COVID-19'dan hızlı yayılıyor: 'Pandemi' çeki dolandırıcılarına dikkat
COVID-19 salgını nedeniyle evlerde geçirilen sürecin uzamasıyla birlikte tüketicilerin alışveriş davranışlarında da bir dizi değişiklikler yaşandı. Sosyal medya kullanıcısının artması ve e-ticaret sitelerindeki satışların yükselmesiyle birlikte 'siber korsanların' yeni hedefi alışveriş çekleri üzerinden internet kullanıcıları oldu.
GZT'nin ulaştığı Prof. Dr. Levent Eraslan, insanların duygusal dikkatsizlikleri, eğilimleri ve zaaflarının ön plana çıkartıldığına işaret ederek kullanıcıların dikkat etmesi gereken konuları sıraladı. Eraslan, şüpheli linklerin tıklanmaması, ucuz ürün aldatmacası ve kişisel bilgilerin paylaşılmaması hususunda vatandaşları uyardı.
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de sosyal medya kullanıcısı sayısı her geçen gün artarken, küresel ölçekte yıkımlara neden olan COVID-19 salgınıyla birlikte evde geçirilen süreler alışveriş davranışlarında da bir dizi değişikliği beraberinde getirmişti. Bu durumla birlikte siber korsanların ve sanal dolandırıcıların hedefindeki kişiler internet kullanıcıları oldu.
Dolandırıcıların son tekniği ise büyük firma ve market isimlerini öne çıkararak 'hediye çeki' vaadiyle vatandaşların kandırılması oldu.
GZT, konuya ilişkin Prof. Dr. Levent Eraslan'a ulaştı.
Pandemi döneminde insanların günün büyük bir bölümünü evlerinde geçirdiğinin altını çizen Eraslan, iletişimin de internet üzerinden sağlandığına değindi.
Tüketicilerin yeme-içme, giyinme gibi her türlü ihtiyacını e-ticaret platformlarından sağladığını belirten Levent Eraslan şöyle konuştu:
- "Elbette e-ticarete olan bu rağbet dolandırıcıların da ilgisini çekmiş ve son dönemde 'sanal dolandırıcılık' adını verdiğimiz suç türünü artırmıştır"
Kullanıcılar nelere dikkat etmeli?
Öncelikle insanların duygusal dikkatsizlikleri, eğilimleri ve zaaflarının ön plana çıktığına işaret eden Eraslan, "Hediye kuponları, para kazandırma, kısa sürede çok para verme gibi çeşitli gerekçeler sunularak insanların dolandırıldığına şahit oluyoruz" dedi.
'Oltalama' adının verildiği sistemde; şüpheli linklerin tıklanmaması, sanal kart kullanımının artması ve çift faktörlü doğrulamanın önemine dikkati çeken Eraslan sözlerini şöyle sürdürdü:
"Kredi kartlarında limit belirleme, SSL güvenlik sertifikasyonları oldukça önemli bir diğer nokta. Google taramalarında karşılarına çıkan ilk sonuçlardan ziyade alt taraftaki sonuçlara bakmalarını öneriyorum çünkü dolandırıcılar bir çalışma ile dolandırıcılık sistemlerini en üstte aktif hale getirebiliyorlar. Mutlaka bilindik, daha önce alışveriş yapılmış yerlerden sipariş verilmeli. Kullanıcılar alışveriş yapacakları siteye girişte 'htts' protokolünün de olmasına dikkat etmeli"
Ucuz ürün aldatmasın
İnternet kullanıcılarının dikkat etmesi konulardan bir diğeri ise piyasa değerinin çok altında satışa sunulan ürünler. Prof. Dr. Levent Eraslan, "Ucuz ürüne aldanmayın. Piyasanın çok altında satılan bir ürün varsa orada mutlaka tüketicinin kontrol etmesi, yorumlara bakması gerekir. Aklınıza gelebilecek her türlü kişisel bilgi ise gizli kalmalı ve asla ikinci şahıslarla paylaşılmamalı" şeklinde konuştu.
Ne yapmalıyız?
Vatandaşların böyle bir durumla karşı karşıya kalması halinde ne yapması gerektiğini sorduğumuz Eraslan sorumuzu şöyle yanıtladı:
"Başımıza böyle bir şey geldiğinde siber@egm.gov.tr'ye başvurmamız gerekiyor. Süreci yasal boyutlarıyla takip etmemiz gerekiyor. Bu bilgilendirmenin ilgili kurumlara yapılmaması halinde; bu durum suç unsurlarını cesaretlendirmekte farklı insanların da canını yakmaktadır".
Prof. Dr. Levent Eraslan kimdir?
1975 Karabük doğumlu olan Levent Eraslan, ilk, orta ve lise tahsilini İstanbul'da lisans ve lisansüstü eğitimini Ankara'da tamamlamıştır. Eğitim Sosyolojisi alanında doktora sahibi olan Eraslan, sivil toplum ve eğitim STK'ları uzmanıdır.
