunun linkini paylaşmasıyla grup daha da genişledi.
Gamestonk!! https://t.co/RZtkDzAewJ
— Elon Musk (@elonmusk) January 26, 2021
GameStop'ın daha önce 17 dolar civarında olan hisse fiyatı 400 dolara kadar çıktı.
Yatırım fonları 5 milyar dolardan fazla kaybetti
Wall Street'in büyük yatırım şirketlerinin değerinin daha da düşeceğini tahmin ettiği GameStop hisseleri, küçük yatırımcıların yüklü alımlarıyla son 2 haftada yüzde 1.700'ün üzerinde değer kazanarak, yatırım şirketlerinin zarar etmesine neden oldu.
Melvin Capital ve Citron Research, GameStop yükselişinden para kaybeden yatırım şirketleri arasında yer alırken, finansal analiz şirketi S3'ün verilerine göre yatırım fonlarının kaybı 5 milyar dolardan fazla oldu. Melvin Capital, büyük kaybının ardından Salı günü GameStop'taki pozisyonunu kapatmak zorunda kaldı.
- Benzer şekilde salgın döneminde ekonomik kayıplar yaşayan ABD'li ev dekorasyon ürünleri mağazası Bed, Bath and Beyond, sinema zinciri AMC, son dönemde popülaritesini yitiren telefon üreticileri Nokia ve BlackBerry gibi şirketlerin hisseleri de yükselmeye başladı.
"Tehlikeli bir emsal"
JP Morgan hafta başında, aralarında emlak şirketi Macerich ve restoran zinciri Cheesecake Factory gibi şirketlerin de bulunduğu 'kısa pozisyon' yöntemine duyarlı 45 hisse senedinin listesini paylaştı.
JP Morgan analistlerinin paylaştığı bir notta ise GameStop hadisesinin piyasalar için 'tehlikeli bir emsal' oluşturduğu ifade edildi.
Analistler, GameStop ve bezer hisselerdeki artışın, temel göstergelerden kopuk olması durumunda uzun soluklu olmayacağını ancak piyasalarda önemli sorunlara neden olabileceğini kaydetti.
Hisse alımına kısıtlama getirildi
Hisse senedi alım satımı yapılan platformlardan Robinhood ve Interactive Brokers, Perşembe günü GameStop ve diğer şirketlerin hisselerinin satın alınmasına kısıtlama getirdiğini duyurdu.
'Sadece zenginlerin değil, herkesin finansal piyasalara erişimini sağlama' amacıyla kurulan Robinhood'dan yapılan açıklamada, platformun misyonunun 'finansı demokratikleştirmek' olduğu anımsatılarak, piyasaları sürekli izledikleri ve gerektiğinde değişiklikler yaptıkları belirtildi.
Platformun açıklamasında, son dalgalanmalar ışığında aralarında GameStop, American Airlines, AMC, BlackBerry, Bed, Bath and Beyond ve Nokia'nın bulunduğu hisselerin işlemlerine sınırlama getirildiği aktarıldı. Bu hisselerin sadece satışına izin verilirken, alımı yasaklandı.
Söz konusu kısıtlamanın ardından GameStop hisseleri yüzde 50'ye yakın değer kaybetti.
Tepki gecikmedi
Robinhood gibi borsa işlem platformlarının söz konusu hisselerin işlemlerine yönelik kısıtlamaları tepkiyle karşılanırken, bu durum Robinhood'un eleştirilerin odağına yerleşmesine ve küçük yatırımcıların Webull gibi diğer platformlara yönelmesine neden oldu.
Sınırlı alımlara izin verildi
Gelen tepkilerin ardından Robinhood, Perşembe günü akşam saatlerinde yaptığı açıklamada, bugünden itibaren GameStop gibi hisselerin sınırlı alımına izin vermeyi planladıklarını, durumu izlemeye devam edeceklerini bildirdi.
Müşterilerini şartlar ve yönetmeliklere uygun olarak mümkün olduğunca sınırlamamayı istediklerini belirten Tenev, "Bu kısıtlamaları uygulamak zorunda kalmak bize acı veriyor. Bu hisse senetlerinde en kısa sürede ticareti mümkün kılmak için elimizden geleni yapacağız" ifadelerini kullandı.
Tenev, söz konusu hisselerin işlemlerine Robinhood'un SEC yönetmeliği gereği 'riski ve mevduat gereksinimlerini ihtiyatlı bir şekilde yönetmesi' gerektiği için sınırlama getirilmesine karar verdiklerini vurguladı.