İngiltere Brexit'in gölgesinde sandık başında
Avrupa Birliği'nden ayrılma süreci yani sıklıkla duyulan İngiltere'nin Brexit krizi sürerken İngiltere erken seçim için sandık başına gitti. İngiltere’de hükümet kurulabilmesi için 326 milletvekili gerekiyor. 2015’ten bu yana İngiltere 3. kez sandık başında. Yapılan anket sonuçlarında ise Boris Johnson’ın önde olduğu görüldü.
Yaklaşık 46 milyon seçmenin bulunduğu ülkede oy verme işlemi yerel saatle 07.00’de (TSİ 10.00) başladı. Avam Kamarasının yeni üyelerinin belirleneceği seçimlerde oy verme işlemi yerel saatle 22.00'ye kadar (TSİ 01.00) sürecek. 650 seçim bölgesinde 3 bin 322 aday Avam Kamarası için yarışacak. Seçime, Muhafazakar Parti, İşçi Partisi, Liberal Demokrat Parti, Yeşil Parti, Brexit Partisi, Değişim İngiltere Partisi, İskoç Ulusal Partisi, Plaid Cymru Galler Partisi, Demokratik Birlik Partisi ve Sinn Feid Partisi katılacak.
Hükümeti kurmak için 326 milletvekili
Seçimde dar bölge çoğunluk sistemine göre en çok oyu alan parti parlamentoya girecek. İngiltere’de hükümet kurulabilmesi için 326 sandalyeye ulaşılması gerekiyor.
Neden erken seçime gidildi?
Brexit referandumunun üzerinden 3.5 yıl geçmesine rağmen Brexit krizi hala çözülemedi. Parlamento Brexit konusunda ikiye bölünmüş durumda. Brexit yanlısı Başbakan Boris Johnson, Brexit ile ilgili yasa tasarılarını Avam Kamarasından geçirebilecek çoğunluğa sahip olmadığı için parlamentoyu erken seçime çağırdı. Muhalefet milletvekillerinin de desteklediği çağrı sonucu İngiltere 2015’ten bu yana 3. kez sandık başına gitti.
4 yılda üçüncü seçim
Öte yandan bu seçim, İngiltere'nin son 4 sene içinde yapacağı üçüncü seçim olacak.
2015'te yapılan ve Brexit referandumu vaadinde bulunan David Cameron liderliğindeki Muhafazakarların kazandığı seçim, AB'den ayrılış sürecini başlattı.
2016'daki referandumda ayrılık kararı çıkmasıyla istifa eden Cameron'ın yerine gelen Theresa May, Brexit düğümünü çözemeyince çareyi 2017'de erken genel seçimde aradı.
Ancak parlamentodaki çoğunluğu kaybeden ve azınlık hükümeti kurmak zorunda kalan May, AB ile vardığı anlaşmayı tüm uğraşlarına rağmen kabul ettiremeyince 2019 yazında görevi bıraktı.
May'in koltuğuna oturan ve AB ile yeni bir anlaşmaya varan Johnson, selefinin kaderini yaşayınca düğümün çözülmesi için erken seçime gidilmesini istedi. Diğer partilerin de desteğiyle 12 Aralık'ta erken seçim yapılmasına karar verildi.
Anketlerde Boris Johnson önde
Ülkede yapılan anketlerde Başbakan Boris Johnson’ın liderliğindeki Muhafazakar Parti yüzde 37 ile önde görülüyor. Jeremy Corbyn’nin liderliğindeki İşçi Partisi'nin yüzde 22, Jo Swinson’un liderliğindeki Liberal Demokrat Parti'nin yüzde 19, Nigel Farage’ın liderliğindeki Brexit Partisi'nin yüzde 11 ve Nicola Sturgeon’un liderliğindeki İskoç Ulusal Partisi’nin yüzde 4 oy alması bekleniyor.
Boris Johnson, köpeğiyle sandık başında
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, günün erken saatlerinde köpeğiyle birlikte sandık başına gitti. İngiltere Başbakanı Boris Johnson da sahiplendiği Dilyn adlı köpeğiyle sandık başına giderek oyunu kullandı. Johnson, İngiltere’nin başkenti Londra’ya bağlı Westminster’da yer alan Metodist Kilisesi’nde oyunu kullandıktan sonra kameralara poz verdi. Johnson, bu seçimin Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılma süreci (Brexit) için bir şans olduğunu ve sonuçlara saygı duyacağını açıkladı.
Diğer seçimlere göre katılımın daha yüksek olması bekleniyor
Diğer yandan seçimlere katılımın önceki seçimlere göre daha yüksek olması bekleniyor. Erken seçim kararı verildiği ekim ayından bu yana 3.1 milyondan fazla kişinin oy kullanmak için kayıt yaptırdığı açıklandı.
Partilerin manifestoları
Erken genel seçimlerde partilerin manifestolarının büyük bir bölümü 2016 yılından bu yana ülkenin gündemine yerleşen Brexit.
Başbakan Boris Johnson’un liderliğindeki Muhafazakar Parti, seçimlerden birinci parti olarak çıkması halinde Brexit’i 2020 Ocak sonuna kadar tamamlamayı vadediyor. Muhafazakar Parti manifestosunda, Brexit Anlaşması yasasının Noel Bayramı’na kadar Parlamento’da kabul edilmesi ve Brexit’in Ocak sonuna kadar tamamlanacağı sözünü veriyor.
Bunun yanında personel ve ödenek sıkıntısı içinde olan ulusal sağlık sistemine 2023-24 yılına kadar 20.5 milyar Sterlin tutarında fon ayrılması, gelecek üç yıl içersinde İngiltere ve Galler’e 20 bin ekstra polis memuru tahsis edilmesi, gelir vergisi, sigorta ve katma değer vergisinde artış yapılmaması ve puan sistemine dayalı göçmenlik sistemine geçilmesi vaadlerinin önemli noktalarını oluşturuyor.
Ana muhalefetteki İşçi Partisinin manifestosunun önceliklerinden biri ise Brexit için yeniden referanduma gitmek. Ayrıca ülkedeki asgari ücret saatinin 10 Sterline yükseltilmesi, 2030 yılına kadar bütün ev ve iş yerlerine ücretsiz internet bağlanması ve 2024 yılına kadar dar gelirliler için 50 bin konut inşaa edilmesi son olarak enerji, ulaşım ve çevreye 250 milyar Sterlin, okul, hastane ve konutlar için de 150 milyar Sterlin ödenek ayrılması yer alıyor.
Nisan ayında Brexit destekçisi sağcı Nigel Farage tarafından kurulan Brexit Partisi ise AB’den tamamiyle ayrılarak İngiltere’nin kendine özgü yasalarını yürürlüğe koymayı vadediyor.
İngiliz basını 'oyunu kullandı'
İngiltere'de seçmen 4 yılda 3'üncü kez sandık başına giderken, bazı gazeteler de kendi siyasi pozisyonlarının altını manşetleriyle çizdi.
Ülkenin çok satılan gazetelerinden The Sun "Brexit'i kurtar" başlığıyla çıkarken, "Bugün Boris (Johnson) kazanırsa parlak bir gelecek başlayacak. Yok eğer 'Kızıllar' kazanırsa ışıklar tamamen sönecek." ifadelerini kullandı.
"Boris'e arka çık" manşetiyle çıkan Daily Mail gazetesi de seçmenlere seslendiği haberinde, "Oyunuz hiç bu kadar önemli olmamıştı. Cesur olmalı ve oy vermeye gitmelisiniz." ifadesine yer verdi.
"I" gazetesi, "İngiltere'nin geleceği: Sen karar ver" başlığını atarken, Daily Express, "Brexit ve İngiltere senin ellerinde" başlığını seçti.
Ana muhalefetteki İşçi Partisine destek veren Daily Mirror gazetesi ise birinci sayfasında, ülkedeki belli başlı sorunları simgeleyen fotoğraflara yer verdi. Sağlık ve eğitim sisteminden, evsizlik ve işsizlik sorununa kadar bir dizi konuya ilişkin fotoğrafların üzerine gazetenin attığı başlık, "Onlar için…" oldu.
"Kurulu düzene şok"
Liberal sol gazete The Guardian, seçim haberini "Corbyn seçmeni kurulu düzeni şoke etmeye çağırdı" başlığıyla verdi.
Corbyn'in son seçim konuşmasını yaparken verdiği mütebessim pozu, birinci sayfasına taşıyan gazete, haberinde, anketlerin Muhafazakar Partinin ezici zaferinden hiçbir partinin çoğunluk sağlayamadığı bir parlamento tablosuna kadar pek çok farklı tahminde bulunduğunun altını çizdi.
Daily Telegraph gazetesi, "Karar günü" sürmanşetini atarken haberinde, Muhafazakar Parti ile İşçi Partisi arasındaki farkın daraldığı seçimin "bıçak sırtında" olduğunu yazdı.
Ekonomi ağırlıklı Financial Times ise birinci sayfa haberinde, "Anketler, Muhafazakarların nihai çoğunluk ümidine şüphe düşürdü" başlığını kullandı.
The Times gazetesi de son anketlere dayandırdığı "Muhafazakarlara son dakikada Brexit Partisi tehdidi" başlıklı haberinde, Brexit Partisinin Johnson liderliğindeki Muhafazakarlardan 16 kadar milletvekili çalarak tek başına hükümet kurmasının önüne geçmesinin muhtemel olduğunu yazdı.