İran, Ukrayna uçağını nasıl vurdu?

"Ukrayna Havayollarına ait 752 sefer sayılı uçağı bu hassas ve kriz şartlarında İmam Humeyni Havalimanı'ndan hareket etti. Uçak, dönüş anında Devrim Muhafızlarının hassas askeri bir merkezine yaklaştı ve yüksekliği ile duruş şekli düşmanca saldırı yapacak gibiydi. Söz konusu uçak, bu şartlarda insani hata sonucu ve kasıtlı olmayarak hedef alınmıştır."

176 kişiye mezar olan Ukrayna Havayollarına ait yolcu uçağı 8 Ocak Çarşamba sabahı kalkıştan bir süre sonra düştü.

İran Genelkurmay Başkanlığı, Ukrayna Havayollarına ait yolcu uçağının "hassas askeri bir noktanın" üzerinden geçerken "insani hata" sonucu hava savunma sistemi tarafından yanlışlıkla düşürüldüğünü bu cümleyle bildirdi.

İran, hava savunma sistemleri tarafından "yanlışlıkla" düşürüldüğü açıklanan Ukrayna Havayollarına ait yolcu uçağının kara kutusunu Fransa'ya gönderme kararı aldı.

İran uçağı nasıl vurdu?

GZT'nin ulaştığı Askeri Havacılık Araştırmacısı Hakan Kılıç, İran hava savunma merkezinin düşen uçağın kalkışından kısa süre sonra büyük bir uçak gördüğüne işaret ederek, "Amerikan stratejik bombardıman uçakları, İran balistik füzelerinin menzilinin dışındaki Diego Garcia adasındaki hava üssüne konuşlanmıştı. Füze saldırısının ardından ABD uçaklarının İran'a saldırma ihtimali olarak görülmüş olabilir." dedi.

"Yenilir yutulur bir hata değil"

Bu sebeplerden kaynaklı İran hava savunma sisteminin alarmda olduğuna dikkati çeken Kılıç, "Dolayısıyla 'yanlışlık' denebilir. Fakat bu yenilir yutulur bir hata değildir." şeklinde konuştu.

Düşen uçakta transporder denilen bir cihazın varlığına değinen Hakan Kılıç şöyle konuştu:

"Uçağa ilişkin bilgilerin sürekli olarak yere bilgi göndermesidir. Kaç metre yükseklikten hangi hızla gittiğine kadar bir çok bilgi paylaşılır. Buna rağmen, komuta merkeziyle bir entegrasyon bir bağlantı içinde değilse hava savunma sistemi bunu görememiş olabilir. Uçağı vuran orta alçak irtifa hava savunma sistemi Rus yapımı TOR. Eğer uçak yükselmiş olsaydı TOR uçağı vuramazdı büyük ihtimalle.

Hava savunma sistemindeki personeller bu uçağı ABD uçağı sanmış olsa dahi bu büyük bir skandaldır. Bunun teyit edilmesi gerekirdi."

İkinci ihtimal: Hava sahasının ihlali

Uçağın vurulmasına ilişkin ikinci ihtimalin uçağın yolcu uçağı olduğunun bilinmesi olabileceğini belirten Kılıç, "Uçak, geçmemesi gereken bir yerden geçiyordur, yasak bölgeye girmiştir, güzergah dışındadır ki çok düşük bir ihtimal yine de böyle bir eylem yapılamaz. Burada elektronik veya sistemsel bir hata yok bu insan kaynaklı bir hata olarak görünüyor." ifadelerini kullandı.

İran'a ne olacak?

İran'ın halihazırda ABD yaptırımları nedeniyle sıkıntılar yaşadığına da işaret eden Kılıç, olası yaptırımlar hakkında şu ifadeleri kullandı:

• "Uçak düşürme nedeniyle tazminat ödeyecektir. Yaptırımlar olacaktır. İran'ın uçağın rotasından şaştığını kanıtlaması gerekir ki öyle bir durum olmadığı açıklandı. Rotasını değiştirmiş bile olsa bunun önüne geçilecek bir çok durum söz konusudur".

ABD'nin İran uçağını vurması

3 Temmuz 1988 tarihinde İran'ın Bandar Abbas Havalimanından Dubai'ye uçmakta olan İran Havayollarına ait 655 uçuş numaralı Airbus A300B2 tipi yolcu uçağı, 274 yolcusu ve 16 mürettebatıyla birlikte, ABD Donanmasına ait USS Vincennes (CG) Krovazörü’nden ateşlenen 2 adet SM-2 füzesi ile vurulmuş, Basra Körfezi’nin sularına gömülen uçaktaki 290 yolcu da yaşamını yitirmişti.