Bakan Koca: İyileşen vakalar var
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına ilişkin, "Baştan vakaların hepsi yurt dışı ağırlıklıydı. Artık yurt dışı temaslı, temaslının temaslısı olmaya başladı." dedi.
Bakan Koca, Bilkent Yerleşkesindeki Koronavirüs Bilim Kurulu Toplantısı'nın ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Bir gazetecinin, "Velilerin ve öğrencilerin merakla beklediği bir konu var. Okullar ne zaman açılacak. Milli Eğitim Bakanı sizinle görüşeceğini söyledi. Bilim Kurulunun bugünkü toplantısında bu konu ele alındı mı?" sorusu üzerine Koca, "Milli Eğitim Bakanlığımızla çarşamba günü Bilim Kurulumuza katılmak üzere, bugün konuştuk. Bilim Kurulunda çarşamba günü eğitim konusunu gündemimize almış olacağız." bilgisini paylaştı.
Aşı konusunda herkese açık bir davet yaptıklarını ifade eden Koca, "Aşı konusunda kim neyi ne kadar yapabiliyorsa, kimde bu anlamda ne kadar bir bilgi varsa bunu bizimle paylaşsın istiyoruz. Bu paylaşacağı bilgiyi bekliyoruz." ifadesini kullandı.
Solunum cihazlarına yönelik çalışmalara ilişkin Bakan Koca, şöyle konuştu:
"Bir start-up firmasının daha önce prototip olarak geliştirdiği ve bu süreçte üretimini Bakanlık olarak da bildiğimiz bu cihazın özellikle koronavirüs sonrası solunum sıkıntısı yaşayan hastalarda daha da kullanılabilirliğini sağlamak üzere bizim yoğun hocalarımızın da değerlendirdiği Bakanlık olarak ne kadar alacağımıza yönelik destek sağladık. Üretim için ilgili bir firmaydı şu an iki firmaya çıktı. Bunun sayısı 3 veya 4 olabilir. Kim ne kadar üretebilecekse bütün hakları Sağlık Bakanlığında olan bunun üretimini de artırmak için bir gayret içindeyiz. İlk etapta, nisan sonu itibarıyla 2 bin teslim toplam 5 bin olmak üzere bir sözleşme yaptık. Kim üretebilecekse, üretmek istiyoruz. O firmalara da alım garantisi vererek sayıyı artırmak sadece ülkemiz değil ülkemiz dışına da gerektiğinde hibe etmek veya satabilir olmak. İlgili firmalara hem destek sağlamış hem de alım garantisi getirmiş oluyoruz. Kim ne kadar üretebilecekse bunu sayısını artırmak istiyoruz. İlk etapta 5 bin sözleşme yaptık."
"Sağlık personelinden koronavirüse yakalananlar var"
Bakan Koca, sağlık personeli arasında koronavirüs tanısı olup olmadığına ilişkin soru üzerine, "Sağlık personelimiz içinde pozitif olan vakalarımız var. Maalesef. Sayılarını söylemeyeyim." cevabını verdi.
Koca, koronavirüs tanısı alan başka yeni bir vaka olup olmadığına yönelik, "Gün sonu çalışmalar bitmiş oluyor. İki dakikada sonuç alacağınız bir yöntemden bahsetmiyoruz. Sabah da verilebilir ama sonuçlanmıyor. Olabildiğince geç bir vakitte olmamasına bundan sonra daha çok dikkat edip erken dönemde gün sonu itibarıyla vakaların toplandığında vermek istiyoruz. Süreçte de tablo halinde daha şeffaf bir şekilde açık göstermiş olacağız." ifadelerini kullandı.
"PCR yöntemiyle her geçen sayımız artacak"
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, koronavirüs tanısı testlerinin yetersiz yapıldığına iddialarına da değinerek, testlerin öncelikle Çin geçmişi ve teması olan kişilere uygulandığını ifade ederek, şöyle devam etti:
"Biz baştan kimlere test yapılabiliri konuştuk. Öncelikle Çin geçmişi olan ve teması olan kişilere dendi. Dinamik bir yapı olduğu için bu sürekli değişti. Devamında İran'da görülünce İran geçmişi ve teması olanlar diye değiştirildi. İtalya'da görülünce İtalya ve Avrupa öyküsü olan kişilerden dendi. Daha sonra birçok ülkede görülünce yurt dışı öyküsü olan temaslı kişilere dendi. Şimdi artık ülkeye girdiğini gördükten sonra da semptomu olan herkese biz bu anlamda kimlere nasıl test yapılması gerektiği ile ilgili bu algoritmaya göre hareket ettik. Şimdi, semptomu olan herkese dendiği için şu dönemde test sayısı fazla oluyor olacak. Biz şu an baştan düşük olan şimdi 3 binlere çıktığımız önümüzdeki günlerde 5-6 bine çıkacağımız daha sonra 10-15 bin demiştim ben tarama kitiyle bu sayının daha üst noktalara çıkabileceğini düşünüyorum."
Hızlı testlerin uygulanmasında PCR yönteminin esas alındığını bildiren Koca, şunları söyledi:
"PCR yöntemini daha esas kılan referans kılan ve bunu da ülkede PCR yöntemini kim çalışacaksa kim de bu cihaz kim de varsa üniversiteler, özel sektör dahil olmak üzere bunun iznini verdik. Bunu verirken özellikle şunu esas alıyoruz; pandemi de pozitif sonuç çıktığında devamında temaslıyı bulmak. Pozitif bulduğumuz vakanın mutlak bizde bilgisinin olması lazım. Biz de bilgi olmadığında o vakanın temas ettiği kişilere tarama durumunda olmazsak giderek yayılımı artar. O nedenle kamu, üniversiteler dahil olmak üzere kimler çalışabilecekse bunun bilgisini bize verme zorunluluğu var. O bilgiyi bize verebilecek olan her kurumla çalışıyoruz. Giderek PCR yöntemini de yaygınlaştırdık. PCR yöntemiyle de her geçen gün sayımız daha çok artacak. Taramayla birlikte bu sayı katlanarak devam edecek. Kit açısından sorunumuzun olmadığını, bundan sonraki süreçte bu taramalar, sayılar daha çok artmış olacak."
"Performans uygulamasını devre dışı bırakıyoruz"
Çin'den gelen hızlı tanı kitleri için ödeme yapılıp yapılmadığına dair sosyal medya paylaşımlarının hatırlatılması üzerine Koca, "Biz hiçbir şekilde hiçbir kitten laboratuvar testinden ücret almıyoruz, almayacağız, alanlara da izin vermeyeceğiz. Ancak aldığımız kitlere kendimiz paramızı vererek alıyoruz. İlaç dahil olmak üzere. Kendimiz ücretini vererek alıyoruz." dedi.
Koca, İran kaynaklı olarak Van'a kaçak geçişlerin olduğuna ilişkin iddialara dair soruya karşılık, "Van özelinde şu an artan bir vakamız yok. Vakamız var ama sayısı 10'un üzerinde olan bir vaka değil. Yaygın olarak şu an Türkiye'de sadece bir bölgeye lokalize değil. Ülkenin neredeyse genelinde olan pozitif gördüğümüz vakaların olduğunu biliyoruz. Van bunlar içerisinde öne çıkan bir ilimiz değil." diye konuştu.
"32 bin personelin Sağlık Bakanlığına alımı için hızlı bir organizasyon yapıyoruz"
Bakan Koca, sağlık çalışanlarına yapılacak ek ödemeye ilişkin bir soru üzerine şunları kaydetti:
"Ek ödeme için Sayın Maliye Bakanlığımızın bugün itibarıyla bu anlamda onayladığı tavandan yani performans uygulaması var. Bu dönem performans uygulamasını devre dışı bırakıyoruz. Tavandan bu performansı vermeyi bugün itibarıyla, Maliye Bakanlığımız onayladı. 32 bin personeli de en hızlı şekilde önümüzdeki bir hafta içerisinde almak üzere hızla bir organizasyon içindeyiz. Şu dönemde, başka sektörle ilgili birtakım yaklaşımlar olabilir. Onu Sayın Maliye Bakanımız açıklar."
"Bakanlığa almayacağız"
Sağlık Bakanlığı bünyesine alınacak 32 bin personelin nereden temin edileceğine ilişkin de Koca, şunları kaydetti:
"Sağlık personeli. Çalışmayan çok var. Biz özellikle, genelde personel alımı yaptığımızda üniversitelerden Sağlık Bakanlığına bir geçiş olduğunu biliyoruz. Üniversitelerimizden Sağlık Bakanlığına geçişi bu dönemde izin vermeyeceğiz. Bu dönemde özel sektörden ve üniversitelerden istifa eden sağlık personelleri olduğunu duyuyoruz. Bakanlığa almayacağımızı, istifa edenlerin bu süreçte özel sektörde çalışıp çalışmamaları ve ne yapılmaları gerektiği noktasında da bir çalışma içindeyiz. Bu dönemi lütfen hiç kimse sahadan çekilerek bir mücadele ortamına çevirmeyelim. Herkesin sağlık personelinin ne kadar gayretle çalıştığını biliyoruz. Bu anlamda küçük örnekler olsa da buna izin vermek istemediğimizi de belirtmek istiyoruz."
Bakan Koca, koronavirüste bazı uzmanların gelecek haftanın kritik olacağı yönündeki uyarılarının hatırlatılması üzerine, şu değerlendirmeyi yaptı:
"Ben geçen de bahsetmiştim. OECD ortalamasına göre, yoğun bakım yatağı ve ventilatör sayısı en fazla olan ülkeyiz. Yoğun bakım yatak sayılarımızı duruma göre artıran ve bu süreçte şu an herhangi bir sorun olmadığını önemli olan bu süreçte bizim vatandaşımızın kendilerini izole etmelerini hastalığın erken döneminde Bilim Kurulunun da önerdiği erken dönemde pozitif olanlara ilacın başlanır olması ve bu seyri durdurabilir olmak. Hastalığın kişideki seyrini, solunum sıkıntısı oluşumunu önlemek. Devamında da solunum sıkıntısı olan hastaya da yapılması gereken en uygun tedavi bugün başladığımız ilaç, bunlara bir örnek. En uygun tedaviyi hızla devreye sokarak ki o ilaçla ilgili 11 günden 4 güne çekildiği bilgisini biliyoruz. Bunu hastalarımızda uyguladıktan sonra nasıl olduğunu daha net söyleyebilir olacağız."
Türkiye'de koronavirüs tanısı konulan vakaların hangilerinin Avrupa, Çin ve Amerika kaynaklığı olduğunun sorulması üzerine Koca, "Şimdi baştan vakaların hepsi yurt dışı ağırlıklıydı. Artık yurt dışı temaslı, temaslının temaslısı olmaya başladı. Giderek bu dönemde, son günlerde daha çok temaslının temaslısı anlamında giderek hastanın arttığını söyleyebilirim." dedi.
Bakan Koca, sağlık personeline 3 bin 600 ek gösterge verilip verilmeyeceğine yönelik soru üzerine ise, "Sadece sağlık personelini ilgilendiren bir durum değil. Birçok personeli ilgilendiren bir konu. Bununla ilgili genelde bir çalışmanın yapıldığını biliyoruz. Sağlık personelimize yönelik özellikle şu dönemde üç aylık performansın devre dışı kalarak tavandan ödenir olması, sadece bir aylık bu anlamdaki maliyetin 1,5 milyar olduğunu söylemek istiyorum. Üç ay devam ediyor olacak." cevabını verdi.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Koronavirüs Bilim Kurulu Toplantısı'nın ardından basın toplantısı düzenliyor https://t.co/vOwxe0gjQj
— ANADOLU AJANSI (@anadoluajansi) March 23, 2020
Tedbirler ele alındı
Sağlık Bakanlığının Bilkent Yerleşkesi'nde saat 13.30'da başlayan toplantıda, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) ilişkin Türkiye'de vaka sayının artması nedeniyle alınabilecek yeni tedbirler ve pozitif vakaların durumu ele alındı.