Burkina Faso Nijer'e askeri destek verme kararı aldı

31 AĞUSTOS 2023 , PERŞEMBE 14:58

Burkina Faso Nijer'e askeri müdahaleye karşı destek verecek

Burkina Faso Nijer'e asker gönderme kararını onayladı. Burkina Faso lideri İbrahim Traore'nin başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, Nijer'e destek olmak için düzenlenen yasayı görüştü.

Burkina Faso cuntası, Nijer cuntasına destek vermek için ülkeye asker göndermeye ilişkin kararı onayladı.

Yapılan açıklamada, kararın Burkina Faso'nun stratejik yükümlülükleriyle uyum içerisinde olduğuna vurgu yapıldı.

Mepa News'te yer alan habere göre, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS), cuntayla görüşmelerin başarısız olması durumunda "anayasal düzenin yeniden tesis edilmesi" amacıyla Nijer'e askeri müdahale tehdidinde bulunmuştu.

Onun adını önce askeri darbeyle duyduk. Sonra da ABD ve Fransa sömürüsüne karşı baş kaldırmasıyla adına iyice aşina olduk. Burkina Faso'daki Fransa varlığını bitireceğini söylemesi dünya basınında geniş yankı buldu. O artık Afrika'da emperyalistlerin düzenini bozan kişi olarak popülarite kazandı. Böylece dünyada en çok merak edilen liderler arasında yer almaya başladı.

30 Eylül 2022'de askeri darbe yapıldı. Traore darbeyi başlattığında hala yüzbaşı rütbesindeki bir askerdi. Darbe, Kobra birliğinin desteğiyle gerçekleşti. Darbeyle birlikte dünya onun adını ilk kez duydu. Darbenin ardından Traore kendisini Koruma ve Restorasyon için Yurtsever Hareketi'nin yeni başkanı olarak ilan etti. 6 Ekim'e gelindiğinde ise Burkina Faso'nun Devlet Başkanı ve Burkina Faso Silahlı Kuvvetlerinin yüksek başkanı olarak geçici başkanlık görevini üstlendiğini duyurdu. O artık Burkina Faso'nun lideriydi.

İbrahim Traore, henüz 34 yaşında devlet başkanlığı görevine gelmesiyle dünyadaki aktif olarak görev yapan en genç devlet başkanı olarak tarihe geçti.

Devlet başkanı olduktan sonra yaptığı açıklamada ise 2024'ün Temmuz ayı için demokratik seçim vaadinde bulundu.

Traore'nin odaklandığı ilk şey ülkedeki batı, özellikle de Fransız sömürüsünü bitirmekti. Afrika'daki ayaklanmalar ABD ve Fransa'nın bölgedeki etkinliğini iyice zayıflatmıştı. Afrika'da son yıllarda kitleselleşen sömürge karşıtı ayaklanmalar, Batı'nın bölgedeki hegemonyasını gitgide zora sokuyordu.

2023'ün Şubat ayında Fransız güçlerini Burkina Faso'dan kovdu. Burkina Faso'nun uluslararası ortaklıklarını çeşitlendirerek güçlenmek istiyordu. Açıklamalarında “Başka ufuklara bakmak istiyoruz. Çünkü kazan-kazan ortaklıkları istiyoruz” diyordu.

2020 yılında Mali'de gerçekleşen darbeden iki yıl sonra, Burkina Faso'da da darbenin gerçekleşmesi ve bunu Nijer darbesinin izlemesi Fransa ve ABD'nin Afrika'daki ticari faaliyetlerinin büyük ölçüde azalmasına neden olmuştu. Traore ise Afrika'da baş gösteren sömürge karşıtlığına liderlik etti.

Aslında o son dönemde Avrupa emperyalizmine karşı duruşu, ABD ve Fransa karşıtı söylemleriyle gündeme geldi. Açıklamalarında sık sık Fransa'ya karşı mücadele ve bağımsızlık vurgusu yapıyordu. Son olarak Fransa ve ABD'ye uranyum ihracatını yasakladığını açıklamasıyla tüm dünyanın gözü bir anda Burkina Faso Devlet Başkanı İbrahim Traore'ye çevrildi.

Ardından Nijer'den bir hamle geldi. Nijer Fransa'ya uranyum ihracatını yasakladığını açıkladı. Burkina Faso ve Nijer, ABD ve Fransa'ya artık uranyum ihraç etmeyecekti…

Traore konuşmasında “Benim neslim şunu anlamıyor; bu kadar zenginliğe sahip Afrika, bugün nasıl oluyor da dünyanın en fakir kıtası oluyor? Ve neden Afrikalı liderler dilenmek için dünyayı dolaşıyor? Afrika'nın Batı rejimlerine kölelik dönemi sona erdi ve tam bağımsızlık savaşı başladı” diyordu.

Bu kararı izleyen süreçte Traore'nin popülaritesi büyük bir hızla arttı. Afrika'daki emperyalizm mücadelesinin sesi haline geldi.

Uranyum kararını başka hamleler izledi. Yabancı şirketlerin Afrikada'ki doğa talanına karşı da mücadele etmeye başladı. Altın araması yapan Kanadalı bir şirketi, sömürgecilik yaptığı gerekçesiyle ülkesinden kovdu. Çıkarılan 200 altına da el koydu. Bu hareketiyle sözlerindeki kararlılığını fiilen de göstermiş oldu.

Fransa'nın bölgede gücünün azalmasıyla birlikte bölgede yeni bir güç dengesinin kapısı aralandı. Burkina Faso ABD ve Fransa'ya karşı savaşında şüphesiz ki büyük bir ülkenin desteğine ihtiyaç duyacak. Batı'ya karşı böylesine bir fırsatı elinden asla kaçırmayacak o ülke hangisi dersiniz? Cevap basit; Rusya… Rusya Afrika'daki bu kriz ortamını hemen fırsata çevirerek Afrika ülkeleriyle ilişkilerini hızlandırmaya başladı.

Gana Hükümeti, Traore'nin Rusya'nın paralı asker grubu olan Wagner ile bağlantısı olduğunu ve darbeden sonra birlikte çalışmaya başladığını iddia etmişti. Traore ise bu iddiayı reddederek, “Bizim Wagner'imiz Vatan Savunması Gönüllüleridir” demişti. Tüm bunların yanında 29 Temmuz 2023'te yapılan Rusya-Afrika Zirvesi'nin ardından Traore, Rusya'yı desteklediğini söylemişti. Ayrıca 1992'de kapatılan Rus büyükelçiliğinin yeniden açılmasına karar verdi.

Rusya-Afrika Zirvesi'nde İbrahim Traore, Putin ile görüştü. Görüşmede Traore Rusya'dan nükleer enerji santrali kurmak için destek istedi.

Bunu, hem ülkesinin enerji ihtiyacını karşılamak, hem de komşu ülkelere elektrik satmak için istiyordu. Elektrik ise uranyumdan üretilecekti. Bu isteğini ise 'Ciddi bir enerji ihtiyacımız var. Enerji konusunu çok önemsiyorum. Burkina Faso'da elektrik üretmek için bir nükleer santrale ihtiyacımız var. Konumumuz çok stratejik. Batı Afrika'nın tam kalbinde yer alıyoruz' sözleriyle açıklıyordu.

Görüşmenin ardından basın açıklaması yapan Traore, 'Geleneksel müttefiklerimize sırtımızı dönmemiz ve sömürgecilik sonrası dönemden bugüne kadar bizi destekleyen Rusya gibi ortaklara yönelmemiz konusunda ciddi bir istek var' diyordu.

Traore nükleer enerji konusunda başarılı olursa çok zengin ve güçlü bir devlet haline gelebilir. Ama yardım istediği ülkenin Rusya olduğunu unutmamak gerek. Yani Burkina Faso Fransız sömürüsünden kurtulmak isterken bir anda kendisini Rusya ve Çin'in sömürgesi olarak bulabilir.

Açıkçası, Burkina Faso Devlet Başkanı İbrahim Traore, Afrika ülkelerindeki dayanışmanın büyümesine olanak sağlıyor.

Fransa büyükelçilerinin görevine son verilmesi, Fransa'ya uranyum ithalatının yasaklanması ve bunun yanında tüm askeri protokollerin feshedilmesi, Fransa'nın bölgede kriz yaşamasına neden oldu. Özellikle Fransa'ya uranyum ihracatını yasaklaması, bu yönde atılan en büyük ve etkili adımlardan biriydi. Hatta bu karar için bir başlangıç diyebiliriz.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Afrika ülkeleriyle ilişkilerini hızlandırması bize geleceğe dair ilginç ipuçları veriyor. Öyle görünüyor ki Afrika bölgesi, bundan sonra Fransa ile Rusya arasındaki çekişmelere sahne olacak…

Profil'in yeni bölümünde 'Burkina Faso Devlet Başkanı İbrahim Traore kimdir?' sorusuna cevap aradık...

Savaş uçağı göndermişlerdi

Burkina Faso ve Mali cuntaları ise ECOWAS'ın askeri tehditlerine karşılık Nijer cuntasına destek amaçlı bu ülkeye savaş uçağı göndermiş ve cuntanın yanında yer almıştı.

Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >

ANALİZ

BURKİNA FASO

NİJER

DARBE