İki bin mahkum firar etmişti: Nijerya'da neler yaşanıyor?

Nijerya'da Lagos'ta başlayan gösteriler bütün ülkeye yayıldı
Nijerya'da Lagos'ta başlayan gösteriler bütün ülkeye yayıldı

Nijerya'nın Lagos kentinde başlayan polis şiddeti karşıtı gösteriler bütün ülkeyi ayağa kaldırdı. En son silahlı kişilerin bastığı iki cezaevinden 1993 mahkum kaçtı. Peki Nijerya'da neler yaşanıyor, olaylar nasıl başladı?

İki haftadan uzun bir süredir Nijeryalılar sokaklara dökülmüş durumda ve ülkedeki polis şiddetini protesto ediyorlar.

Polis şiddetinin protesto edildiği gösteriler bir süre sonra hükümet karşıtı gösterilere evrildi ve olaylarda can kayıpları yaşandı.

Özellikle, sosyal medyada organize olan genç Nijeryalılar, Özel Hırsızlıkla Mücadele Ekibi'ne (SARS) tepki gösteriyor.

SARS uzun bir süredir hukuksuz tutuklamalar, işkence ve yargısız infazlarla suçlanıyor.

SARS nedir?

  • 1992 yılında Nijerya'da yükselen suç oranları ve insan kaçırma olaylarına karşı kuruldu. Birim ilk etapta suç oranlarını düşürmeye yardımcı oldu ancak ismi daha sonradan 'eşkıyalık' ile anılmaya başladı.
  • Haziran 2020'de Uluslararası Af Örgütü yayınladığı raporda, 2017-2020 yıllarında gerçeklemiş en az 82 işkence, kötü muamele ve yargısız infaz vakası tespit edildiğini açıkladı.

Edinilen görüntüye göre yerde uzanan bir adamın başında silahlı adamlar bulunuyor, Lagos, 21 Ekim 2020
Edinilen görüntüye göre yerde uzanan bir adamın başında silahlı adamlar bulunuyor, Lagos, 21 Ekim 2020

Gösteriler nasıl başladı?

Ülkedeki protestolar, genç bir adamın Güney Delta eyaletinde SARS üyelerince öldürüldüğü iddia edilen bir video sonrası başladı. Yetkililer, videoyu yalanladı.

Yetkililer daha sonra tansiyonu düşürmek için başkent Abuja'da bütün personelin sorgulanması, psikolojik ve tıbbi muayeneden geçirilmesine karar verdi.

Daha sonra SARS yerine bir SWAT ekibi kurulması kararlaştırıldı.

Ancak duyurulan değişiklikler göstericileri tatmin etmedi ve SWAT ekibinin kurulmasının bir isim değişikliğinden ibaret olduğunu ifade etti. Göstericiler, talepleri yerine getirilene kadar sokaklarda kalacaklarını açıkladı.

İki bine yakın mahkum firar etti

  • Gösteriler sırasında Lagos'ta silahlı kişilerin bastığı iki cezaevinden 1993 mahkum firar etti.
  • İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Muhammed Manga, yaptığı açıklamada, kalabalık bir silahlı grubun Lagos'ta iki cezaevini basıp görevlileri zapt ettiğini belirtti.

Göstericiler, Lagos'taki hükümet binasında önünde toplandı
Göstericiler, Lagos'taki hükümet binasında önünde toplandı

Göstericiler ne istiyor?

Sokaklara dökülen on binlerce insan, tutuklanan göstericilerin serbest bırakılmasını, polis şiddeti kurbanları için adalet ve aileler için uygun tazminatlar talep ediyor.

Ayrıca, polislerin yaptığı kötü muamelelerin bağımsız bir organ tarafından soruşturulması, SARS'a işe alımlarda ve mevcut üyelere kişilerin psikolojik muayeneye tabi tutulması, eğitimden geçirilmesi, polis maaşlarının artırılması da göstericilerin istekleri arasında.

  • Polis maaşlarının artırılması sayesinde polislerin usulsüz ve yasadışı yollara başvurmayacağına ve vatandaşların hayatlarını ve mallarını koruyacağına inanılıyor.

Öte yandan ülkede bazı yapısal değişiklikler de gerekiyor çünkü ülkenin çoğunluğu yoksulluk sınırının altında ve genç popülasyondaki işsizlik oranı oldukça fazla.

Protestolarda kaç kişi öldü?

13 Ekim günü halk Lagos sokaklarına döküldü ve trafiği durma noktasına kadar getirdi. Askeriye iki gün sonra 'sorun çıkaranlar' için uyarı yayınladı ve "Ülkeyi korumaya ve demokrasiye sahip çıkmaya kararlıyız" mesajı yayınladı.

19 Ekim'de Af Örgütü en az 15 göstericinin hayatını kaybettiğini açıkladı.

  • Lagos Valisi yaptığı ilk açıklamada 25 kişinin hayatını kaybettiğini söyledi.

Gösteriler dünyada da yankı buldu; Londra, New York, Toronto gibi şehirlerde Nijeryalılar için gösteriler düzenlendi
Gösteriler dünyada da yankı buldu; Londra, New York, Toronto gibi şehirlerde Nijeryalılar için gösteriler düzenlendi

Kaynak: Al Jazeera

Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >