Döviz kurundaki düşüş araç fiyatlarına yansıyacak mı?

Ekonomide alınan tedbirler etkisini gösterdi. Otomotiv fiyatları bir günde yüzde 10 geriledi. Kuru bahane ederek fırsatçılığın yapıldığı otomotivde araçları stoklayanlar büyük bir hayal kırıklığı yaşarken fiyatlar inmeye başladı. Araç fiyatlarında ilk etapta yüzde 10'luk bir düşüş görüldü.

Kurun bu şekilde seyrini devam ettirmesi halinde yüzde 30'a yakın oranlarda düşüş görülebileceğini belirten sektör temsilcileri, "Özellikle 2022 model araçlar şubat, mart gibi piyasaya çıkacak. Eğer kur 12-13 lira bandından devam ederse fiyatlar yüzde 30 düşer. Çünkü 800 bin TL olan 2021 model aracı alanlar 1 milyona ikinci el olarak satmaya çalıştı. Kurdaki bu fiyatlarla bu aracın 2022 modeli 700 bin liradan satışa çıkar. Hal böyle olunca bu aracı 600-650 bin liralara kadar indirmek zorundalar. Fiyatlar nasıl 50 bin 50 bin çıktıysa 2-3 aya da aynı şekilde iner" diye konuştu.

Açıklanan TL'yi özendirici yeni düzenlemeler, döviz kurlarında sert düşüşleri beraberinde getirdi. TL mevduatın teşvik edilmesi ve kurda yaşanan düşüşlerin ardından gözler son haftalarda fiyatı çok fazla artan otomotiv piyasasına çevrildi. Kurdaki sert düşüşlerin otomobil fiyatlarına ne zaman ve ne kadarlık bir yansıması olacağı merak konusu. Dolarda başlayan sert düşüş sonrası bazı otomobil markaları da fiyat güncellemelerine başladı.

Çoğu marka geçen hafta yaptığı zamları geri çekiyor. Güncelleme nedeniyle dün birçok markanın online fiyat listesine ulaşılamadı. Opel ve Citroen dün yüzde 10 indirim yaparak fiyatları güncelledi. Sabah saatlerinde 490.900 TL olan Opel Crosslan’ın baz versiyon fiyatı, öğleden sonra 445.900 TL olarak revize edildi. Opel Mokka ve Corsa’da da benzer şekilde indirim yapıldı.

İzmit’te üretim yapan Hyundai’de, vergi dilimi değişmeyen modellerde fiyatlar ortalama yüzde 20 düşerken, yeniden yüzde 50 ÖTV baremine giren modellerde ise indirim oranı yüzde 50’ye ulaştı. Vergi dilimi değişen i10’un baz versiyonunda dün 124 bin TL’ye yakın indirim yapıldı. İ10 tüm versiyonları ile yüzde 50 ÖTV dilimine girdi. İ 20 sadece baz versiyonu ile yüzde 50 ÖTV dilimine girebildi. Renault, Nissan, BMW ve Mercedes gibi diğer markalarda da fiyat güncelleme çalışmaları yapılıyor.

2. el otomobil fiyatları düşer mi?

Geçen yılın mart ayında otomobil sektöründe başlayan çip krizi nedeniyle bir süre otomobil üretilmemiş ve ikinci el piyasasında yükseliş yaşanmıştı. Döviz kurlarında yaşanan sert düşüş sonrası sıfır otomobillerde markalar indirime gitti.

Bazı markalar %10-11 arasında bir indirim yaptı. Renault, Dacia, BMW, Land Rover, Mini Cooper, Hyundai, Citroen, Opel ve Peugeot fiyatlarını yeni kur seviyesine göre revize etti. Yaşanan bu gelişmenin ikinci el otomobil piyasasında da etkisini göstereceği belirtiliyor.

Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Bilaloğlu Dünya’ya yaptığı açıklamada:

“Her marka kendi ticari politikası çerçevesinde zam uyguladı. Farklı orta vadeli döviz kuru beklentisi çerçevesinde zam yaptı veya yapmadı. Döviz kurlarının hızlı yükseldiği son haftalarda araçların fiyatlarına aynı oranlarda zamlar yapılmadı. Bu perspektiften bakıldığında önümüzdeki zaman diliminde her marka ve her modelin farklı şekilde fiyatlaması gerçekleşecek. Fiyat değişikliğine gidecek her marka, farklı yöntemler ile bunu yapacak. Fiyat değişimi modele göre de farklılık gösterecek” dedi.

İkinci elde düşüş bekleniyor

İkinci el araç fiyatlandırma ve otomotiv datası şirketi Cardata CEO’su Hüsamettin Yalçın, “Markaların çoğu fiyat güncelliyor. Sıfır fiyatlarında hemen bir geri gitme olmaz ama kampanyalar planlıyorlar. İkinci elde ise şu anda bir düşüş beklemiyoruz. Döviz kuru 11-12 civarında sabitlenirse yaklaşık 20 gün içinde ikinci el fiyatları da geri gelir. Ancak ve ancak kurdaki geri gelme belli bir seviyede sabitlenirse. Şu anda ikinci el otomobil almak isteyenler, almıyorlar. Bekleme moduna geçmişler. Fiyatlarda düşüş olacağı beklentisi var.”

Arabam.com Pazarlama Direktörü Dr. Naim Çetintürk de şu açıklamayı yaptı: “Son dönemde yaşanan fiyat artışları nedeniyle yüksek seviyelerden araç almış olan kullanıcılar, Türk Lirası'nın değer kazanması ile birlikte otomobil fiyatları geri çekilirken, aldıkları seviyelerin altında araç satmak istemeyeceklerdir. Bu nedenle ikinci el piyasasında kısa vadede bir durgunluk gözlemleyeceğiz. Bunun bir benzeri 2020 yılının Kasım ayında yaşanmış ve 8.40'lardan 6.90'lara çekilen USD sonrası ikinci el piyasasında ciddi bir yavaşlama gerçekleşmişti."

Fiyat artışı yüzde 100'ü bulmuştu

Döviz kuruna endeksli otomobil fiyatları, 1 ayda yüzde 50'den fazla artmış, bazı modellerde fiyat artışı yüzde 100'ü bulmuştu. Türkiye'de 300 bin TL'nin altında tek bir otomobil modeli kalmıştı. Bugün yapılan indirimlerle, yüzde 50 ÖTV dilimine giren ve 300 bin TL’nin altında olan model sayısı artıyor.

Araç fiyatları ile alakalı Milliyet’e açıklamalarda bulunan Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu Genel Başkanı Aydın Erkoç şu ifadeleri kullandı:

Bir hafta içerisinde otomobil piyasasında yaşanan düşüşleri vatandaş görmeye başlar. Benim tahminim ilk etapta 20 bin lira veya 25 bin liralık bir düşüşün yaşanacağıdır. Bu durum ikinci el araçlara da yansır. Kurun düşüşü satışları da olumlu etkileyecektir.

“ÖTV oranları da değişecektir”

• Dolar ve euronun geri gelmesi ÖTV oranlarının da düşmesi anlamına geliyor. Otomatik olarak araç fiyatları da geri gelecek. Bazı markalar araç fiyatlarını güncellemeye başladı."

Araç stokçularına adli kontrol

Karabük merkezli 50 ilde bayilerden yeni araçları toplayarak, tekel oluşturdukları ve araç fiyatlarındaki artışı etkiledikleri iddiasıyla yakalanan şüphelilerin ifadeleri devam ederken gözaltı kararı alınan 51 kişi hakkında adli kontrol kararı verildi.

Karabük Cumhuriyet Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından otomobil stokçularına yönelik 50 ilde soruşturma başlatılmıştı. Soruşturma kapsamında 226 şüpheli talimatla ifadeye çağrıldı, 51 şüpheli hakkında ‘fiyatları etkileme’ suçundan gözaltı kararı verildi. İfadeleri alınan şüphelilerin tamamı hakkında adli kontrol kararı verilirken, yakalanan şüphelilerin ise ifadelerinin alınmaya devam ettiği öğrenildi.

Karabük Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından daha önce yapılan yazılı açıklamada, son zamanlarda ülke genelinde gerek yazılı gerek görsel medyadaki "sıfır kilometre otomobillerin bayilerde bulunamadığı, bayilerde olması gereken otomobillerin galericiler ve gayri resmi otomobil alım satımı yapan kişiler tarafından bayilerden toplanarak stoklandığı ve 'sıfır kilometre' otomobil piyasasında tekel oluşturulduğu, tekel oluşturulan piyasada bayilerden toplanarak stoklanan otomobillerin bayi liste fiyatlarının çok üzerinde manipülasyon yapılarak fahiş fiyatlarla ilan sitelerinde satışa sunulmak suretiyle haksız kazanç elde edilmeye çalışıldığı ve vatandaşların mağdur edildiği" haberleri üzerine resen soruşturma başlatıldığı belirtildi.

Araçlar fahiş fiyatlarla ilan sitelerinde satışa sunuldu

İl Emniyet Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Şube görevlilerinden kurulan özel ekibin talimatlar doğrultusunda rapor hazırladığı da aktarılan açıklamada, "Rapor incelendiğinde, araç fiyatlarındaki artışın mevcut enflasyon ve döviz kurlarındaki artışların çok üzerinde olduğu, Otomotiv Distribütörleri Derneği'nin yayınladığı raporlara göre, 2021 yılında (aralık ayı hariç) 675 bin 107 sıfır kilometre otomobil satıldığı, 2021 yılında satılan otomobillerin 60 bin 216'sının ise kasım ayında satıldığı, 2021 yılı satış rakamları son 10 yılın satış rakamlarıyla karşılaştırıldığında fiyatlardaki artışın serbest piyasa ekonomisi gereğince arz talep ilişkisi ile açıklanamayacağı, otomobil arzında 2018 yılında toplam 620 bin 937, 2019 yılında toplam 479 bin 060, 2020 yılında toplam 772 bin 788 otomobil satıldığı hususları göz önünde bulundurulduğunda, önceki yıllara nazaran kayda değer bir eksiklik bulunmadığı, mevcut fiyat artışının vatandaşın talebinden veya arz yönündeki eksiklikten kaynaklanmadığı, aksine galericiler veya gayri resmi otomobil alım satımı yapan kişiler tarafından bayilerden otomobillerin toplanarak tekel oluşturulan piyasada araçların fahiş fiyatlarla ilan sitelerinde satışa sunulmasından kaynaklandığı anlaşılmıştır" ifadelerine yer verilmişti.