Meclis'ten geçti: Bekçilere üst arama yetkisi verildi

Teklifle Anayasa Mahkemesi kararı uyarınca Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun'da değişikliğe gidiliyor.

Buna göre, görev sırasında veya dışında kurumun hiyerarşik düzenini bozacak veya amirin ya da üstlerinin otoritesini zedeleyecek şekilde amir ya da üstlerinin eylem veya işlemlerini olumsuz yönde eleştirici nitelikte söz söylemek ya da yazı yazmak, disiplin cezası verilecek fiiller arasında sayılacak.

Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda yapılan değişikliğe göre, fiilin hatalı olarak vasıflandırıldığı veya düzeltilebilir bir şekil noksanlığı bulunduğu gerekçeleriyle disiplin cezasının mahkeme tarafından iptal edilmesi durumunda kararın kesinleştiği tarihteki yetkili disiplin kurulu veya disiplin amiri, kararın tebliğinden itibaren 6 ay içinde ceza verme yetki ve sorumluluğu kapsamında yeniden değerlendirme yapacak.

Teklifle Anayasa Mahkemesinin kararı uyarınca Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu'nda düzenleme yapılıyor. Buna göre, polis memuru ve üstü rütbelerde bulunan personel, Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde istihdam edilen çarşı ve mahalle bekçilerinin rütbece üstü, kadro ve kuruluş yönünden bağlı oldukları ve amir olarak yetkilendirilmiş olan diğer personel ise çarşı ve mahalle bekçilerinin amiri sayılacak.

Subay, astsubay ve uzman jandarma çavuşlar, Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde istihdam edilen çarşı ve mahalle bekçilerinin rütbece üstü, kadro ve kuruluş yönünden bağlı oldukları ve amir olarak yetkilendirilmiş olan diğer personel ise çarşı ve mahalle bekçilerinin amiri olacak.

Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda yapılan düzenlemeyle, çarşı ve mahalle bekçisi olarak istihdam edileceklerde aranacak nitelikler belirleniyor.

Teklifle, Anayasa Mahkemesi kararı uyarınca çarşı ve mahalle bekçilerinin önleyici ve koruyucu görev ve yetkileri kapsamındaki eylemlerinin kapsamı belirleniyor. Buna göre çarşı ve mahalle bekçileri, görev bölgeleri içerisinde bulunan konut, işyeri veya araçların güvenliğini temin edecek tedbirleri alacak, görev saatleri içinde görevlendirildikleri bölgede tespit ettikleri kabahat fiillerini önleyecek ve genel kolluğa bildirecek.

Üst arama yetkisi

Çarşı ve mahalle bekçisi durdurduğu kişi üzerinde veya aracında silah veya kendisinin veya başkasının yaşamını tehlikeye sokabilecek bir eşyanın bulunduğu hususunda yeterli şüphenin varlığı halinde, kendisine veya başkasına zarar verilmesini önlemek amacıyla kişiler üzerinde yoklama suretiyle el ile dıştan kontrol yapabilecek. Araçlarda ise aracın dışarıdan bakıldığında içerisi görünen bölümlerini kontrol edebilecek. Bu amaçla kişinin üzerindeki elbisenin çıkarılması veya aracın, dışarıdan bakıldığında içerisi görünmeyen bölümlerinin açılması istenemeyecek.

Çarşı ve mahalle bekçilerinin haftalık çalışma süresi 40 saat olacak. Personel yetersizliği, görev yoğunluğu ve benzeri durumlarda emniyet ve asayişin gerektirdiği hallerin ortaya çıkması halinde valinin onayıyla haftalık 40 saatlik çalışma süresi en fazla 56 saate kadar artırılabilecek. Belirtilen durumların ortadan kalkmasıyla fazla çalışılan süre istirahat süresine eklenecek.

Terör ve afet durumlarında bekçilerin görevi

Çarşı ve mahalle bekçileri olağanüstü hal, terör, toplumsal olaylar, doğal afet, salgın hastalık, mevsim koşulları ve benzeri durumlarda güvenlik veya kamu düzeni ile görevi etkileyen zorunluluk hallerinin ortaya çıkması halinde Bakan onayıyla hükümde belirtilen zaman dilimi dışında çalıştırılabilecek.

Teklifle 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'de yapılan değişiklikle 'Genel Müdür' kadrosunun hiyerarşik üstü konumunda bulunan Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanı ile Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkan Yardımcısı kadrosunun ilgili cetveldeki yeri, hiyerarşik konumuna uygun şekilde belirleniyor.