Finlandiya'nın NATO üyeliğine onay

Finlandiya'nın Kuzey Atlantik Antlaşması'na (NATO) Katılımına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.

Teklif görüşmelerinde söz alan İYİ Parti Bursa Milletvekili Ahmet Kamil Erozan, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından İsveç ve Finlandiya'nın güvenli bir liman arayışına girdiğini söyledi.

NATO'ya girebilmenin farklı prosedürleri olduğunu belirten Erozan, Finlandiya'nın NATO için önce kendi halkını ve meclisini ikna ettiğini vurguladı.

Finlandiya'nın üyeliğine onay sürecinin 'beceriksizce yönetildiğini' savunan Erozan, ilk etapta 30 iade edilmesi gereken kişinin gündeme gelmesiyle dosyaların eksiklerinin ortaya çıktığını vurguladı.

Erozan, "Biz 'FETÖ, PKK, YPG terörist' derken, bunlar 'terörist' dememişlerdir. Talep ettiğimiz insanların bazıları o ülkede değil Türkiye'de olduğu anlaşılmıştır. 'Geri verin' dediğimiz adamların vefat ettikleri, Türkiye'de defnedildikleri ortaya çıkmıştır." dedi.

Gelinen noktada Türkiye'nin onayıyla Finlandiya açısından 30 ülkenin onayının tamamlanacağına işaret eden Erozan, İsveç ve Finlandiya dosyalarını Türkiye'nin ayrıştırdığını ancak iki ülkenin birlikte yola çıktıları süreci yine birlikte tamamlayacaklarını söyledi.

HDP Diyarbakır Milletvekili Hişyar Özsoy, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından NATO'nun hiçbir dönemde olmadığı kadar genişlik, derinlik ve nüfus kazandığını belirtti.

Özsoy, "Bunun dünyaya barış ve huzur mu getireceğini yoksa daha fazla savaş mı getireceğini zaman içerisinde göreceğiz." diye konuştu.

Finlandiya daha fazla adım attı

MHP Kayseri Milletvekili İsmail Özdemir, protokolün önemli olduğunu belirterek, terörle mücadele kapsamında Türkiye'nin taleplerine karşı İsveç'e göre Finlandiya'nın daha fazla adım attığını anlattı.

İsveç'in taahhütleri yerine getirmek için olumlu bazı adımlar atmaya çalışsa da şimdiye kadar beklentilerin tam manasıyla karşılanmadığını dile getiren Özdemir, "Böylesi bir süreç içerisinde Finlandiya'nın NATO üyeliği bizim açımızdan olumlu bir gelişmedir." dedi.

CHP İstanbul Milletvekili Ahmet Ünal Çeviköz, Türkiye'nin, İsveç ile Finlandiya'nın dosyalarını ayırdığını dile getirerek, "Bu ayrımı yaparken umarım İsveç halkını kendimizden uzaklaştırmamışızdır." diye konuştu.

İsveç halkıyla Türkler arasında tarihten gelen bağlar olduğunu; İsveç'in NATO üyeliği için belli adımlar attığını ancak Türkiye'nin yeterli bulmadığını belirten Çeviköz, şu ifadeleri kullandı:

"İsveç anayasasında yapılan bazı değişiklikler, 1 Haziran'dan itibaren yürürlüğe girmesi beklenen terörle mücadele kanununun, bizim beklentimize cevap vermesi gerekiyor. Bütün bu gelişmeler neticesinde dileriz ki ileride Türkiye ile İsveç arasındaki dostluğu zedelemeyecek şekilde olumlu bir gelişme olur, İsveç de NATO üyesi olur. Çünkü İsveç geçmiş 10 yıl içerisinde Türkiye'nin AB üyeliği için en fazla mücadele gösteren ve Türkiye'yi en fazla savunan AB üyelerinden biri olmuştur. CHP olarak biz Finlandiya'nın NATO üyeliğine olumlu bakıyoruz. Finlandiya ile birlikte NATO'nun daha da güçlü bir örgüt haline geleceğini düşünüyoruz."

Maalesef İsveç makamları harekete geçme konusunda yavaş kaldı

AK Parti İstanbul Milletvekili Akif Çağatay Kılıç, İsveç ve Finlandiya'nın 18 Mayıs 2022'de NATO'ya üyelik başvurusunda bulunduğunu, bu süreçte 28 Haziran 2022'de Madrid'deki NATO zirvesi öncesinde Türkiye ile üçlü mutabakat zaptı imzalandığını hatırlattı.

Bu çerçevede İsveç ve Finlandiya'nın mutabakat zaptında yer alan taleplerin yerine getirilmesi ve Türkiye'nin meşru güvenlik hassasiyetlerine saygı duyulması gerektiğini deklare ettiklerini anımsatan Kılıç, taleplerle ilgili Finlandiya'nın ortaya koyduğu somut adımlar ve uygulamanın, üyelikle ilgili alınacak karar noktasında destekleyici olduğunu dile getirdi.

Türkiye'nin birlik ve bütünlüğü için sonuna kadar mücadele edileceğini dile getiren Kılıç, müttefiklik içinde bulunanlardan da aynı desteği beklediklerini kaydetti.

Kılıç, İsveç makamlarıyla da görüşmeler yaptıklarını dile getirerek, şu değerlendirmeyi yaptı:

"Maalesef İsveç makamları harekete geçme konusunda yavaş kalmışlardır. Bu bizi üzmüştür. Çünkü bizim NATO'nun açık kapı politikası ve genişleme politikasını desteklediğimizi her zaman dile getirdik. Bizim hiç kimsenin 'NATO'ya üye olsun, olmasın' gibi bir duruşumuz yok. Ancak Türkiye'nin ve onun vatandaşlarının, bu aziz milletin haklarını, güvenliğini sağlamak ve onların hayatlarının garanti altında olmasını sağlamak her birimizin görevidir."

Kanun teklifinin kabul edilmesinin ardından, Meclis Başkanvekili Haydar Akar, "Biz de TBMM ve Başkanlık Divanı olarak Finlandiya'ya ve halkına hayırlı olsun diyoruz." dedi.

İki uluslararası anlaşma daha kabul edildi

Finlandiya'nın NATO'ya üyeliğini onaylayan teklifin kabul edilmesinin ardından, Türkiye-Birleşik Arap Emirlikleri Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi ile Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri Arasında Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması'nın Tadil Edilmesine İlişkin Olarak Teati Edilen 15 Mart 2023 ve 16 Mart 2023 Tarihli Notaların Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi de yasalaştı.

Genel Kurulda ayrıca, Milletlerarası Finansman Kurumu Ana Anlaşmasının Tadil Edilmesine İlişkin 'Guvernörler Kurulu Kararı'nın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna ve Milletlerarası Finansman Kurumuna Katılmak İçin Hükümete Salahiyet Verilmesine Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi de kabul edildi.

Danışma Kurulunun önerisi ile Genel Kurulun bugün ve yarınki çalışma kararı kaldırıldı.

Meclis Başkanvekili Haydar Akar, birleşimi, 3 Nisan Pazartesi saat 14.00'te toplanmak üzere kapattı.