Leonardo di ser Piero da Vinci

Leonardo di ser Piero da Vinci

Leonardo di ser Piero da Vinci (15 Nisan 1452 - 2 Mayıs 1519), Rönesans döneminde yaşamış İtalyan hezarfen, döneminin önemli bir filozofu, astronomu, mimarı, mühendisi, mucidi, matematikçisi, anatomisti, müzisyeni, heykeltıraşı, botanisti, jeoloğu, kartografı, yazarı ve ressamıdır. En tanınmış yapıtları Mona Lisa (1503-1507) ve Son Akşam Yemeği'dir (1495-1497). Rönesans sanatını doruğuna ulaştırmış, yalnız sanat yapısına değil, çeşitli alanlardaki araştırmaları ve buluşlarıyla da tanınan, dünyanın gelmiş geçmiş en büyük sanatçılarından ve dehalarından biri kabul edilir.

Babasını ve tüm aileyi noter olmayacağına, yaptığı çizim ve desenler ile hemen her yerde gerçekleştirdiği gözlemlerle ikna eden Leonardo, ressamlık konusundaki kararlılığını babasına söylediği şu sözlerde bulmak mümkündür: “Benim için kaygılanmayın. Ben herkesten farklı bir ressam olmak istiyorum ve bunun için başkalarının ihmal ya da göz ardı ettiği şeyleri incelemem gerekiyor. Ben, sonsuz olan nedenleri resme aktarabilmek için, sonuçları değil, nedenleri bilmek zorundayım.”

Arno Vadisi Manzarası – 1473

Leonardo’nun bilinen ilk resmidir. Floransa’da bulunan Arno Vadisi’ni tasvir etmiş ama resimde detaylar belirsizdir. Amcasından aldığı gözlem gücü ve doğa sevgisi Leonardo’yu doğadaki şeyler üzerine felsefe yapmaya yöneltir. Zaten yaşadığı dönemin temel özelliği de Eski Yunan düşüncesine eğiliş, bir anlamda doğayı yeniden keşfetmedir.

Benois Madonna (Madonna ve Çiçekli Çocuk) – 1478

Bu tablo, Leonardo’nun dini konulu resimlerinden birisi. Resimde genç Meryem’i, anneliğin büyüleyici cazibesi ve sevinci ile canlandırmış. İsa’ya uzattığı dört yapraklı çiçeği haç şeklindedir ve İsa’nın gelecekte çarmıha gerileceğini simgeliyor.

The Annunciation (Müjde) – 1475

Resimde Leonardo da Vinci, Meryem’i ve İsa’nın geleceğini müjdeleyen Cebrail’i tasvir etmiştir. Resme hocası Andrea del Verrocchio başlar ama eserin çok büyük kısmını Leonardo tamamlar. Daha sonra İncil’den başka konuları resmedecek olan Leonardo’nun İncil‘den resmettiği ilk eserlerdendir bu tablo. Meryem resmin sağ tarafında yer alır ve antik sanata bir gönderme niteliğindeki kabartmalı ve resim yüzeyine dik yerleştirilmiş masanın arkasında oturmaktadır. Meryem’in arkası mimari bir öğeyle sınırlanmıştır. Resmin sol tarafında ise Cebrail bulunmaktadır. Figürler ön planda dörtgen bir kompozisyon içerisindedirler. Doğa ayrıntılı bir şekilde işlenmiştir. Doğa ilgisi, tüm rönesans sanatçılarının genel bir özelliğidir. Yalın, anıtsal figürleri, geometrik ve simetrik kompozisyonu ile Leonardo’nun bu resmi tipik bir 15. yüzyıl Floransa resmidir. Arka planda ise, gün ışığının gelişini önleyen ağaçlar üçlü gruplar halinde sıralanmıştır. Sağda ise bulutlara doğru uzanan kayalık dağlar ve liman manzarası görülmektedir. Arkadaki eşik, meleğin yüzü, kutsal işareti yapan sağ eli ve sol elinde tuttuğu leylaklar iyi seçilebilsin diye kesintiye uğratılmıştır.

The Baptism of Christ (İsa’nın Vaftizi) – 1475

İncil’e göre, Ürdün’deki Şeria Irmağı kıyısında Vaftizci Yahya tarafından vaftiz edilen İsa’nın arınmasını anlatır tablo. Sağda tasvir edilen Vaftizci Yahya’dır. Sağ eliyle İsa’yı vaftiz eden Yahya’nın sol elinin altından sarkan kuşakta Latince “Ecce Agnis Dei” yazar, “Tanrı’nın ışığı üzerinde olsun” manasına geliyor. Resmin en üstünde bir çift el tarafından özgür bırakıldığı görülen altın renkli ışık halkasıyla beyaz güvercin, Tanrı’yı simgeler. Gri renkli bir başka güvercin de sağdaki ormanlık alana doğru gitmektedir. En solda duran iki melek ise yardımcı meleklerdir. Leonardo’nun, ustası Verrocchio ile ortak yaptığı resimdir. Soldaki meleği, meleklerin üzerindeki kırsal manzaranın bir kısmını Leonardo yapmıştır ve meleğin giysisine ilk kez siyah rengi de ilave etmiştir. Oysa Verrocchio’nun yaptığı sağdaki melek klasik tarzda parlak mavi elbise giymektedir. İki meleğin başları ve saçları arasında da farklılık görülmektedir. Ustasının yaptığı Vaftizci Yahya’nın kaba hatlarının tersine, Leonardo’nun yaptığı İsa’nın çizgileri çok incedir.

Portrait of Ginevra de Benci (Ginevra de Benci’nin Portresi) – 1475

Banker olan Benci ailesi, Leonardo’nun yakın arkadaşı idi. Bu tabloda teknik, üslup ve anlayışın mükemmel uyumu dikkati çekmektedir. Resimde Hollandalı ressamların yaptığı gibi, üç çeyrek yüz (hem iki gözünü hem de yüzün yanını gördüğünüz açı) denen tarzı tercih ettiği görülüyor. Resme nereden bakarsanız bakın kadının size baktığını görürüsünüz. Objenin vücudu resmin ön planında, eğik duruştaki başı izleyene dönüktür. Gözleri kayıtsız bir şekilde ileriye bakmaktadır. Başın arkasındaki ardıç ağacı (doğruluk ve erdemi temsil eder) çelenk görünümündedir.