'Dünyanın ciğerleri' yanıyor: Amazonlardaki yangın hakkında ne biliyoruz?

Brezilya'da hükümet, Amazon Yağmur Ormanları'nda devam eden yangınlara askeri personel ve savaş uçaklarıyla müdahaleye başladı.

Yangına 'askeri' destek

Guardian gazetesinde yer alan habere göre, Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'nun ofisinden yapılan açıklamada, silahlı kuvvetlerin, 7 eyalette yangın söndürme çalışmalarına destek için görevlendirildiği bildirildi.

Savunma Bakanlığı, hafta sonunda söndürme çabalarına destek için yangın bölgelerine su döken savaş uçaklarının görüntülerini yayınladı.

44 bin askeri personel de 'ücre' bölgelerde

Öte yandan Bakanlık, Amazon Ormanları'nın kuzeyindeki ücra bölgelerindeki yangınlara müdahale için 44 bin askeri personelin görevlendirildiğini duyurdu.

• Adalet Bakanı Sergio Moro da bakanlığa bağlı askeri polis gücünden 30 kişilik ekibin Amazon bölgesindeki Rondonia eyaletine gönderildiğini ifade etti.

G7'nin ardından 'adımlar sıklaştı'

Hükümetin adımları, Fransa'da düzenlenen G7 Zirvesi'nde dünya liderlerinin yangınlara müdahalede yetersiz kalındığına dair kaygılarını dile getirmesinin ardından geldi.

Zirveye ev sahipliği yapan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, G7 liderlerinin Amazon Ormanları'ndaki yangınlardan etkilenen ülkelere teknik ve mali yardım yapılması konusunda mutabık olduğunu açıkladı.

Amazon ormanları kül oluyor

Amazon Ormanları'ndaki azalma ve canlı türlerinin yok olması üzerine çalışmalar yapan Imazon Vakfı'nın mayısta yayımladığı çalışmada, Ağustos 2018'den Nisan 2019'a kadar bölgede yaklaşık 2 bin kilometrekare ormanlık alanın yok olduğu bildirilmişti.

Brezilya Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü (INPE) tarafından yapılan açıklamada da Amazon ormanlarında haziranda 920 kilometrekare, temmuzda da bin kilometrekareden fazla ormanlık alanın tahrip edildiği belirtilmişti.

Bolsonaro'ya göre yangınlar 'şüpheli'

Devlet Başkanı Bolsonaro ise INPE üyelerinin, yönetimini kötü göstermek için orman tahribatı hakkında "yanıltıcı rakamlar yayımlamış olabileceğini" öne sürerek, "şüpheli" bulduğu rakamları sağlayan yetkilileri derhal görevden alacağını söylemişti.

Bolivya'dan uluslararası çağrı

Bolivya'da yüzlerce kişi orman yangınlarına karşı bir an önce harekete geçilmesi için uluslararası yardım çağrısında bulundu.

"El Deber" gazetesinin haberine göre, Bolivya'nın beş ayrı kentinde yapılan yürüyüşlerde yüzlerce kişi, Amazon ormanlarındaki yangınlara dikkati çekti.

Çevre aktivistlerinin de katıldığı yürüyüşte bazı göstericiler, "Dünyanın en büyük yağmur ormanları yanıyor" yazılı pankartlar taşırken, bazıları ise tepkilerini çeşitli müzik aletleri çalarak gösterdi.

Yürüyüşte göstericiler, ülkede kontrol altına alınamayan yangınlarla daha etkin mücadele için hükümete ve uluslararası kuruluşlara iş birliği çağrısı yaptı.

Bazı protestocular ise yerel yetkililerin orman arazilerini, keresteciliğe açmak için yok ettiği iddiasında bulundu.

Diğer yandan, Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales, basına yaptığı açıklamada, ülkede 900 bin hektar civarındaki alanı kül eden yangınlarla mücadele konusunda diğer ülkelerden gelecek yardımları memnuniyetle karşılayacağını belirtti.

Kapılarının uluslararası tüm kuruluşlara açık olduğunu dile getiren Morales, Arjantin ve Peru gibi çeşitli ülkelerden aldıkları yardım teklifini kabul ettiklerini de kaydetti.

Bolivya'da yangın nedeniyle en fazla, Brezilya ve Paraguay sınırında yer alan Chiquitania bölgesindeki ormanların zarar gördüğü bildiriliyor.

Boeing 747 Supertanker uçağı kiralanmıştı

Morales, geçen hafta, yangınla mücadele için 70 bin 400 litre su taşıma kapasitesine sahip dünyanın en büyük yangın söndürme hava aracı Boeing 747 Supertanker uçağının kiralandığını, bin 700'den fazla asker, polis ve itfaiyecinin bölgeye sevk edildiğini belirtmişti.

Bolivya'da ülkenin toplam nüfusunun dörtte birinden fazlasının yaşadığı Santa Cruz idari biriminin yüzde 70'inin, orman yangınları sebebiyle yüksek risk altında olduğu kaydedilmişti.

Amazonlar haftalardır yanıyor

Son yılların en büyük orman yangınlarına maruz kalan, dünyanın en geniş tropikal bölgesi Amazonlar, yeterli önlem alınmaması ve gerekli müdahalelerin yapılmaması nedeniyle haftalardır yanmaya devam ediyor.

Güney Amerika basınında çıkan haberlerde, Brezilya'dan Peru, Bolivya ve Paraguay'a sıçrayan yangınların, Bolivya'nın doğusunda 900 binden fazla hektar orman ve otlak alanı kül ettiği bildiriliyor.

Avrupa Birliği (AB), Brezilya'daki dünyanın en büyük yağmur ormanları Amazonlar'daki yangınlardan "derin endişe" duyduğunu belirterek, gerekli yardımı sağlamaya hazır olduğunu açıklamıştı.

G7 ülkelerinden 'maddi' yardım

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, G7 ülkelerinin, Amazonlar'daki orman yangılarının söndürülebilmesi için 20 milyon avro destekte bulunacağını açıkladı.

Macron, G7 Zirvesi'nin düzenlendiği Fransa'nın Biarritz kentinde Şili Cumhurbaşkanı Sebastian Pinera ile ortak basın toplantısı düzenledi.

Amazonlar'daki orman yangınlarının birçok ülkeyi etkilediğini belirten Macron, "Bu sadece söz konusu ülkeler için değil aynı zamanda tüm insanlık için bir dram." dedi.

Macron, yangınların iklimi olumsuz etkilediğini kaydetti.

"(G7 ülkeleri olarak) Amazon ülkelerine 20 milyon avro değerinde maddi destekte bulunacağız." diyen Macron, yangınların söndürülebilmesi için Fransa'nın da askeri destek vereceğini belirtti.

BM'den 'inisiyatif' adımı

Macron, gelecek ay Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda Amazonlar için inisiyatif başlatılacağını da duyurdu.

G7 ülkelerinin tamamının, Amazonlar'daki orman yangınların söndürülebilmesi için yardım konusunda hemfikir olduklarına vurgu yapan Macron, ABD Başkanı Donald Trump ile de bu konuyu ele aldıklarını söyledi.

Afrika'daki yangınlar da gündemde

Macron, Afrika'da yaşanan orman yangıları için de destekte bulunabileceklerini, bunu Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Musa Faki Muhammed ile görüşeceklerini dile getirdi.

Amazonlar neden önemli?

Bilim adamları, "Dünya'nın Akciğerleri" diye nitelenen, yeryüzünün en büyük yağmur ormanları olan Amazonlar'ın korunmasının, iklim değişikliğiyle mücadelede önemli rol oynadığına işaret ediyor.

Leonardo DiCaprio'dan 5 milyon avro bağış

Ünlü aktör Leonardo DiCaprio, Amazonlar’ı kurtarmak için 5 milyon dolar bağışladı.

Instagram hesabı aracılığıyla bir açıklama yapan Oscar ödüllü yıldız oyuncu Leonardo DiCaprio, tamamı Amazon Orman Fonu’na kalmak üzere bir yardım kampanyası başlattı.

Geçen ay DiCaprio tarafından oluşturulan ve hayırseverler Laurene Powell Jobs ile Brian Seth’in de desteklediği Earth Alliance isimli topluluk Amazon Orman Fonu’nun web sitesi aracılığıyla yardım kampanyasına destek verdi.

DiCaprio, paranın tamamının şu anda bölgede tahribata neden olan yangına karşı Amazon’da yaşamın sürdürülebilirliğini ve biyolojik çeşitliliği korumaya çalışan yerli topluluklara ve diğer yerlilere gideceğini açıkladı.

DiCaprio, “Dünyanın ciğerleri” olarak bilinen Amazonları restore etmek ve korumak için başlattığı kampanyada sosyal ağlar aracılığıyla, hayranlarını da bu önemli göreve katkıda bulunmaya davet etti. Ayrıca “bağışlarınızın yüzde 100’ü Amazon’u korumak için çalışan insanlara gidecek” sözü verdi.

AB'den tepki: Serbest ticaret anlaşması riske giriyor

Avrupa Birliği (AB), Brezilya hükümetinin Amazon ormanlarındaki yangına göz yummasının, AB ile Güney Amerika Ortak Pazarı (MERCOSUR) ülkeleri arasındaki serbest ticaret anlaşmasını riske attığını bildirdi.

AB Komisyonu Başsözcüsü Mina Andreeva, günlük basın brifinginde, Brezilya'nın Paris Anlaşması'ndan doğan yükümlülüklerini yerine getirmesi gerektiğini söyledi.

Andreeva, "Bu yükümlülükler arasında Amazon ormanlarındaki ağaçsızlaştırma politikasının durdurulması da bulunuyor. AB olarak bu yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğini yakından takip ediyoruz." dedi.

Brezilya hükümetinin Amazon ormanlarının yok olmasına göz yumması halinde AB üyelerinin MERCOSUR ile anlaşma imzalamasını beklemenin zor olduğunu belirten Andreeva, Birliğin orman yangınlarının durdurulması için uydu fotoğraflarının paylaşılması dahil çeşitli alanlarda desteğini sunduğunu ifade etti.

Konu perşembe günü ele alınacak

Dünyanın en büyük yağmur ormanlarının bulunduğu Brezilya'da, bir yılda 72 binden fazla orman yangını meydana geldiği bildirildi. Brezilya Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü (INPE) verilerine göre ülkede bu yıl 72 bin 843 yangın çıktı.

Ülkedeki orman yangınları, son 6 yılın en yüksek seviyesine ulaşırken, yangın sayısında geçen yıla oranla yüzde 83 artış yaşandı.

AB ile MERCOSUR arasındaki serbest ticaret anlaşması nedir?

AB ile Arjantin, Brezilya, Paraguay ve Uruguay'ın üyeleri olduğu MERCOSUR ile Avrupa Birliği (AB) arasında uzlaşılan serbest ticaret anlaşması için müzakereler 20 yıl önce başlamıştı.

Söz konusu anlaşma, AB ile MERCOSUR arasındaki mal ve ürün ticaretinde uygulanan gümrük vergilerinin büyük kısmının kaldırılmasını, AB ülkelerinin otomotiv, makine, kimya ve tıbbi ürünlerine MERCOSUR tarafından uygulanan gümrük vergi oranlarının düşürülmesini içeriyor.

Anlaşma kapsamında AB ve MERCOSUR, çeşitli tarım ürünlerinde yüksek gümrük vergi oranlarını azaltacak ve MERCOSUR ülkeleri AB'ye et, tavuk ve şeker gibi ürünleri daha kolay satabilecek.