1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla, 50’den az çalışanı olan iş yerlerinde iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi bulundurmak zorunlu hale geldi. Ancak birçok esnafın bu gelişmeden haberi yok. Uygulamanın gerekliliği 88 bin TL ceza ile sonuçlanabiliyor. Hürriyet’ten Noyan Doğan’ın haberine göre, binlerce küçük işletmeyi ilgilendiren bu yeni düzenleme 1 Ocak itibarıyla başlamış durumda ve şartları da belirginleşti.

Yeni düzenleme; manavlardan fırınlara, mobilya atölyelerinden eczanelere, nalburdan marketlere ve terzilere kadar 50’den az çalışanı olan az tehlikeli iş yerlerini kapsıyor. Bu uygulama yaklaşık 1.5 milyon işletmeyi etkiliyor. Her işletmenin bir iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi bulundurma zorunluluğu, iş yerlerinin az, tehlikeli ve çok tehlikeli olmak üzere üç gruba ayrılması ile birlikte uygulandı. Tehlikeli ve çok tehlikeli iş yerleri, bu yükümlülüğü zaman içinde yerine getirdi. Ancak 1 Ocak 2025 itibarıyla az tehlikeli sınıfta bulunan iş yerleri için bu zorunluluk devreye girdi.

Uygulamanın kapsadığı iş yerleri

Yeni uygulama tarım, gıda, mobilya, otomotiv, elektronik ve taşımacılık gibi birçok sektörü içine alıyor. Özellikle eczaneler, restoranlar, marketler, okullar, terzi atölyeleri, küçük imalathaneler, fırınlar, pastaneler, oto yedek parçacılar, nalburlar, halıcılar, mobilyacılar, ayakkabıcılar ve oto bayileri bu düzenleme kapsamına giriyor. Esnaf statüsündeki bu iş yerlerinin, kanundan doğan zorunlulukları yerine getirmeleri, ek bir maliyet yükleri oluşturuyor. Dolayısıyla, son birkaç yıl içerisinde bu iş yerleri için iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi bulundurmanın gerekliliği sürekli olarak ertelendi. Yürürlüğe giren uygulama için iş yerlerine belirli esneklikler tanındı.

Esneklikler ve hizmet alımı

Bu kapsamda, iş yerleri, gerekli iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin belirlenmesi ve uygulanmasının izlenmesi, iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesi, çalışanların ilk yardım ve acil tedavi hizmetlerinin yürütülmesi için çalışanları arasından iş yeri hekimi ya da iş güvenliği uzmanı görevlendirebiliyor. Eğer iş yerinde bu gereklilikleri karşılayacak niteliklere sahip personel yoksa, işveren bu hizmetleri Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi (OSG) ya da Çalışan Sağlığı Merkezi’nden satın alabiliyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından açıklama

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 50'den az çalışanı olan ve "az tehlikeli" sınıfta yer alan iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliği (İSG) hizmetlerinin uygulanmasında yeni düzenlemeye uymayanlara elektronik sistem üzerinden otomatik ceza uygulanacağı iddiasının gerçeği yansıtmadığını bildirdi.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, işverenlerin İSG hizmetlerinin sunulması yükümlülüklerini belirleyen İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun 6'ncı maddesinin, tüm kamu iş yerleri ile 50'den az çalışanı olan ve "az tehlikeli" sınıfta yer alan iş yerleri için 1 Ocak 2025'te yürürlüğe girdiği anımsatıldı.

"Otomatik ceza uygulanacağı iddiası gerçeği yansıtmıyor"

Bu görevin gerçekleştirilebilmesi için Anadolu Üniversitesinde "İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Yürütümüne İlişkin İşveren veya İşveren Vekili Eğitimi"nin başarıyla tamamlanmasının yeterli olacağı belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Bazı basın ve diğer iletişim kanallarında ifade edildiği gibi Bakanlığımızca elektronik sistem üzerinden kontrol yapılarak söz konusu iş yerlerine 31 Ocak 2025'te toplu ve otomatik şekilde ceza uygulanacağı iddiası gerçeği yansıtmamaktadır."