Dünden bugüne Güney Kore'de neler oldu?
Güney Kore'de parlamento, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un muhalefeti devlet karşıtı faaliyetlerle suçlayarak ilan ettiği sıkıyönetimin kaldırılmasını oylayarak kabul etti. Peki dünden bugüne Güney Kore'de neler oldu?
Türkiye'ye göre, 3 Aralık Salı günü 17.00 saatleri sırasında, Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere bulaştığını belirterek ülkede "sıkıyönetim" ilan etti.
Yonhap'ın haberine göre, Devlet Başkanı Yoon, bir televizyon kanalına yaptığı açıklamada, muhalefeti "devlet karşıtı faaliyetlere bulaşmakla" suçladı.
Ülkede "sıkıyönetim" ilan edildiğini duyuran Yoon, "Sıkıyönetim Kuzey Kore yanlısı güçleri ortadan kaldırmayı ve anayasal özgürlük düzenini korumayı amaçlıyor." ifadesini kullanmıştı.
Yoon'un bu kararının, muhalefetteki Demokrat Parti'nin parlamento bütçe komisyonunda bütçe tasarısını reddetmesinin ve devlet denetçisi ile başsavcı hakkında görevlerini kötüye kullanma önergeleri sunmasının ardından geldiği belirtimişti.
Bu arada, Güney Kore Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, ordudaki komutanlara toplantı talimatı verildi ve teyakkuzda olunması çağrısı yapılarak, ülkedeki ana muhalefet, sıkıyönetim ilanının ardından milletvekillerini Ulusal Meclise çağırmıştı.
- Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere bulaştığını belirterek ülkede "sıkıyönetim" ilan etmesi sonrasında ülkenin para birimi won sert düşüş yaşadı.
Güney Kore'de General Park An-su, sıkıyönetim komutanı olarak atandı
Salı günü, sıkı yönetim ilan edildikten bir saat sonra, Güney Kore'de Genelkurmay Başkanı General Park An-su'nun sıkıyönetim komutanı olarak atandığı bildirildi.
Yonhap'ın haberine göre, sıkıyönetim komutanı olarak atanan General Park tarafından yayımlanan talimatnameye göre, protesto yürüyüşleri de dahil tüm siyasi faaliyetler yasaklandı.
Yerel saatle 23.00 itibariyle yürürlüğe giren talimatnamede, "Tüm medya ve yayınlar, sıkıyönetim komutanlığının kontrolü altındadır." ifadesine yer verildi.
Talimatnamede ayrıca, grevdeki stajyer doktorların da 48 saat içinde işlerinin başına dönmeleri emredildi.
Sıkıyönetim kararlarını ihlal edenler mahkeme kararı olmaksızın tutuklanabileceği anlamını taşıyordu.
Muhalefet, ilan edilen sıkıyönetimin "anayasaya aykırı" olduğunu savundu
Güney Kore'de muhalefetteki Demokrat Partinin (DP) lideri Lee Jae-myung, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un sıkıyönetim ilanının "anayasaya aykırı" olduğunu belirtti.
Güney Kore ajansı Yonhap'ın haberine göre, DP'den sıkıyönetim hakkında yapılan açıklamada, partili milletvekilleri Ulusal Meclis'e çağırıldı.
DP lideri Lee, sıkıyönetim kararını "anayasaya aykırı ve halka karşı bir hareket" olarak nitelendirerek, "Devlet Başkanı Yoon, sebepsiz yere sıkıyönetim ilan etti. Tanklar, zırhlı araçlar, silahlı ve kılıçlı askerler yakında ülkeyi kontrol edecek." ifadesini kullandı.
Ülkede Ulusal Meclise giriş ve çıkışlar kapatıldı
Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un sıkıyönetim ilan etmesinin ardından Ulusal Meclis yerleşkesine erişim, korumalar ve polis tarafından engellendi.
Yerel saatle 23.30 itibarıyla Ulusal Meclis kapılarında nöbet tutan korumalar ve polis memurları, sadece milletvekillerinin, parlamento personelinin ve akredite muhabirlerin kimlik kontrolünden sonra girişine izin verdi.
Yoon'un sıkıyönetim ilanının ardından Meclis önünde toplanan onlarca vatandaş ile polis arasında arbede yaşandığı belirtildi.
Yoon'un partisi de karara itiraz etti
İktidardaki Halkın Gücü Partisinin lideri Han Dong-hoon da sıkıyönetim kararını "yanlış" diye tanımlayarak itirazda bulundu.
Han, sıkıyönetim ilanının hemen ardından yaptığı açıklamada, "kararı halkla birlikte engelleyeceklerini" ifade etti.
Güney Kore Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada ise Bakan Cho Tae-yul'un, söz konusu kararın ardından üst düzey yetkililerle toplantı kararı aldığı bildirildi.
Güney Kore Maliye Bakanı Choi Sang-mok da sıkıyönetim ilanından sonra yaptığı açıklamada, Merkez Bankası, Mali Hizmetler Komisyonu ve Mali Denetim Servisinden yetkililerle toplantı yapacağını açıkladı.
Beyaz Saray'dan tepkiler gecikmedi
Türkiye'ye göre 19.00 sıralarında, Beyaz Saray, Güney Kore'de sıkıyönetim ilan edilmesiyle ilgili gelişmeleri yakından takip ettiklerini ve Güney Koreli yetkililerle temas halinde olduklarını açıkladı.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü, Güney Kore ile ilgili son durumu değerlendirdi.
ABD'li sözcü, "ABD yönetimi, Güney Kore hükümetiyle temas halinde ve gelişmeleri yakından takip ediyor." ifadelerini kullandı.
3 saat sürenin ardından ABD yönetimi, tekrar bir açıklamada bulundu. Güney Kore'de sıkıyönetim ilan edilmesiyle ilgili gelişmeleri "derin bir kaygıyla" izlediklerini, süreçle ilgili önceden bilgilerinin olmadığını ve Seul'deki siyasi anlaşmazlığın barışçıl bir şekilde ve hukukun üstünlüğüne uygun olarak çözülmesini beklediklerini açıkladı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel, Güney Kore'de sıkıyönetim ilan edilmesi ve ardından yaşanan gelişmelerle ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Patel, Güney Kore'deki olaylarla ilgili olarak muhataplarıyla her düzeyde temas kurduklarını ve süreci yakından izlediklerini kaydederek, "Güney Kore'deki son gelişmeleri derin bir kaygıyla izliyoruz." dedi.
"Bizim umudumuz ve beklentimiz, herhangi bir siyasi anlaşmazlığın barışçıl bir şekilde ve hukukun üstünlüğüne uygun olarak çözülmesidir." şeklinde konuşan ABD'li Sözcü Yardımcısı, gelişmelerin halen çok sıcak olduğunu ve bir yargıda bulunma konusunda dikkatli davrandıklarını belirtti.
Beyaz Saray: ABD önceden bilgilendirilmedi
Öte yandan, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü, Seul'deki gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirtti.
ABD'li yetkili, "ABD'ye bu açıklama önceden bildirilmedi. Güney Kore'de sahada gördüğümüz gelişmelerden ciddi şekilde endişe duyuyoruz." ifadesini kullandı.
Aynı yetkili, halen Angola ziyaretini sürdüren ABD Başkanı Joe Biden'ın konuyla ilgili bilgilendirildiğini de sözlerine ekledi.
Sıkıyönetimin kaldırılması, parlamento tarafından oylanarak kabul edildi
Türkiye saatine göre Salı günü 19.42 saatleri sırasında, Güney Kore'de parlamento Devlet Başkanı Yoon'un ilan ettiği sıkıyönetimin kaldırılmasını oylayarak kabul etti.
Yonhap'ın haberine göre, sıkıyönetimin kaldırılmasını talep etmek üzere Ulusal Meclis'te acil oturum düzenlendi. Meclisin 300 üyesinden 190'ının katılabildiği kurulda sunulan önerge, oybirliğiyle kabul edildi.
Güney Kore Ulusal Meclis Başkanlığı Ofisinden yapılan açıklamada, ülkede ilan edilen sıkıyönetimin yapılan oylamanın ardından "hükümsüz" hale geldiği belirtildi.
Anayasa uyarınca sıkıyönetimin parlamento çoğunluğunun talebiyle kaldırılması gerekiyor.
Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-Shik, yaptığı açıklamada, "Meclisin ana binasına giren tüm askerler tamamen ayrıldı." ifadesini kullandı.
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon, muhalefetin azil yönergelerini sıkıyönetime gerekçe gösterdi
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, muhalefetin, kendisi ve hükümet yetkililerine karşı sunduğu azil yönergelerini sıkıyönetim ilanına gerekçe gösterdi.
Yonhap'ın haberine göre Yoon, bir televizyon kanalına yaptığı açıklamada, sıkıyönetim ilan etme kararının, "zorluklarla karşı karşıya olan ülkeyi yeniden inşa etmeyi ve korumayı amaçladığını" savundu.
Yoon, göreve geldiği Mayıs 2022'den bu yana hükümet yetkilileri hakkında 22 görevden alma önergesi verildiğini ve muhalefetin Ulusal Meclis'te hazirandan bu yana kendisini 10'uncu kez görevden alma girişiminde bulunduğunu ifade etti.
Muhalefetteki Demokrat Partinin söz konusu hareketlerini "eşi benzeri görülmemiş" olarak tanımlayan Yoon, "Bu eylemler yürütme organının işlevini yerine getirmesini ciddi şekilde engelliyor." dedi.
Yoon, Demokrat Partiyi, bütçe tasarılarını ve azil yönergelerini, Demokrat Partinin lideri Lee Jae-myung'u yargılanmaktan korumak için siyasi bir araç olarak kullanmakla suçlayarak, "Ulusal Meclis, adli ve idari sistemleri felce uğratmak ve yasama diktatörlüğü yoluyla özgür demokratik sistemi yıkmaya çalışmak suretiyle suçlular için bir sığınak haline gelmiştir." ifadesini kullandı.
- Lee Jae-myung, 2022'deki başkanlık kampanyası sırasında yalan beyanda bulunduğu gerekçesiyle 1 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
Meclis binasının etrafında toplanan vatandaşlar, sıkıyönetim kararına tepki gösterdi
Güney Kore'de Ulusal Meclis'in etrafında toplanan vatandaşlar, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un sıkıyönetim kararını protesto etti.
Yonhap'ın haberine göre, sıkıyönetim ilan edilmesinin ardından binlerce kişi, karara tepki göstermek üzere Ulusal Meclis'in etrafında toplandı. Protestocular, "Sıkıyönetimi sonlandırın" ve "Yoon Suk Yeol tutuklansın" sloganları attı.
Kalabalığı kontrol etmek için alanda bulunan polis, protestocuların meclis binasına girmesini engellemek amacıyla yerleşkenin çevresine tel örgüler kurdu.
Ülkede eğitim ve ulaşımın olağan akışında faaliyet göstermeye devam edeceği belirtilmişti
Türkiye'ye göre 21.24 sıralarında, Yonhap'ın haberine göre, sıkıyönetim kararının kaldırılması için Ulusal Meclis’te yapılan oylama sonrası, Devlet Başkan Yoon’un oylamaya ilişkin tepkisi merak konusu olmuştu. Güney Kore yasalarına göre, Devlet Başkanı oylamaya uymakla yükümlü.
Diğer yandan Güney Kore Eğitim Bakanlığı, ülkedeki basın mensuplarına eğitimin normal akışında süreceğine ilişkin açıklama gönderdi.
- Açıklamada, okul ve eğitim kurumlarının kapanmayacağı, olağan akışında faaliyetine devam edeceği belirtilmişti.
Aynı şekilde, Güney Kore Arazi, Altyapı ve Ulaştırma Bakanlığı'ndaki acil toplantının ardından duruma ilişkin açıklama yapıldı.
Açıklamada, insanların günlük yaşamında aksaklıkları önlemek için kara yolları, demir yolları, hava taşımacılığı ve inşaat alanlarının normal şekilde çalışmasının sağlanacağı belirtildi.
Güney Kore Merkez Bankasından yapılan açıklamada da sıkıyönetim ilanının piyasa üzerindeki etkisini ölçmek ve gerekli müdahaleleri görüşmek üzere acil toplantı yapılacağı bilgisi yer aldı.
Muhalefete göre karar başından beri hükümsüzdü
Muhalefetteki Demokrat Partinin (DP) lideri Lee Jae-myung ise basın mensuplarına, sıkıyönetim kararını değerlendirdi.
Kararın anayasada öngörülen fiili gereklilikleri karşılamadığını söyleyen Lee, "Sıkıyönetim kararı en başından beri hükümsüzdü. Ulusal Meclis'in bu yöndeki kararı da hükümsüzlüğü doğruluyor." ifadelerini kullandı.
İngiltere ve İrlanda, Güney Kore'deki vatandaşlarına protestolardan uzak durma çağrısında bulundu
İngiltere ve İrlanda dışişleri bakanlıkları, Güney Kore'deki gelişmelerden endişe duyulduğunu belirterek, vatandaşlarına protestolardan uzak durma çağrısında bulundu.
İngiltere Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Hint-Pasifik'ten Sorumlu Devlet Bakanı Catherine West, İngiltere'nin Güney Kore'de bugün yaşanan gelişmelerden derin endişe duyduğunu ifade etti.
İngiltere'nin Seul Büyükelçiliğinin ülkedeki gelişmeleri takip ettiğini ve Kore kurumlarıyla temas halinde olduğunu belirten West, "Mevcut duruma, Güney Kore kanunları ve anayasası kapsamında barışçıl çözüm bulunması çağrısı yapıyoruz." ifadesini kullandı.
West, Güney Kore'deki İngiliz vatandaşlarını Dışişleri Bakanlığı açıklamalarını yakından takip etmeye çağırdı.
Dışişleri Bakanlığının Güney Kore'ye seyahat uyarılarında ise İngiliz vatandaşlarına siyasi gösterilerden uzak durma ve yerel kurumların açıklamalarını takip etme uyarısı yapıldı.
İrlanda'dan protestolardan uzak durma çağrısı geldi
İrlanda Dışişleri Bakanlığı ise ilan edilen sıkıyönetim nedeniyle yaşanan gelişmeleri takip ettiklerini açıkladı.
Güney Kore'deki İrlanda vatandaşlarına güvenilir medya kurumlarını takip etme çağrısı yapan bakanlık, bu dönemde protestolardan uzak durulması gerektiğini ifade etti.
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon, 5 saat süren sıkıyönetimin kaldırılacağını belirtti
Türkiye'ye göre 22.43 sıralarında, Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, muhalefetin "devlet karşıtı aktivitelere" bulaşmasını gerekçe göstererek ilan ettiği sıkıyönetimi sonlandırma kararı aldığını belirtti.
Yonhap'ın haberine göre, yaklaşık 5 saattir yürürlükte olan sıkıyönetim kararını resmen kaldırabilmek için kabine üyelerinin toplanmasını beklediğini kaydeden Yoon, toplantının hemen ardından sıkıyönetimi sona erdireceğini aktardı.
Yoon ayrıca, sıkıyönetimin sonlandırılmasını talep eden önergenin Ulusal Meclis'teki oylamada kabul edilmesiyle sıkıyönetim birliklerinin meclis yerleşkesinden çekildiğini söyledi.
Muhalefete göre, kararın arkasında başkanın azil yönergeleri var
Muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere bulaştığını iddia ederek, ülkede "sıkıyönetim" ilan eden Devlet Başkanı Yoon, "Sıkıyönetim Kuzey Kore yanlısı güçleri ortadan kaldırmayı ve anayasal özgürlük düzenini korumayı amaçlıyor." değerlendirmesini paylaşmıştı.
Ulusal Meclis'teki acil oturumda sıkıyönetim kararının kaldırılmasına ilişkin verilen önerge 190 milletvekilinin oyuyla kabul edilmişti. Güney Kore Ulusal Meclis Başkanlığı Ofisi, sıkıyönetimin yapılan oylamanın ardından "hükümsüz" hale geldiğini bildirmişti.
Muhalifler, ülkede bir savaş ve kriz ortamının olmadığını, hakkında yolsuzluk iddiaları bulunan Yoon'un kendisine yönelik azil yönergelerinin bunda etkili olduğunu iddia ediyor.
Tarihe göz ucuyla bakmak gerekirse, bunları bilmekte fayda var:
- - Güney Kore anayasasının 77. maddesine göre, Devlet Başkanı, "savaş, silahlı çatışma, ulusal acil durum ya da kamu güvenliği ve düzeninin gerektirdiği hallerde" sıkıyönetim ilan edebiliyor.
- - Güney Kore tarihinde en son "sıkıyönetim" kararı askeri darbe ile 1979-1981 yıllarında 440 gün uygulanmış, karar yine askerler tarafından kaldırılmıştı.
- - Güney Kore'de bugünkü "sıkıyönetim" kararı, ülke tarihinin 13'üncü sıkıyönetim ilanı oldu.
Türkiye de Güney Kore'de yaşanan gelişmeleri takip ettiğini belirterek, vatandaşlarını uyarmıştı
Dışişleri Bakanlığı, Güney Kore'deki gelişmelerin takip edildiğini belirterek, Türk vatandaşlarına dikkatli olmaları ve kalabalıktan uzak durmaları uyarısında bulundu.
Dışişleri Bakanlığı Destek sayfası, sosyal medya platformu X'te, Türkiye'nin Seul Büyükelçiliğinin notunu paylaştı.
Güney Kore'de yaşanan gelişmelerin takip edildiği bildirilen paylaşımda, vatandaşlara günlük hayatlarında dikkatli olmaları ve kalabalıklardan uzak durmaları tavsiye edildi.
Paylaşımda, "Herhangi bir sorunla karşılaşan veya yardıma ihtiyaç duyan vatandaşlarımızın Büyükelçiliğimize 01037801266 numaralı nöbetçi telefon numarasından erişim sağlamaları mümkündür." bilgisi verildi.
Güney Kore'de bir sendika, Devlet Başkanı Yoon istifa edinceye kadar grev kararı aldı
Güney Kore'nin en büyük işçi sendikalarından biri olan Kore İşçi Sendikaları Konfederasyonu, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol istifa edinceye kadar, süresiz grev kararı aldığını duyurdu.
Yerel basında yer alan haberlere göre, 1 milyondan fazla üyeye sahip Kore İşçi Sendikaları Konfederasyonundan yapılan açıklamada, sendika üyelerinin, çarşamba sabahı başkent Seul'un merkezinde toplanacağı ve Yoon'un istifasını talep edeceği aktarıldı.
Açıklamada, sendika üyelerinin, "Yoon istifa edinceye kadar" süresiz greve gideceği belirtildi.
Güney Kore'de Bakanlar Kurulu, sıkıyönetimi sonlandırma kararını onayladı
Güney Kore'de kabine üyeleri, sıkıyönetimin kaldırılmasına ilişkin meclise sunulan önergenin oy birliğiyle kabul edilmesinin ardından sıkıyönetimi sonlandırma kararına onay verdi.
Yonhap'ın haberine göre, Bakanlar Kurulu, yaklaşık 6 saattir yürürlükte olan sıkıyönetim uygulamasını resmen sona erdirecek önerge için oy kullandı. Yerel saatle sabah 04.30'da sıkıyönetimin kaldırılmasına ilişkin önerge onaylandı ve uygulama resmen yürürlükten kaldırıldı.
Muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere bulaştığını ileri sürerek ülkede sıkıyönetim ilan eden Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, "Sıkıyönetim Kuzey Kore yanlısı güçleri ortadan kaldırmayı ve anayasal özgürlük düzenini korumayı amaçlıyor." ifadesini kullanmıştı.
Sıkıyönetim ilanından saatler sonra 300 sandalyeli Güney Kore parlamentosunda 190 milletvekili, sıkıyönetimin kaldırılmasını oy birliğiyle kabul etmişti.
Ulusal Meclis'teki oylamanın ardından sıkıyönetimi sonlandırma kararı aldığını açıklayan Yoon, sıkıyönetimi uygulamak üzere görevlendirilmiş askeri birliklerin meclis yerleşkesinden çekildiğini söylemişti.
Muhalifler, ülkede bir savaş ve kriz ortamının olmadığını, Yoon'un sıkıyönetimin ilanının arkasında da hakkındaki yolsuzluk iddialarının bulunduğunu belirtiyor.
ABD, Güney Kore'de sıkıyönetim sürecinden geri adım atılmasından memnun olduğunu belirtti
ABD yönetimi, Güney Kore'de Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un aldığı sıkıyönetim kararına karşı meclisin aksi yönde adım atması ve Yoon'un sıkıyönetimi sonlandırma kararı almasından memnuniyet duyduğunu bildirdi.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü, Güney Kore'de dün yaşanan krizin sona ermesinden dolayı memnun olduklarını açıkladı.
ABD'li sözcü, "Başkan Yoon'un sıkıyönetim ilanıyla ilgili süreci tersine çevirmesi ve Ulusal Meclisin bunu sona erdirme kararına saygı duyması bizi memnun etti. ABD-Güney Kore ittifakının temelinde demokrasi yer alıyor; bölgedeki durumu izlemeye devam edeceğiz." ifadesini kullandı.
Yoon'un partisi kararı "basından öğrenmiş"
Yoon'un liderlik ettiği iktidardaki Halkın Gücü Partisi (PPP) grup başkanı Choo Kyung-ho, gazetecilere yaptığı açıklamada, Yoon'un sıkıyönetim ilan etme niyetinin kendisine bildirilmediğini, kararı basından öğrendiğini söyledi.
Asker ve polisin, milletvekillerinin parlamento binasına girmesini engellediğini belirten Choo, bu nedenle partinin birçok üyesinin sıkıyönetim kararına karşı oy kullanmak üzere Ulusal Meclis'teki acil oturuma katılamadığını kaydetti.
Muhalefetteki Demokratik Partinin sözcülerinden Jo Seoung-lae de Ulusal Meclis binasına giren askeri personelin, muhalefet lideri Lee Jae-myung, iktidar partisi lideri Han Dong-hoon ve Ulusal Meclis Başkanı Woo Won-shik'i gözaltına almaya çalıştığını söyledi.
Jo, bunu kamera görüntülerini inceledikten sonra "doğruladıklarını" kaydetti.
Halkın Gücü Partisi lideri Han: Özür borçlu hissediyoruz
Halkın Gücü Partisi (PPP) lideri Han Dong-hoon, Ulusal Meclis'te gazetecilere yaptığı açıklamada, "İktidar partisi olarak bugünkü felaket durum nedeniyle kamuya özür borçlu hissediyoruz." dedi.
Han,"Başkan Yoon, bu felaket durumu izah etmeli ve başta sıkıyönetimi öneren savunma bakanı olmak üzere tüm sorumlular hesap vermeli." ifadesini kullandı.
İktidar partisinin, durumun ülke ekonomisi ve diplomasisine zararını asgariye indirmek üzere çalışacağını belirten Han, olayın soruşturulmasını ve gereken tedbirlerin alınmasını takip edeceğini vurguladı.
- Savunma Bakanlığı, Yoon'a sıkıyönetim ilan etmesini Bakan Kim'in önerdiğini doğrulamıştı. Devlet Başkanlığı Güvenlik Servisi'nin eski başkanı olan Kim, Yoon'a yakın bir isim olarak biliniyor.
Güney Kore'de Devlet Başkanı Yoon'un tüm kıdemli danışmanları istifalarını sundu
Güney Kore'de Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un dün gece yaptığı sürpriz sıkıyönetim ilanı ve bunun kaldırılmasının ardından, Başkan'ın kıdemli danışmanlarının istifalarını sunduğu bildirildi.
- Güney Kore ajansı Yonhap'ın haberine göre, Devlet Başkanlığı Sekreteri Chung Jin-suk, Ulusal Güvenlik Danışmanı Shin Won-sik, Siyasi Başdanışman Sung Tae-yoon ve 7 kıdemli danışman daha toplu olarak istifa ettiklerini bildirdi.
İstifalar, Devlet Başkanı Yoon'un dün gece, televizyonda yaptığı konuşmada muhalefetin "devlet karşıtı aktivitelere" bulaşmasını gerekçe göstererek sıkıyönetim ilan etmesi, ardından bu kararını parlamentonun oylaması ve bakanlar kurulu onayıyla geri almasının ardından geldi.
Yoon, sıkıyönetimin "Kuzey Kore yanlısı güçleri ortadan kaldırmayı ve anayasal özgürlük düzenini korumayı amaçladığını" savunmuştu.
Japonya'dan 'özel ve ciddi endişe' mesajı geldi
Japonya hükümeti, Güney Kore'de Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un aldığı sıkıyönetim kararına karşı meclisin aksi yönde adım atması ve Yoon'un sıkıyönetimi sonlandırma kararı alması sonrası ülkedeki durumu "özel ve ciddi endişeyle" izlediğini bildirdi.
Başbakan İşiba Şigeru, gazetecilere açıklamasında, Güney Kore'de dün yaşanan krize yönelik "Sıkıyönetimin gece ilan edilmesinden bu yana (gelişmeleri) özel ve ciddi endişelerle izliyoruz." dedi.
Kıyı komşusu Güney Kore'nin iç işlerine yönelik yorum yapabilecek pozisyonda olmadığını vurgulayan İşiba, Güney Kore'deki Japon halkının güvenliğini sağlamak için "tüm çabanın sarf edileceğini" söyledi.
Daha önce kamuoyuna yansıyan ve Tokyo-Seul ilişkilerinin 60. yıl dönümü dolayısıyla Ocak 2025'te Güney Kore'de Devlet Başkanı Yoon ile ikili görüşme planlamasına yönelik ise İşiba, "henüz belirli bir planlamanın olmadığını" aktardı.
Resmi Kyodo ajansının, Dışişleri Bakanlığı yetkilisine dayandırdığı haberine göre, Japon Başbakan'ın ziyaretinin "(Güney Kore'deki) durumun gidişatına bağlı olarak (seyahat planının) etkilenebileceği" kaydedildi.
Japonya, üçlü koordinasyonun altını çizdi
Japonya Savunma Bakanı Nakatani Gen, açıklamasında, komşu ülkedeki siyasi durumun, bölge güvenliğine yansımaları olabileceği ihtimaline yönelik, "Güney Kore ile savunma işbirliği ve Japonya-Güney Kore-ABD arası koordinasyon ülkemizin güvenliği için son derece önemli." değerlendirmesinde bulundu.
İsmi açıklanmayan Tokyo hükümeti yetkilisi de "Japonya ve Güney Kore, zorlukların üstesinden gelerek ikili ilişkileri geliştirmeye çabalıyor, dolayısıyla siyasi durumun sakin ve istikrarlı olmasını umuyoruz." ifadesini kullandı.
Güney Kore'de muhalefet sıkıyönetim ilanının ardından Devlet Başkanının istifasını talep etti
Bugün, Türkiye'ye göre sabah 08.00 sıralarında, Güney Kore'de Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un dün geceki sürpriz sıkıyönetim ilanı ve bunun kaldırılmasının ardından, muhalefetteki Demokratik Parti (DP), Başkanın istifasını talep etti.
Güney Kore ajansı Yonhap'ın haberine göre, DP milletvekilleri, Ulusal Meclis'te yaptıkları acil toplantıda, Yoon kendi rızasıyla görevden ayrılmazsa mecliste azil sürecini başlatacaklarını duyurdu.
DP Meclis Grubu Başkanı Park Chan-dae, milletvekilleri adına yaptığı açıklamada, "Yoon'un sıkıyönetim ilanı, Anayasa'nın açık ihlalidir. Sıkıyönetim ilanı için öngörülen hiçbir koşul geçerli değildir. Bu, ciddi bir isyan eylemi ve azline sebeptir." ifadesini kullandı.
Muhalefetin çağrısı, Devlet Başkanı Yoon'un dün gece, televizyonda yaptığı konuşmada muhalefetin "devlet karşıtı aktivitelere" karıştığı gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etmesi ve parlamentonun aleyhte oyu ve bakanlar kurulunun onayıyla bunu geri almasının ardından geldi.
- Muhalefet partileri, dün geceki sıkıyönetim ilanı nedeniyle Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'ün görevden alınması için meclise önerge vereceklerini bildirdi.
Güney Kore'de iktidar partisi lideri, sıkıyönetim ilanı nedeniyle Savunma Bakanı'nın istifasını istedi
Aradan çok geçmeden bir istifa talebi daha geldi. Güney Kore'de Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un dün geceki sürpriz sıkıyönetim ilanı ve bunun kaldırılmasının ardından, iktidardaki Halkın Gücü Partisinin (PPP) lideri Han Dong-hoon, durumdan sorumlu tuttuğu Savunma Bakanı Kim Yong-hyun'un istifasını talep etti.
Sivil gruplar, Yoon'un azledilmesi talebiyle gösteri düzenledi
Güney Kore'de Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'ün dün geceki beklenmedik sıkıyönetim ilanı ve bunun parlamentoda kaldırılmasının ardından, sivil toplum kuruluşları (STK), Yoon'un azledilmesi talebiyle gösteri yaptı.
Yonhap'ın haberine göre, başkent Seul'deki Gwanghwamun Meydanı'nda bir araya gelen Kore İşçi Sendikaları Konfederasyonu, Katılımcı Demokrasi için Halkın Birliği ve diğer STK üyeleri, yaptıkları basın açıklamasında, Devlet Başkanı'nın sıkıyönetim ilanının anayasaya aykırı ve geçersiz olduğunu vurguladı.
Yaklaşık 400 gösterici, Yoon'un azledilmesini istedi.
Bir STK yetkilisi, Yoon'un Ulusal Meclisi zorlamak için orduyu harekete geçirdiğini, milletvekillerinin girişini ve parlamentonun işleyişini engellemeye çalıştığını, yayın yasağı getirdiğini ve siyasi aktiviteleri yasakladığını, insanların en temel haklarını ihlal ettiğini ve sıkıyönetim ilan ederek Anayasa'ya aykırı davrandığını belirtti.
Bu arada, Ulusal Meclis yerleşkesi yakınlarında, başka bir grup düzenlediği basın toplantısında, Yoon'un derhal azledilerek tutuklanmasını talep etti.
Grup, Ulusal Meclis'te Yoon'un azline yönelik bir önerge kabul edilene kadar oturma eylemi düzenleyeceğini ifade etti.
Ayrıca, ülke genelinde birçok kentte meydanlarda, mumlarla nöbet tutuldu.
Yerel basın, STK'lerin gün içinde çok sayıda protesto düzenleyeceğini aktardı.
Başbakan, hizmet etmeye devam edeceğini bildirdi
Güney Kore Başbakanı Han Duck-soo, tüm kabine üyelerinin istifa edeceğinde dair çıkan haberlerin ardından yaptığı yazılı açıklamada, insanların kaygılarını anladığını dile getirdi.
Kabine üyelerinden halkın güvenliğini sağlama ve günlük hayatın etkilenmemesi için sorumluluklarını yerine getirerek çalışmalarını isteyen Han, son ana kadar, halka hizmet etmeyi sürdüreceğini kaydetti.
Öte yandan Ulusal Meclis Genel Sekreteri, Kim Min-ki, düzenlediği basın toplantısında Yoon'un sıkıyönetim ilanının ardından parlamentoya 280 askerin girdiğini anımsattı.
Kim, bugünden itibaren milletvekillerinin güvenliği ve Ulusal Meclis'in işlevini yerine getirebilmesi için savunma yetkilileri ve polislerin Ulusal Meclise girişinin yasaklanacağını ifade etti.
Borsalar etkilendi: Asya'da Japonya hariç borsa düşüşte
Asya borsalarında dün Güney Kore'de artan tansiyonun ardından Japonya hariç negatif bir seyir izleniyor.
Küresel piyasalarda gözler bugün ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde'ın yapacağı konuşmalara çevrilirken, Asya'da Güney Kore'den gelecek olası haberler yatırımcıların odağında bulunuyor.
Dün Güney Kore'de, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un sıkıyönetim ilan etmesi ve daha sonra sıkıyönetimin parlamento tarafından oylanıp kaldırılması ülkede tansiyonun önemli şekilde artmasına neden oldu.
Analistler, Güney Kore'deki siyasi belirsizliklerin ardından merkez bankası, istikrarı sağlamak için gerektiğinde kısa vadeli likiditeyi artıracağını ve döviz piyasalarında "aktif" adımlar atacağını bildirdi.
Güney Kore Maliye Bakanı ise "Hisse senetleri, tahviller, kısa vadeli para piyasası ve döviz piyasasına, tam normale dönene kadar, sınırsız likidite enjekte edeceğiz." açıklamasında bulundu.
Açıklamaların ardından Asya borsalarındaki düşüş sınırlı olurken, analistler Güney Kore'deki haber akışının yakından takip edildiğini, özellikle bölge ülkelerinin gelişmelerden etkilenmeye en açık ülkeler olduğunu kaydetti.
Dolar/yen paritesi ne durumda?
- Öte yandan, bugün bölgede açıklanan verilere göre Japonya'da hizmet sektörü ve bileşik Satınalma Yöneticileri Endeks'leri (PMI) sırasıyla 50,5 ve 50,1, Çin'de Caixin hizmet sektörü ve bileşik PMI da sırasıyla 51,5 ve 52,3 seviyesinde gerçekleşti. Söz konusu veriler iki ülkede de ekonomik aktiviteye ilişkin olumlu sinyaller verirken, Güney Kore kaynaklı satış baskısının törpülenmesinde de etkili oldu.
- Dolar/yen paritesi ise güne yüzde 0,4 artışla 150,00 seviyesinde başladı.
- Söz konusu gelişmelerle Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1 artışla 39.276 puandan, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,4 düşüşle 2.464 puandan kapandı.
- Çin'de Şanghay bileşik endeksi ise yüzde 0,7 değer kaybıyla 3.354 puandan, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,1 düşüşle 19.723 puandan ve Hindistan'da Sensex endeksi ise yüzde 0,2 azalışla 80.678 puandan işlem görüyor.
Güney Kore'de muhalefet, sıkı yönetim ilanı nedeniyle Devlet Başkanı Yoon'un azil sürecini başlattı
Güney Kore'de muhalefet partileri, dün geceki sıkıyönetim ilanı nedeniyle Devlet Başkanı Yoon Seuk Yeol'un görevden azledilmesi için Ulusal Meclise önerge sundu.
Yonhap'ın haberine göre, 6 muhalefet lideri, sıkıyönetim ilan eden Yoon'un görevden alınması için harekete geçti.
Ülkede artan istifa çağrılarıyla karşı karşıya kalan Yoon'un azli için verilen önerge 191 milletvekili tarafından imzalanarak Ulusal Meclise sunuldu.
Muhalefetteki Demokratik Parti lideri Lee Jae-myung, diğer muhalefet liderleri ile yaptığı görüşmede, "Yoon, bir kere başarısız oldu ve yeniden deneyecek, ama bundan daha ciddi riskler söz konusu. Kuzey Kore'yi kışkırtma, ateşkes hattını bozma ve silahlı çatışmaya yol açacak daha büyük riskler var." ifadelerini kullandı.
Ayrıca Lee'nin de aralarında bulunduğu muhalefet parti liderleri, Ulusal Meclisin önünde Yoon'un istifası talebiyle protesto yaptı.
Güney Kore'de azil süreci nasıl işliyor?
Güney Kore'de azil süreci bir siyasinin, "güçlerini kötüye kullanması ve anayasayı ihlal etmesi" halinde başlatılabiliyor.
Ülkedeki bir devlet başkanının görevden alınması için Ulusal Meclise sunulan azil önergesinin, meclisin üçte ikisi tarafından onaylanması gerekiyor. Diğer siyasilerin azli için ise salt çoğunluk yeterli oluyor.
Önergenin mecliste 72 saat içerisinde oylanması gerekiyor.
Ardından Anayasa Mahkemesi, azil sürecine ilişkin kanıtları dinleyip değerlendirmek üzere duruşma düzenliyor. Mahkemenin, azli onaylamak veya reddetmek için 6 ay süresi bulunuyor. Mahkemedeki 9 yargıçtan 6'sının kararı onaylaması halinde lider görevden alınıyor.
Bu durumda 60 gün içerisinde yeni başkanın seçilmesi gerekiyor. Bu süreç, bir devlet başkanının istifa etmesi durumunda da geçerli oluyor.
Daha önceki azil süreçleri
Eski Devlet Başkanı Park Geun-hye, rüşvet, görevi suistimal ve diğer suçlamalar nedeniyle Mart 2017'de görevinden azledilmiş, ardından tutuklanarak hapse atılmıştı.
Park, yolsuzluk suçlamalarıyla cezaevinde 5 yıl kaldıktan sonra Aralık 2021'de başkanlık affıyla serbest bırakılmıştı.
Eski Devlet başkanı Roh Moo-hyun da 2004’te görevinden azledilmişti ancak Anayasa Mahkemesi, Roh'un görevden alınması talebini reddetmişti.
Güney Koreli uzmana göre, ülkesindeki sıkıyönetim ilanı "sivil darbe girişimi"
Güney Kore Hankuk Yabancı Diller Üniversitesi Türkiye-Azerbaycan Araştırmaları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Oh Chong-jin, Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un sıkıyönetim ilanının "sivil darbe girişimi" olduğunu söyledi.
Sıkıyönetim ilanı kararının mantıklı olmadığını belirten Oh, "Kararın alınması için savaş ve kriz ortamının olması lazım. Halk ve milletvekilleri Güney Kore'de bir savaş ve kriz ortamı olmadığını düşünüyor. Bu karar hukuken yanlış." değerlendirmesinde bulundu.
Prof. Dr. Oh Chong-jin, kararı "Bu, sivil darbe girişimidir." ifadesiyle nitelendirerek "Bu girişime karşı milletvekillerimiz, halkımız karşı durmuştur ve kararı geri aldırmıştır." dedi.
Mecliste bulunan hem iktidar hem de muhalefet milletvekillerinin, Yoon'un bu kararına tepkili olduğunu kaydeden Oh, mecliste bulunan 190 milletvekilinin tamamının karara karşı oy kullandığına işaret etti.
"Yaklaşık 155 dakika süren yasa dışı sıkıyönetim resmen son bulmuş oldu"
Oh, sıkıyönetimi "yasa dışı" şeklinde tanımlayarak "Meclis'te yapılan oylama sonucunda 190 milletvekilinin oybirliğiyle yaklaşık 155 dakika süren yasa dışı sıkıyönetim resmen son bulmuş oldu." ifadesini kullandı.
"Anayasa’nın 77. maddesine göre, Cumhurbaşkanı sıkıyönetim ilan ettikten sonra bunu derhal Meclis'e bildirmekle yükümlüdür. Meclis ise üye tam sayısının salt çoğunluğuyla sıkıyönetimin kaldırılmasını talep edebilir. Anayasa'nın 77. maddesinin 5. fıkrasına göre, Meclis'in üye tam sayısının salt çoğunluğuyla sıkıyönetimin kaldırılmasını talep etmesi durumunda, Cumhurbaşkanı derhal sıkıyönetimi kaldırmak zorundadır." diyen Oh, Meclis'in hızlı karar alması sonrası sıkıyönetimin kaldırıldığını ve sıkıyönetim kuvvetlerinin Meclis’ten çekildiğini dile getirdi.
Sıkıyönetim ilanı Yoon'un azledilmesine yol açabilir
"Bu olayın ardından merkez sağ dahil, birçok kesimin mevcut Cumhurbaşkanı'na sırtını döneceği tahmin edilmektedir." ifadesini kullanan Oh, bu olayla Yoon'un "azledilebileceğini" dile getirdi.
Prof. Dr. Oh, Güney Kore'de demokrasi sisteminin işlediğini ve yasal yollarla Yoon'un sıkıyönetim kararının geçersiz kılındığını belirtti.
Güney Kore'de Savunma Bakanı Kim: İstifaya hazırım
Güney Kore'de Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un dün geceki sürpriz sıkıyönetim ilanı ve bunun kaldırılmasının ardından Savunma Bakanı Kim Yong-hyun, vatandaşlardan özür dileyerek istifa niyetini bildirdiğini açıkladı.
Yonhap'ın haberine göre, Savunma Bakanı Kim, yaptığı yazılı açıklamada, sıkıyönetim ilanıyla halkı endişeye sürükledikleri ve kargaşaya yol açtıkları için vatandaşlardan özür diledi.
"Sıkıyönetime ilişkin görevlerini yerine getiren askerler, tüm talimatları bakandan aldı." ifadesini kullanan Kim, tüm sorumluluğu üstlendiğini belirtti ve istifa niyetini Yoon'a bildirdiğini aktardı.
Bu arada, ana muhalefetteki Demokrat Parti, Savunma Bakanı Kim'in açıklamasından hemen önce görevden azli için önerge vermişti.
Ayrıca iktidardaki Halkın Gücü Partisinin (PPP) lideri Han Dong-hoon ve Başbakan Han Duck-soo, başkanlık ofisine gitti. Liderlerin, burada Devlet Başkanı Yoon ile görüşmesi bekleniyor.
“Güney Kore’nin iç meselesi olan bu duruma yorum yapmayacağım”
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Brüksel’deki NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın ikinci gün oturumları öncesi basın açıklaması yaptı. Toplantıda Rusya’nın NATO ülkelerine karşı yürüttüğü düşmanca eylemlerin ele alındığı ancak Çin’in de NATO ülkelerini sabotaj ve siber suçlar gibi eylemlerle hedef aldığını vurgulayan Rutte, “Kendimizi nasıl savunacağımızı değerlendirmemiz gerekiyor” dedi.
Güney Kore’de sıkıyönetim ilan edilmesinin ardından yaşanan gelişmelere ilişkin konuşan Rutte, “Elbette, olayları yakından takip ediyoruz. Güney Kore, Japonya, Avustralya ve Yeni Zelanda ile birlikte Hint-Pasifik ortaklığımızın bir parçasıdır ve bu durumun nasıl ilerleyeceği konusunu yakından takip ediyoruz. Ancak Güney Kore’nin iç meselesi olan bu duruma ilişkin herhangi bir yorum yapmayacağım”diye konuştu.
Bir gazetecinin Güney Kore gibi bir müttefikin karşılaştığı demokrasiye aykırı bir tavrın kınanmasının gerekli olduğuna ilişkin itirazına cevap veren Rutte,
“Elbette öyle fakat Güney Kore bir NATO üyesi değil, bizim çok önemli bir dostumuz. Japonya, Avustralya ve Yeni Zelanda ile birlikte ortaklık içinde çok yakın bir şekilde çalışıyoruz. Bu da, olan biteni adım adım ve anbean takip ettiğimiz anlamına geliyor. Ancak şu an için bir yorum yapmak istemiyorum.
Öncelikle Korelilerin bu süreci nasıl ele aldıklarını görelim, gerekirse ileride daha fazla yorum yapılabilir” dedi.
Rutte, “Bildiklerimiz televizyonda gördüklerinizden ibaret. Güney Kore’deki olayları adım adım takip ediyoruz ve bunun nasıl devam edeceği konusunda ilgiliyiz. Koreliler şu anda durumu istikrara kavuşturmaya çalışıyorlar. Gerekirse, benden daha fazla açıklama duyacaksınız” şeklinde konuştu.