Myanmar ordusu yönetime el koydu

GSeçim sonuçlarının ardından tansiyonun yükseldiği Myanmar'da, Devlet Başkanı Win Myint ile Devlet Konseyi Başkanı ve Dışişleri Bakanı Aung San Suu Çii'nin gözaltına alındığı bildirildi.

İktidardaki Ulusal Demokrasi Birliği (NLD) Partisi Sözcüsü Myo Nyunt açıklamasında, "Halkımızdan düşünmeden karşılık vermemesini ve yasalara uygun şekilde hareket etmesini istiyorum" ifadesini kullandı.

Sözcü Myo Nyunt, kendisinin de gözaltına alınmayı beklediğini ifade etti.

BBC'nin haberine göre, başkent Nepido ve Yangon kentinde askerler sokaklar indi, Nepido'da telefon ve internet hatları kesildi.

Ayrıca 14 bölgedeki bölge bakanlarının aileleri, bakanların askerler tarafından evlerinden 'alındığını' ifade etti.

Myanmar'da iktidar partisi halka, ordunun yönetime el koymasına karşı çıkma ve askeri diktatörlüğe dönülmesine izin vermeme çağrısında bulundu.

Ne olmuştu?

Myanmar'da Seçim Komisyonu, 29 Ocak'ta iktidardaki Aung San Suu Çii'nin partisinin zaferiyle sonuçlanan seçimde ordunun sonuçların belirlenmesinde hile yapıldığı iddialarını yalanlamıştı.

Myanmar Genelkurmay Başkanı Hlaing, 27 Ocak'ta kanunların düzgün şekilde uygulanmaması halinde Anayasa'nın feshedilebileceğini söylemişti. Ancak Myanmar ordusundan (Tatmadaw) 30 Ocak'ta yapılan açıklamada, Hlaing'in 'Anayasa'nın feshedilebileceğine' dair açıklamalarının 'darbe' tehdidi olmadığı savunulmuştu.

Ordunun desteklediği ana muhalefetteki Birlik İçin Dayanışma ve Kalkınma Partisi (USDP), 26 Kasım 2020'de, Myanmar’da 8 Kasım 2020'de düzenlenen ve iktidardaki Demokrasi İçin Ulusal Birlik Partisinin (NLD) kazandığı seçimde 'oyların yeniden sayılması' çağrısında bulunmuştu.

Myanmar anayasası

• Myanmar'da ordunun 2008'de hazırladığı Anayasa, iktidar partisinin Meclisin kontrolünü sağlamasına engel oluyor. Ordu, Anayasa'nın değiştirilmesini önleyebilmek için Meclis üyelerinin yüzde 25'ini seçim olmadan atıyor, bazı kilit bakanlıklar da askerlerin elinde bulunduğundan hükümet üzerinde doğrudan kontrol uyguluyor.
• İngiltere'nin Asya'dan Sorumlu Devlet Bakanı Nigel Adams, Myanmar'daki seçimlerde azınlıkların bulunduğu bölgelerde seçime katılımın engellendiğini, Myanmarlı yetkililerin ilk fırsatta buralarda "özgür ve adil seçimleri" yapması gerektiğini ifade etmişti.
• Avrupa Birliği (AB) de Myanmar hükümetine çağrı yaparak ülkedeki demokratik sürece Arakanlı Müslümanların da olduğu tüm etnik, dini ve azınlıkların dahil edilmesini istemişti.

Türkiye'den kınama

Türkiye Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Myanmar'daki darbenin kınandığı ve seçilmiş liderlerin derhal serbest bırakılmasının beklendiği ifade edildi. Öte yandan, Türkiye'nin Nepido Büyükelçiliği, askeri darbenin yapıldığı Myanmar'da yaşayan Türk vatandaşlarına zorunlu olmadıkça sokağa çıkmama ve seyahat etmeme uyarısında bulundu.

Myanmar'da ordunun yönetime el koyması ve sivil hükümet yetkililerinin tutuklaması dünyada da tepkilere yol açtı. Avrupa Birliği (AB), Birleşmiş Milletler (BM), ABD, Avustralya, Japonya, Endonezya ve Yeni Zelanda kınama ve endişe mesajları paylaştı.