Kanada ile Çin arasındaki diplomatik kriz büyüyor

Kanada, Çin'in Toronto Başkonsolosluğunda görevli bir diplomatı, bir milletvekilini tehdide yönelik girişimde bulunduğu gerekçesiyle 'persona non grata' (istenmeyen kişi) ilan ettiğini duyurdu.

Dışişleri Bakanı Melanie Joly, yaptığı açıklamada, ülkenin iç işlerine hiçbir müdahalenin kabul edilemeyeceğini, Kanada'da görevli diplomatların bu türden davranışlara başvurmaları halinde geri gönderilecekleri konusunda uyarıldıklarını belirtti.

Toronto'da görevli Çinli diplomat Cao Vey'in 'istenmeyen kişi' ilan edildiğini aktaran Bakan Joly, "Bu karar ilgili tüm faktörler gözetilerek alındı. Demokrasimizi koruma konusundaki kararlığımızı sürdüreceğiz." dedi.

'Globe and Mail' gazetesi, geçen hafta yayımladığı haberde, Kanada istihbarat kuruluşu CSIS'in, Çin hükümetinin, 2021'de, Muhafazakar Parti milletvekili Michael Chong'u baskı altına almak için Hong Kong Özel İdari Bölgesi'nde yaşayan akrabalarını tehdit etmenin yollarını aradığı bilgisini edindiğini ileri sürmüştü.

Haberde, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşayan Uygurlara yönelik hak ihlallerine ilişkin eleştirilerini getiren milletvekilini bu yolla susturmaya çalıştığı iddia edilmişti.

Tehdit iddiaları, Kanada parlamentosunun 2021'de Sincan'da Uygurlara yönelik muameleyi 'soykırım' olarak tanımlayan kararı kabul ettiği tarihlere denk geliyor. Chong, karar tasarını parlamentoya sunan vekiller arasında yer almıştı.

Chong, yaptığı açıklamada, hükümetin kararında geç kaldığını belirterek, "Bu, yıllar önce yapılmış olmalıydı. Umarım bu, yalnızca Çin Halk Cumhuriyeti'ne değil, Kanada'da temsilciliği bulunan tüm otoriter devletlere, diplomatik faaliyetin sınırını aşarak iç işlerine müdahaleye yönelik tehditlerde bulunmanın Kanada topraklarında kabul edilemeyeceği mesajını açık şekilde vermiştir" ifadelerini kullandı.

Kanada Başbakanı Justin Trudeau, pazar günü Kral Charles'ın taç giyme törenine katılmak için gittiği İngiltere'de yaptığı açıklamada, "Bu çok ciddi ve önemli bir sorun. Bu karar düşünülmeden alınmamalı. Dışişleri Bakanı buna dikkatle eğiliyor" şeklinde konuşmuştu.

Çin'den karşı adım geldi

Çin Dışişleri Bakanlığı'nın internet sitesinde yer alan açıklamaya göre, Salı günü Kanada'nın Şangay Konsolosluğu'ndaki bir diplomatı karşılık olarak sınır dışı edeceğini söyledi.

Açıklamada, Kanadalı diplomat Jennifer Lynn Lalonde'nin 13 Mayıs'a kadar Çin'i terk etmesi istendiği belirtildi.