G-20 Zirvesi'nin gündeminde neler var?
Dünyanın en büyük ekonomileri ve Avrupa Birliği'nden (AB) oluşan G20'nin liderleri, bugün başlayan iki günlük zirve için Arjantin'in başkenti Buenos Aires'te. Ev sahibi ülke, G20 üyelerinin haricinde istediği ülkeleri de toplantıya çağırabiliyor. Bu kapsamda Buenos Aires'teki zirveye Arjantin'in davetlisi olarak Hollanda ve Şili de katılacak. G-20 Zirvesi nedir? Zirvede Cumhurbaşkanı Erdoğan kimlerle görüşecek? Zirvenin gündeminde neler var? Sizler için derledik.
Arjantin'in başkenti Buenos Aires'te düzenlenen G20 Zirvesi için dünyanın dört bir yanından liderler Güney Amerika ülkesine ulaştı. Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın temsil ettiği zirveye katılacak ülkeler arasında ABD, Japonya, Almanya, İngiltere, Çin, Rusya ve Suudi Arabistan da bulunuyor.
G20 Zirvesi nedir?
Yirmilik Grup anlamına gelen "Group of Twenty" 1999 yılında, dönemin G7 maliye bakanları ve merkez bankası başkanlarının kararıyla kuruldu. G20'nin kurulmasındaki amaç gelişmiş ekonomilerle gelişmekte olan ülkeleri bir araya getirerek, dünyanın ekonomik sorunlarına daha kalıcı çözümler üretmekti.
G20 ilk kurulduğu yıllarda sadece bakanların toplandığı bir zirve olsa da, 2008'deki dünya krizi sonrasında bu toplantıya en üst düzeyde katılım yapılması kararlaştırıldı. Bu tarihten itibaren her yıl dünyanın en büyük devletlerinin liderleri toplanarak, dünya ekonomisinin yanında, ticareti ve gelişimini de şekillendiriyor.
- G20 ülkeleri dünyadaki tüm ekonomik üretimin yüzde 85'ini yaparken, uluslararası ticaretin de yüzde 75'ini kapsıyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Arjantin’deki G20 Zirvesi kapsamında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le yapmayı planladığı ikili görüşmeyi iptal etti. Trump, görüşmeyi Ukrayna krizi sebebiyle iptal ettiğini açıkladı.
Rusya’nın Kırım açıklarında Ukrayna’ya ait askeri gemileri ve personeli alıkoymasıyla patlak veren kriz sonrasında Trump, Rus liderle G20 zirvesi sırasında muhtemelen görüşeceğini, Arjantin yolculuğu sırasında Ukrayna gerilimiyle ilgili kendisine kapsamlı rapor verileceğini ve bu rapor sonrasında kararını vereceğini belirtmişti.
Trump bir süre sonra kararını sosyal medyadan duyurdu ve Twitter’dan Putin’le yapacağı görüşmeyi iptal ettiği mesajını paylaştı.
Trump, Twitter hesabından şunları yazdı:
- “Gemiler ve denizciler Rusya’dan Ukrayna’ya iade edilmediği için, Arjantin’de Rusya Devlet Başkanı Putin’le yapılması planlanan görüşmenin iptal edilmesinin ilgili taraflar için en iyi adım olacağına karar verdim. Sorun çözülür çözülmez anlamlı bir zirve yapmayı umuyorum”
Based on the fact that the ships and sailors have not been returned to Ukraine from Russia, I have decided it would be best for all parties concerned to cancel my previously scheduled meeting....
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 29 Kasım 2018
Based on the fact that the ships and sailors have not been returned to Ukraine from Russia, I have decided it would be best for all parties concerned to cancel my previously scheduled meeting....
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 29 Kasım 2018
Rusya’dan görüşmenin iptaline dair açıklama geldi
- Kremlin sözcüsü Amerika’nın görüşmenin iptal edildiğine ilişkin resmi bir bilgisi olmadığını, sadece Twitter mesajından ve basında çıkan haberlere ilişkin bilgileri olduğunu belirtti. Sözcü, görüşme gerçekten iptal edildiyse Rusya Devlet Başkanı Putin’in zirve kapsamında “anlamlı görüşmeler” için ekstra zamanı olacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan zirvede kimlerle görüşecek?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ajandasında zirve toplantılarının yanı sıra diğer dünya liderleri ile birebir görüşmeler var.
Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ile yapacağı ikili görüşmede Suriye'yi ve Münbiç'i masaya yatırmayı planlıyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile de toplantı yapmayı planlayan Erdoğan, Kiev ile Moskova arasındaki krizin çözülmesi için ara buluculuk yapmayı teklif edecek.
G20 Zirvesi'nin önemli başlıkları neler?
ABD-Çin görüşmesi
Trump'ın Çin Devlet Başkanı Şi Jinping ile yapacağı görüşmenin merkezinde, iki ülke arasında gerilim yaratan ticaret ve ek gümrük vergisi konuları olacak.
Zirveye haftalar kala Washington ile Pekin, 2019 yılında ek gümrük vergilerinin artmasını engellemek ve iki ülke arasındaki gerilimi yumuşatmak için yoğun müzakerelere başlamıştı. Bu arada iki tarafın liderleri de uzlaşmaya varmaları yönünde baskıya maruz kaldı.
- Çin'e karşı bir ticaret savaşı başlatan ABD, Eylül ayında bugüne kadarki en kapsamlı gümrük vergilerini devreye sokmuş, Çin de yeni vergilerle ABD'ye misilleme yapmıştı.
Trump'ın korumacı politikalarına karşın Jinping, küresel serbest ticaret sisteminin saldırı altında olduğu uyarısında bulunuyor.
Muhammed bin Selman zirvede nasıl karşılanacak?
Cemal Kaşıkçı'nın 2 Ekim'de İstanbul'daki Suudi Arabistan başkonsolosluğunda öldürülmesi sonrası, Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman üzerindeki uluslararası baskı sürüyor.
Arjantin lideri Mauricio Macri, zirvede Kaşıkçı cinayetiyle ilgili Muhammed bin Selman'a yöneltilen suçlamaların da konuşulabileceğini duyurdu.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da, Macri ile zirve için geldiği Buenos Aires'te düzenlediği ortak basın açıklamasında, Selman ile Kaşıkçı cinayetini görüşeceğini açıkladı. Financial Times'a göre Selman'ın üye ülkelerce tecrit edileceği beklentisi baskın.
Transatlantik ilişkiler
Zirve, ABD ile Avrupa ülkeleri arasındaki ilişkiler için de bir dönüm noktası olabilir. Trump'ın Avrupa otomobil sektörüne ek vergi tehdidi, transatlantik ilişkileri zora sokuyor, özellikle Almanya için olası bir darbe olarak görülüyor.
ABD Başkanı, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'u ziyareti sırasında da bu tehdidini yineledi. AB liderleri ile beraber özellikle Japonya'nın zirvede Trump'ı otomobile ek vergi planından vazgeçirmeye çalışması bekleniyor. Bunu başarırlarsa, küresel ticaret konusunda zirvenin üzerinde gezen bulutlar da dağılmış olacak.
Nafta imzalanacak mı?
ABD, Kanada ve Meksika'nın Eylül ayında varılan Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşmasını (Nafta) zirvede imzalaması bekleniyor; ancak Trump'ın çelik ve alüminyuma getirdiği ek gümrük vergilerini anlaşma kapsamında kaldırmaya yanaşmaması, işi zora sokuyor.
3 ülke arasında, hacmi yaklaşık 1 trilyon doları bulan ticareti düzenleyen Nafta, 1 Ocak 1994'te yürürlüğe girmişti. Trump'ın "adil olmadığını" söylediği anlaşma, ABD ile Kanada arasında iki yıldan uzun süren müzakereler sırasında ihtilaflara neden oldu.
Beyaz Saray'ın basın brifingine göre Trump'ın Kanada Başbakanı Justin Trudeau ile ikili görüşme gerçekleştirme planı bulunmuyor.