GZT uzmana sordu: Bazı insanlar 'yeni normal'e neden geçiş yapamadı?
Türkiye'de koronavirüs vakaları ve ölümlerinin artmasıyla korunmak amaçlı uzun süre evde kalındı. Ancak 1 Haziran itibarıyla 'yeni normal süreç' başladı. Ancak birçok kişi bu sürece geçiş yapmakta sorun yaşıyor.Psikolojik Danışman Buğra Serdaroğlu, bu durumun sebeplerini ve yapılabilecekleri GZT'ye anlattı.
Psikolojik Danışman Buğra Serdaroğlu, "Koronavirüs nedeniyle birçok insanda oluşan korku ve kaygı sonucu literatüre yeni bir kavram girdi: ‘Koronafobi’. Normalleşme sürecine rağmen birçok insan dışarı çıkmak, güvenli ev ortamından uzaklaşmak ve normal hayata dönmek konusunda endişeli hissediyor"dedi.
"Koronavirüsten aşırı korkmanın ciddi sonuçları olabilir"
Çoğu insan için, koronavirüs kaynaklı bu korkular geçici. Ancak bazıları için, koronavirüsten aşırı korkmanın ciddi sonuçları olabilir. İnsanlar gereksiz yere kendilerini başkalarından soyutlayabilir, aşırı kaygı sonucu anksiyete problemleri yaşayabilir, hatta korku sonucu sağlıklı beslenme düzenini kaybedip aşırı kilo kaybıyla karşı karşıya kalabilir.
"Yalnız değilsiniz"
Eğer endişeli hissediyorsanız, yalnız değilsiniz. COVID-19 salgınının dünya genelinde zirve yaptığı sırada yapılan araştırmalara göre birçok insan, kendisini düşünmenin yanı sıra sevdiklerinin hastalığa yakalanması konusunda endişe ediyordu.
- Koronafobi belirtileri neler olabilir?
- 1. Koronavirüs hakkında endişelenmeyi bırakmakta problem yaşama
- 2. Güvenli olduğu bilinen yer ve durumlardan etkin bir şekilde kaçınma (Yerler, insanlar, etkinlikler)
- 3. Vücudun belirti ve semptomlarını sürekli kontrol ederek veya internette virüs hakkında aramayaparken çokça zaman harcama
- 4. Temizlik, yıkama ve sterilizasyon konusunda aşırı takıntılı olma
Bu deneyimlerin hiçbiri büyük sorunlar değil. Ancak hepsi veya büyük çoğunluğu birlikte baş göstermesi durumunda, kalıcı olduklarında ve hayatınızı olumsuz etkilemeye başladığında bunlar hakkında bir şeyler yapma zamanı geldiğinden bahsedebiliriz.
Peki koronavirüs korkularınızın kontrolden çıkıp çıkmadığını nasıl anlarsınız ve bu konuda neler yapabilirsiniz?
İlk olarak, genellikle korkularınız gerçek tehlikeyle doğru orantılı değildir. (Örneğin, kronik rahatsızlığı olmayan bir gençseniz, sosyal mesafe kurallarının kolay uygulanabilir olduğu parklarda eldiven ve maske takın. Günlük egzersizlerinizi bu şekilde yapmaya çalışın.)
İkinci olarak, korku ve kaygı yoğun ve kalıcıdır. Haftalar hatta aylar sürer. (Eğer korku ve kaygı günlük işlerinizi yapmanıza engel teşkil ediyorsa profesyonel bir destek almanız oldukça önemli.)
Bunların yanı sıra aşağıdaki ipuçlarını takip etmek size yardımcı olabilir.
- • Kendinizi güvenin, daha iyi olacak: Çoğu insan için endişe, COVID-19 tehdidi azaldıkça daha iyi hale gelecektir. Ancak anksiyete geçmezse telaşa kapılmayın. Bu tedavi edilebilir bir durum.
- • Bilgi kaynağını değiştirin: COVID-19 korkularının endişe verici öykülerini okumak için zaman harcamak kaygıyı arttıracaktır. Bunun yerine zihninizi, korkularınızdan uzaklaştıran olumlu ve doğru bilgilere, hikayelere veya etkinliklere odaklama çalışın.
- • Risk hakkında mantıklı düşünün: Koronavirüs birçok aile için trajediye yola açtı ve koronavirüsün risk ve sonuçlarının kişiden kişiye değiştiğini biliyoruz. Ancak, Türkiye’de koronavirüse yakalanmış kişilerin %90’ından fazlasının iyileştiğini unutmayın.
- • Vücudunuza odaklanmayı azaltın: Vücudunuza çok fazla dikkat etmeniz, normalde fark etmeyeceğiniz şeyleri fark etmenizi sağlayabilir. Bu durum, sizin daha da endişelenmenize sebep olur. Dikkat ve ilginizi olumlu ya da eğlenceli aktivitelere çevirerek zihninizin odağını bedeninizden çekin.
- • Kaygınızı eyleme geçirin: İyi uyumak, egzersiz yapmak, eğlenceli veya dinlendirici aktiviteler yapmak ve sosyalliğe önem vermek zihinsel sağlığınız için büyük bir fark oluşturabilir.
- • Sosyal medya yerineprofesyonellerden yardım alın: Sosyal medya kanallarında şahit olduğunuz bilgilere güvenmek yerine, doktorunuzdan veya kaygı konusunda uzmanlaşmış bir psikologdan tavsiye alın.