Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın açıkladığı GES ihracı nedir? Sistem nasıl işliyor?

Hazine ve Maliye Bakanlığı, gelire endeksli devlet iç borçlanma senedi (GES) ihraç edileceğini ve talep toplama işleminin 15 Haziran'da başlayacağını açıkladı.

Bakanlığın açıklamasının ardından herkes devlet iç borçlanma senedi ihraç edilmesinin ne demek olduğunu araştırmaya başladı. Eski Ekonomi Bakanı Masum Türker CNN Türk canlı yayınında söz konusu düzenlemeyi anlattı.

Türker, konu hakkında şunları söyledi:

"Türkiye'nin 2021'den beri kullandığı Borçlanma Kanunu gereği devlet tahviliyle ilgili faiz taleplerini genellikle aracı kurumlar yapıyor. Yapıcı firmalar vardı, 8-9 tane firma, bunlar her yıl başında belirleniyor. Onlar girip tahvilleri alıyorlar, sonra kişileri 2. el piyasasına satıyorlar. Yani bu noktada burada gerçek kişilere yönelik dediği için sermaye yapıcıları yerine doğrudan doğruya şahıslar girip satın alacak.

Senet ihracı nasıl yapılacak?

Şimdi burada diyelim ki 15 Haziran'da açıklama yapılacak ve denilecek ki, hazine bonolarının asgari getirisi şu kadardır. Burada önemli olan önce senedin ihracıdır. Senedin ihracı ana para demektir. Diyecek ki ben bu senedi ihraç ediyorum. İhraç ederken ya bu fon yatırımdaki şirketler aracılığıyla yararlanacak ya da bankalar aracılığıyla yapılacak.

Kupon ve ara para ödemesinden kasıt o ihraç edilecek bono ya da gelir endeksli enstürmanı her üç ayda bir gelirlerinin ödenmesini gösteren kuponlar olacak. Siz o kuponları ilgili bankalara vereceksiniz. Sizin hesabınıza o para verilecek.

"Bir gelire bağlanacak"

Diyelim 5 bin liralık yatırım yapıyorsun. Yatırımın ana parası 5 bin lira. Önce satın almak için talepte bulunuyorsunuz. Bir nevi hisse senedi arzı gibi. Hükümet beklediği rakamın tutarını belirler. Bu talepte bulunanlar arasında paylaştırır. 5 bin liralık alırsanız, yatırım yaparsanız, size 3 ayda bir ne kadar getiri getireceğini bilmiyorsunuz. Bir enstrümana bağlayacak. Örneğin diyecek ki köprü gelirlerine.

Kupon getirisi dediği 3 ayda bir gerçekleşen kar. Sizin karınızı verecek. 3 ayda bir o kuponu verdiğiniz zaman o parayı alacaksınız."