Bilim Kurulu üyesi uyardı: Önünü alamazsak rakamlar 1500'e doğru tırmanır

Sağlık Bakanlığı Toplum Bilimleri Kurulu üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, "Vaka artış eylemi yüzde 8-9 gibi gidiyor. Dünkü rakamlar artış yüzdesi açısından bir önceki güne göre daha iyi; ama yüzde 8-9 olarak bakarsak ve bunun önünü alamazsak rakamlar 1500'e doğru tırmanır" dedi.

"Tatil beldelerinde kurallara uyulmuyor"

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Başkanı ve Sağlık Bakanlığı Toplum Bilimleri Kurulu üyesi Prof. Dr. İlhan, yaptığı açıklamada, son günlerde tatil beldelerinde kurallara uyulmadığını gözlemlediklerini söyledi. İlhan, özellikle plajlarda fiziksel mesafeye uyulmadığını ve maske takılmadığını gördüklerini belirtti. İlhan, insanlarda, 'Denizde COVID-19 bulaşmaz' diye yanlış algı olduğunu belirterek, "Oysa denizde de koronavirüs bulaşabilir. Denizde insanlar suya girdiği için öksürük, aksırık çok oluyor. Bu sırada eğer fiziksel mesafeye uyulmazsa bir koronavirüs hastası suyun içindeyse ve öksürürse diğer kişilere bulaş olabilir. Kumsalda insanlar denizden çıkıyor ve fiziksel mesafeye uymadan oturuyorlar. Deniz, kumsal; çok farklı yerlerden insanların bir araya geldiği yerler. İstanbul'dan, Ankara'dan, belki de salgının daha yoğun olduğu yerden insanlar orada bulunuyor. Oralarda bir başka risk daha var. Soyunma kabinleri, duşlar ve tuvaletler dar alanlar ve hızlı insan giriş- çıkışının olduğu yerler. Bu hızlı sirkülasyon olan yerlerde havalandırma ve dezenfeksiyon yeterli yapılmazsa yine buralardan da koronavirüs bulaşının yüksek olduğunu söyleyebiliriz" dedi.

"İşletmeler kurallara uymuyor"

Prof. Dr. İlhan, Sağlık Bakanlığı'nın deniz ve plajlar için rehber yayımladığını anımsatarak, "Maalesef vatandaşların bunlara zaman zaman uymadığını gözlemliyoruz. İşletmelerin bir bölümü kurallara uymuyor. Halk plajlarında denetim yeterince yapılmıyor. Denetim yapılmayınca insanlar birbirleriyle çok yan yana oturuyor, bu da riski artırıyor. Burada en önemlisi, vatandaşlarımızın şuna inanması gerekiyor; 'Plajda koronavirüs bulaşmaz, suda koronavirüs bulaşmaz' diye bir şey yok. Eğer sıcaklık koronavirüsü etkileseydi, şu an kuzey yarımküre koronavirüsten kırılıyor. Avrupa'da vaka sayısı artmış durumda. Yunanistan, biz de yükseliş trendindeyiz. İran, Hindistan, Afganistan; her yerde koronavirüs var, bu yüzden sıcaklığa, denize güvenmemek gerekiyor. Vatandaşımız şunu yapmalı; plaja, denize gitmeye niyet etti ya çok erken saatte gitsin ya da çok geç saatte gitsin. Ya da baktı plaja gitmeye niyet etti, çok kalabalıksa geri dönsün. Çünkü bir gün yüzmemek koronavirüs hastası olmaya çok daha rahatlıkla tercih edilebilecek bir durum aslında" diye konuştu.

"Rakamlar 1500'e tırmanır"

Türkiye'de vaka sayılarında son 9 gündür artış eğilimi olduğunu belirten İlhan, şunları kaydetti:

• "9 günün son 2 gününde 1000'in üzerinde devam ediyoruz. Şu an 1000'in üzerinde devam edecek gibi görünüyor. Bu rakamlar yükselerek gidiyor. Bugün tanı alanlar hemen bugün koronavirüse temas edenler değil. Geçen hafta tam bayramın başladığı gün denizde olanlar, sahilde olanlar, bayramlaşma kurallarına uymayanlar aslında kabaca baktığımızda. Geçtiğimiz birkaç gün içinde de bu şekilde tanı alanlar oldu. Önümüzdeki birkaç gün içinde de bu aktiviteleri gerçekleştirenlerden de tanı alanlar olacaktır. Kumsalda da olsa memleketinde caddede yürüyüşte yapıyor olsa fiziksel mesafe, maske ve hijyen kuralına uymak gerek. Eğer bunlara uymazsak bu artış eylemi yüzde 8-9 gibi gidiyor. Dünkü rakamlar, artış yüzdesi açısından bir önceki güne göre daha; ama yüzde 8-9 olarak bakarsak ve bunun önümü alamazsak rakamlar 1500'e doğru tırmanır. Sonra yine aşağı doğru yönelebilir vatandaşların davranışları ile. Bir yerlerin kapatılmasını istemiyorsak hepimizin kişisel koruyucu önlemlere uymamız gerekiyor. Türkiye'de her 20 vakadan 1'i ağır vaka. Vefatların da ağır hastanın olduğunu düşündüğümüzde, her gün 15-20 kişiyi kaybettiğimizi düşündüğümüzde ağır hasta olanların da vefat riskinin olduğunu söyleyebiliriz."

"COVID-19 sadece yetişkinlerin hastalığı değil"

COVID-19'un sadece büyüklerin hastalığı olmadığını kaydeden İlhan, "3 gün öncesinde bir psikiyatri uzmanı 35 yaşında meslektaşımız hayatını kaybetti. Yine şu an Türkiye'de 18-20 yaşında hiçbir hastalığı olmadığı halde yoğun bakımda yatan vatandaşlarımız var. Tüm bunları düşünerek vatandaşlarımızın hem kendilerini hem de sevdiklerini korumak için kurallara dikkat etmesi gerekiyor. Tatil beldesine, memleketine gidenlerin de başka bir ilden geldikleri için kendilerini karantinaya almaları gerekiyor. Şimdi dönüşler başladı. Dönüşte de vatandaşlarımız oralardaki virüsü enfekte olarak getirecekler. Dönüşte de kişilerin kendilerini en az 7 gün karantina almaları gerekiyor. Bu tabi çalışma koşulları nedeniyle pek mümkün olmayabilir; ama en azından fiziksel mesafe, maske ve hijyene çok dikkat etmeleri gerekiyor" şeklinde konuştu.