Uçaklara dondurucu hava önlemi: Özel sıvı püskürtülüyor

Balkanlar üzerinden gelen soğuk hava sistemine giren İstanbul’da dün öğleden önce aralıklarla karla karışık yağmur ve yüksek kesimlerde kar şeklinde seyreden yağış, sabah saatlerinden itibaren etkisini artırdı.

İstanbul’da etkili olan kar yağışı hava ulaşımında da aksamalara neden oldu. Atatürk Havalimanı’nda THY, iç ve dış hatlarda toplam 66 seferini iptal etti.

Uçaklara kalkıştan önce buzlanmayı önleyici De-Icing işlemi uygulandığı için uçak seferlerinde kısa süreli gecikmeler yaşandı. İstanbul Havalimanı ve Sabiha Gökçen Havalimanı’nda ise hava ulaşımının sorunsuz gerçekleştiği öğrenildi.

Uçakların buzlanmaması için özel sıvı

İstanbul’da etkili olan kar yağışı nedeniyle, Atatürk Havalimanı'nda uçaklar buzlanmaya karşı De-Icing işleminden geçiriliyor. Hava sıcaklığının düşmesiyle birlikte, uçuş güvenliğinin aksamaması için, havalimanlarında uçakların gövdelerinin yanı sıra özellikle kuyruk ve kanatlarına 'De-Icing' denilen buzlanmaya karşı özel bir sıvı püskürtülüyor.

De-Icing nedir?

Kış aylarında seyahat edenler uçağın kalkışından hemen önce pencerelerinden dışarı baktıklarında, uçaklara bir sıvı sıkıldığını gözlemlemişlerdir. İşte sıkılan bu sıvıya, buzlanmayı önleyici/buz çözücü (anti-icing/de-icing) sıvı adı verilmektedir.

• Buz çözücü sıvı, uçakların dış yüzeylerinin birikmiş olan buz, don ve kardan arındırılması amacıyla kullanılırken, buzlanmayı önleyici sıvı ise, uçakların yüzeyinde bu tip oluşum ve birikimlerin önüne geçmek için uygulanır; yani proaktif bir işlemdir. Bu işlem ülkemizde bir “yer hizmeti” türü kabul edildiğinden, uçaklara, yer hizmetleri firmaları tarafından uygulanıyor.

Fakat dünyadaki uygulamalara bakarsak özellikle ABD’de Delta, Southwest, American gibi havayolları, ülkelerinin de getirdiği şartlar gereği kendi uçakları için bu işlemi, kendi bünyelerinde kurdukları ekipler vasıtasıyla gerçekleştiriyorlar.

De-icing ne işe yarıyor?

De-icing işlemi, uçakların kalkış emniyetini sağlamak amacıyla yapılıyor. Zira uçakların özellikle kanatlarında oluşabilecek buzlanma, kalkış esnasında ihtiyaç duyulan aerodinamik performansın elde edilmesine engel oluyor.

1982 yılının Ocak ayında meydana gelen Air Florida kazası, kanatlardaki buzlanmanın ne denli ölümcül olabileceğinin acı bir örneğini teşkil etmektedir.

De-icing ne zaman uygulanır?

Buzlanmayı önleyici/buz çözücü sıvılar uçaklara sadece active frost durumunda, yani uçakların yüzeylerinde buz ve don oluşmasını sağlayabilecek sıcaklıklarda (sıfır derece veya çiy noktası sıcaklıklar) ve kar, sulu kar, donan sis gibi uçak yüzeylerine tutunduğunda uçağın aerodinamik özelliklerini etkileyebilen yağış olayları görüldüğünde uygulanır.