0

JURNAL.İST HAKKINDA // NEDİR, KİMDİR?

MHP ve AK Parti'nin yeni anayasa üzerinde uzlaşamadığı 4.5 madde

Abdülkerim Arslan
ABDÜLKERİM ARSLAN
29 KASIM 2016 , SALI 13:00
Abone ol

AK Parti ile MHP arasında 12 madde üzerinden 4 buçuk maddedeki pürüzlerin aşılamadığı belirtiliyor.

OHAL sürecinin sonlanmasının da referandum şartına bağlandığı Anayasa değişikliği için MHP ile anlaşma sağlanacak gibi mi?

Ya da müzakerede 12 madde üzerinde sadece 1-2 maddede mi pürüz var?

Her iki tarafın etkin isimleriyle yaptığım görüşme sonrası şunu söyleyebilirim ki gelinen nokta referandum için bugünden tarih verdirecek boyutta değil.

Nitekim kendileri de bunu açıktan ifade ediyor, “Paketteki 12'den 4.5 maddedeki pürüzleri aşamadık” cümlesinin altı çizilerek söyleniyor. Bugüne kadar yazılıp söylenenlerin “en gerçekçisi” diye aktarılan pürüzler ise şöyle:

1- Yasama Yetkisi: Paketle, Cumhurbaşkanı'na, bir kanunda boşluk olduğunu görmesi halinde Kanun Hükmünde Kararname çıkarma yetkisi getiriliyor. MHP, böyle bir yetkinin Meclis'i işlevsiz bırakacağı, yasamanın görevini sonlandıracağını belirterek itiraz ediyor. Geçen hafta tartışılan “cinsel istismara” ilişkin örnekten yola çıkarak, “Böyle bir düzenleme KHK ile yapılsaydı ne olacaktı?” sorusuna yanıt aranıyor.
1- Yasama Yetkisi: Paketle, Cumhurbaşkanı'na, bir kanunda boşluk olduğunu görmesi halinde Kanun Hükmünde Kararname çıkarma yetkisi getiriliyor. MHP, böyle bir yetkinin Meclis'i işlevsiz bırakacağı, yasamanın görevini sonlandıracağını belirterek itiraz ediyor. Geçen hafta tartışılan “cinsel istismara” ilişkin örnekten yola çıkarak, “Böyle bir düzenleme KHK ile yapılsaydı ne olacaktı?” sorusuna yanıt aranıyor.
2- Fesih Yetkisi: Cumhurbaşkanı'nın Meclis'i feshetmesi halinde kendisinin görevinin de karşılıklı olarak sona ereceğine ilişkin hükümde de pürüz sürüyor. MHP, Cumhurbaşkanı'nın görevi ile Meclis'in görevi arasında bağ kurulmasını doğru bulmuyor, fesih yetkisine karşı çıkıyor.
2- Fesih Yetkisi: Cumhurbaşkanı'nın Meclis'i feshetmesi halinde kendisinin görevinin de karşılıklı olarak sona ereceğine ilişkin hükümde de pürüz sürüyor. MHP, Cumhurbaşkanı'nın görevi ile Meclis'in görevi arasında bağ kurulmasını doğru bulmuyor, fesih yetkisine karşı çıkıyor.
3- Partili Cumhurbaşkanı: Cumhurbaşkanı'nın partiyle bağıyla birlikte genel başkanlık görevini yürütecek olmasındaki sorun da aşılmış değil. MHP bunun parti devleti yaratacağını ileri sürüyor. Anayasa'daki “Cumhurbaşkanı'nın varsa partisi ile ilişkisi kesilir” hükmünün devamını istiyor. Ayrıca Cumhurbaşkanı'nın partisinin genel başkanlığını da yürütmesi halinde, partinin mevcut genel başkanının ne olacağı sorgulanıyor. Bunun partilerdeki demokratik sistemin işleyişinde sorun teşkil edeceğine, partilerin kongrelerini anlamsızlaştıracağına dikkat çekiliyor.
3- Partili Cumhurbaşkanı: Cumhurbaşkanı'nın partiyle bağıyla birlikte genel başkanlık görevini yürütecek olmasındaki sorun da aşılmış değil. MHP bunun parti devleti yaratacağını ileri sürüyor. Anayasa'daki “Cumhurbaşkanı'nın varsa partisi ile ilişkisi kesilir” hükmünün devamını istiyor. Ayrıca Cumhurbaşkanı'nın partisinin genel başkanlığını da yürütmesi halinde, partinin mevcut genel başkanının ne olacağı sorgulanıyor. Bunun partilerdeki demokratik sistemin işleyişinde sorun teşkil edeceğine, partilerin kongrelerini anlamsızlaştıracağına dikkat çekiliyor.
4- Sıfır Sorumluluk: Cumhurbaşkanı ve bakanlar hakkında “ancak vatana ihanetten” soruşturma açılabileceği; Yüce Divan'a sevk için de 330 milletvekilinin önerisi, 367 milletvekilinin soruşturma onayı ve 413 milletvekilinin oyunun aranmasını şart koşan hükme MHP olumlu bakmıyor. Sistem değişikliğiyle Cumhurbaşkanı'nın başbakan yetkilerine sahip olacağı, bugün başbakan için geçerli olan soruşturma açılması ve hükümet hakkındaki güvenoyu mekanizmalarının benzer şekilde devamını istiyor.
4- Sıfır Sorumluluk: Cumhurbaşkanı ve bakanlar hakkında “ancak vatana ihanetten” soruşturma açılabileceği; Yüce Divan'a sevk için de 330 milletvekilinin önerisi, 367 milletvekilinin soruşturma onayı ve 413 milletvekilinin oyunun aranmasını şart koşan hükme MHP olumlu bakmıyor. Sistem değişikliğiyle Cumhurbaşkanı'nın başbakan yetkilerine sahip olacağı, bugün başbakan için geçerli olan soruşturma açılması ve hükümet hakkındaki güvenoyu mekanizmalarının benzer şekilde devamını istiyor.
4.5- Veto Hakkı: Cumhurbaşkanı'nın veto ettiği kanunu Meclis'in ancak 3/5 (330) çoğunlukla yeniden çıkarabileceğine hükmediliyor. MHP'nin itirazı, “Cumhurbaşkanı'nın hoşuna gitmeyen her kanunu veto edebileceği” yönünde... Dolayısıyla bugün de olduğu gibi makul bir seviyede kalması gerektiğine vurgu yapılıyor. Bu konuda uzlaşı ihtimalini göz önünde tutarak “yarı itiraz” diye gösteriliyor; o nedenle de “buçuk” madde olarak isimlendiriliyor.
4.5- Veto Hakkı: Cumhurbaşkanı'nın veto ettiği kanunu Meclis'in ancak 3/5 (330) çoğunlukla yeniden çıkarabileceğine hükmediliyor. MHP'nin itirazı, “Cumhurbaşkanı'nın hoşuna gitmeyen her kanunu veto edebileceği” yönünde... Dolayısıyla bugün de olduğu gibi makul bir seviyede kalması gerektiğine vurgu yapılıyor. Bu konuda uzlaşı ihtimalini göz önünde tutarak “yarı itiraz” diye gösteriliyor; o nedenle de “buçuk” madde olarak isimlendiriliyor.
İlga Hükümleri
Ayrıca, “Başbakan veya bağlı kurumlarının da arasında bulunduğu kurumların kaldırılmasının” bir araya toplanmış tek ilga maddesi, yani ortadan kaldıran bir maddede toplanmasının zorluklarına vurgu yapılıyor.

İlga maddesiyle ortadan kaldırılan bir maddenin içinde başka alanları ilgilendiren hükümlerin de bulunduğunu, ortadan kaldırılan bir yapının, geçici maddeyle düzenlenmesinin olanaksız olacağı belirtiliyor.

“Torba Kanun'dan sonra bir de torba Anayasa mı yapacağız?” eleştirisi getiriliyor.

MHP'den gelen en ağır tepki ise AK Parti'den hemen her gün kendileri hakkında algı yaratan açıklamaların geliyor olmasına ve henüz bir uzlaşı olmadığı halde referandum için de tarih verilmesine...

Önce tartışılan 12 maddenin referanduma götürülmesi, ardından yargı ve diğer alanlarla ilgili maddelerin müzakereye açılmasına dönük yaklaşım da tepki gösterilen bir diğer alan...

“MHP'yi çantada keklik gören anlayışı biz anlamıyoruz” cümlesi de tepkilerin ardından sıklıkla yineleniyor.

Özetle AK Parti ile MHP arasında 12 madde üzerinde henüz uzlaşı bulunmuyor.

(Habertürk)
Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >