İngiltere'nin başına çorap ören sorun: Brexit çıkmazı
İngiltere'nin son 4 yıldaki en büyük sorunu haline gelen Brexit'e son Başbakan Boris Johnson da derman olamadı. Anlaşmasız ayrılık söylemleriyle Muhafazakar Parti'nin yeni lideri olan Johnson'ın AB ile vardığı anlaşma parlamentonun alt kanadı Avam Kamarası'nda kabul görmeyince çare erken genel seçimde bulundu.
12 Aralık Perşembe günü sandığa gitmeye hazırlanan halkın en önemli sorunu Brexit olarak görülse de ekonomik çıkmaz ve son yıllardaki kemer sıkma politikaları seçimin kazananını belirleyecek gibi görünüyor.
Statista araştırma şirketine göre; İngiltere'de yaşayan AB vatandaşlarının yüzde 39'u Brexit referandumunun ardından ülkeden ayrılmayı düşünürken, ankete katılanların yüzde 55'i Brexit'in gerçekleşmesi halinde ülkede kalıp kalmama hususunda 'kararsız' olduğunu belirtiyor.
2016'da Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılıp-ayrılmama konusunda bir karar vermek için sandığa giden Birleşik Krallık, son 4 yılın en büyük sorununu kendi eliyle doğurdu. Sandıktan yüzde 52'lik ayrılık kararı çıkması başta ekonomik tedirginlikler olmak üzere birçok sorunu da beraberinde getirdi.
Dönemin Başbakanı David Cameron'un ardından Brexit'e 'dayanamayarak' istifa eden ikinci Başbakan Theresa May olmuştu. May'in ardından koltuğu devralan Boris Johnson da Brexit sürecinde mutlak bir hakimiyet kuramadı. Kesin bir dille AB'den ayrılacağını dile getiren Johnson parlamentonun alt kanadı Avam Kamarası'na takıldı. Ayrılma kararının ardından meydana gelen krizi erken genel seçim ile bertaraf etmeye hazırlanan İngiltere'de halk olumsuz düşüncelerden kurtulamıyor.
Johnson çözümü erken genel seçimde buldu
Eski Başbakan Theresa May'in 25 Kasım 2018'de AB ile vardığı Brexit anlaşması Avam Kamarası'nda 3 kez reddedildikten sonra May istifa etmiş, yerine sert Brexit savunucusu Boris Johnson gelmişti. Brüksel'de yoğun bir mesai harcayan Johnson da süreçte başarılı olamadı. Muhalefet parti ve kendi parti içindeki farklı sesler nedeniyle Brexit anlaşması bir kez daha ertelenince Johsnon'un önerisi bu sefer erken genel seçim oldu.
12 Aralık Perşembe günü yapılması planlanan erken genel seçimin ana gündem maddesini hiç şüphesiz Brexit oluşturuyor.
Statista araştırma şirketinin yapmış olduğu son ankete göre AB vatandaşlarının yüzde 39'u Brexit referandumunun ardından ülkeden ayrılmayı düşünüyor. Ankete katılanların yüzde 55'i Brexit'in gerçekleşmesi halinde ülkede kalıp kalmama hususunda 'kararsız' olduğunu belirtiyor.
Ekonomik sorunları da doğuran Brexit, halk üzerinde belirgin bir baskı oluşturuyor. Belirsizliğin bir endişeye neden olduğunun belirtildiği ankette vatandaşların yüzde 57'si meslekleri ve kariyerleri için endişe duyduğunu söylüyor.
66 milyon nüfusu bulunan Birleşik Krallık'ta 2019'un en büyük sorunu olarak Brexit'i görenlerin oranı yüzde 53. Anlaşmasız Brexit'e destek ise yüzde 34 dolaylarında seyrediyor. Yeni bir referanduma destek verenlerin oranı yüzde 42 olarak belirlenmiş durumda.
Seçim vaatlerinde neler öne çıkıyor?
Siyasiler, erken genel seçimde AB'den çıkış sürecinin yanı sıra halkın günlük hayatını etkileyecek ekonomik vaatlere odaklanıyor. 2016'daki Brexit kararının ardından siyasetteki tüm konuşmalar neredeyse AB'den çıkışla ilişkilendiriliyor.
2010 yılından bu yana uygulanan ağır kemer sıkma politikası, orta ve dar gelirlilerin günlük hayatında kendisini hissettiriyor. Bu politikaların uygulayıcısı Muhafazakar Partili siyasetçiler bile artık kemer gevşetmek zorunda olduklarını kabul ederken, muhalefet partileri, artık Brexit gündeminden bunalan ve hayatlarına dokunan ekonomik iyileşmeleri görmek isteyen halka daha fazla kamu yatırımı vadediyor.
Kemer sıkmanın İngiltere'ye maliyeti
Sosyal Ölçütler Komisyonu (SMC) verilerine göre, 66,4 milyon nüfuslu İngiltere'de yaklaşık 14,3 milyon insan yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Yoksulluk sınırının altında yaşayanların 4,6 milyonu çocuk, 1,3 milyonu ise yaşlılardan oluşuyor.
- Joseph Rowntree Derneği verilere göre, ülkede çocuk yoksulluğu, son 5 yılda yarım milyondan fazla artarak 4,1 milyona ulaştı.
İngiliz yardım kuruluşu Homeless Link verilerine göre, ülke genelinde 2010 yılından bu yana sokakta gecelemek zorunda kalan evsizlerin sayısı yüzde 169 arttı. İngiliz yardım kuruluşu The Trusell Trust'ın verilerine göre, İngiltere'de Nisan 2018-Mart 2019 döneminde 1,6 milyon kişi gıda bankalarına başvurmak zorunda kaldı.
Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) bu yılın nisan ayında yayımlandığı verilere göre, dünyanın en büyük 5'inci ekonomisi durumunda olan İngiltere'de artan evsizlik ve yoksulluk, artık toplumun kanayan bir yarası durumunda.
Anketler ne söylüyor?
Tüm bu ekonomik dar boğaza karşın anketlerde iktidardaki Muhafazakar Parti'nin açık ara önde olduğu görülüyor. Yasaya göre 5 yılda bir seçim yapması gereken ülkede 2015'ten bu yana 3'üncü genel seçim için halk sandık başına gidecek.
Ülkede yapılan seçim anketlerinin ortalamasına göre Başbakan Boris Johnson liderliğindeki Muhafazakarlar yüzde 43 oy oranındayken, ana muhalefetteki İşçi Partisi yüzde 32’de kalıyor.
İşçi Partisini yüzde 13 ile Liberal Demokrat Parti izlerken, onun ardından yüzde 4 ile İskoç Ulusal Partisi (SNP) ile Brexit Partisi geliyor.
Muhafazakar Parti seçim yarışına yüzde 30’larda, Jeremy Corbyn liderliğindeki İşçi Partisi ise yüzde 20’lerde başladı. Aradan geçen 5 hafta içinde her iki parti de oylarını artırırken, aralarındaki fark büyük bir değişiklik göstermedi.