Kuzey Işıkları Türkiye dahil olmak üzere pek çok ülkede görüldü
'Aurora Borealis' adıyla bilinen Kuzey Işıkları, Türkiye'nin birçok yerinde görüldü. Uzmanlar, Dünyayı etkileyecek bir jeomanyetik fırtına sayesinde hafta sonu çok sayıda noktadan Kuzey Işıkları’nı izlemenin mümkün olacağını açıklamıştı. Peki, Kuzey Işıkları nedir, ne zaman oluşur?
Dünyaya çarpan güçlü bir solar fırtına sebebiyle Avrupa ve Türkiye'nin birçok bölgesinde kuzey ışıkları görüldü. "Aurora Borealis" adıyla da bilinen Kuzey Işıkları, gökyüzünü kırmızı ve yeşil ışıkla aydınlattı.
Güney İngiltere'nin bazı bölgelerinde gökyüzünü aydınlatan bu ışıklar, Türkiye’de de Ordu ve Samsun'da gözlemlendi.
Türkiye'deki birçok sosyal medyada kullanıcısı da pembe, kırmızı ve yeşil renklerle bezenmiş gökyüzü fotoğraflarını paylaştı.
Kuzey Işıkları nedir?
Kutup ışıkları ya da kutup aurorası, Kuzey ve Güney kutup bölgelerinde gökyüzünde görülen, yeryüzünün manyetik alanı ile Güneş'ten gelen yüklü parçacıkların etkileşimi sonucu ortaya çıkan doğal ışımalardır. Kuzey enlemlerde bu etki aurora borealis veya kuzey ışıkları olarak adlandırılır.
Aurora borealis'in görünme olasılığı, kuzey manyetik kutbuna yaklaştıkça artar. Manyetik kutbun yakınlarında oluşan auroralar tam 90 derece; ancak uzaktan kuzey ufkunu yeşilimsi bir parlaklıkla, bazen de güneş alışılmamış bir yönden doğuyormuş gibi soluk bir kırmızıyla aydınlatırlar. Aurora borealis sıklıkla gündönümlerinde oluşur.
Auroralar bütün yeryüzünden ve diğer gezegenlerde de gözlemlenebilir. Daha uzun süreli karanlık ve manyetik alan dolayısıyla, kutuplara yakınlaştıkça daha çok görünür olurlar.
Kuzey ışıkları ne zaman oluşur?
Aurora çoğunlukla kutuplarda oluşan bir olaydır. Güçlü bir manyetik fırtına geçici olarak aurorasal ovali genişlettiğinde, nadiren ılıman enlemlerde de görülür. Büyük manyetik fırtınalar yaklaşık olarak 11 yılda bir gerçekleşen güneşlekesi döngüsü ile en yoğun fırtına ortaya çıkar ya da patlamada sonraki üç yıllık dönemde. Ancak, aurorasal bölgenin içinde auroranın oluşma olasılığı, genel itibarıyla IMF çizgilerinin eğimine (literatürde Bz), özellikle güney yönlü olmasına, bağlıdır.
Aurora olayını başlatan jeomanyetik fırtınalar aslında ekinoks aylarında daha belirginleşir. Kutupsal aktiviteler ile bir ilgisi olmazken, neden jeomanyetik fırtınaların yeryüzünün mevsimlerine bağlı olduğu net olarak açıklığa kavuşmamıştır. Manyetopozda, yeryüzünün manyetik alanı kuzeyi gösterir. Bz büyük ve negatif olduğunda (IMF güneye doğru), yeryüzünün manyetik alanını temas noktasında kısmen engeller. Güney yönlü Bz, güneş rüzgârının yeryüzünün daha içerideki manyetosferine ulaşabileceği bir kapı açar.
