Aynı zarfta dört oy yer aldığı halde neden sadece il seçimleri iptal edildi?

Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminin iptaline ve yenilenmesine karar vermesine ilişkin, 'aynı zarftan 4 pusula çıkarken neden sadece İBB iptal edildi?' sorusu en çok merak edilen soruların başında geldi.

• İstanbul'da 31 bin 200 sandıkta görevlendirilen sandık başkanı ve memur üyelerin önemli bir kısmının kamu personeli olmadığı tespit edilmişti.

* YSK'nin kanuna aykırı sandık kurulu görevlendirmelerini yapan ilçe seçim kurulu başkan ve üyeleri ile seçim müdürleri ve diğer sorumlular hakkında da suç duyurusunda bulunulmasına karar verildi.

Cetveller boş bırakıldı

Ataşehir, Beykoz, Esenyurt, Gaziosmanpaşa, Kartal, Sancaktepe, Sarıyer, Zeytinburnu'nun bulunduğu 22 sandıkta denetlemeye esas alınacak oy sayım cetvellerinin boş bırakıldığını ve sisteme bilgilerin girilmediği açıklandı.

AK Parti İstanbul Milletvekili Abdullah Güler, aynı zarfta içinde yer alan ilçe belediye başkanına ve belediye meclis üyesine ait oy sayım döküm cetvelinin bulunduğunu ancak İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığına ait oy pusularının oy sayım döküm cetvelinde tutulmadığını açıklamıştı.

Aynı zamanda 101 sandıkta büyükşehir belediye başkanlığına ait oy sayım döküm cetvelinin de imzasız ve mühürsüz olduğunu ifade edildi.

"40 bin oy pusulası şüpheli hale geldi"

Toplamda 123 sandıktaki yaklaşık 40 bin oy pusulasının şüpheli hale geldiği ve iki aday arasındaki oy farkının 13 bin 729 olduğu düşünüldüğünde YSK'nın böyle bir karar aldığını söylemek mümkün.

Neden sadece il iptal edildi?

Burada konuya esas aradaki farkın kapanma ihtimali oluyor. Maltepe ve Büyükçekmece için yapılan itirazların reddedilmesinde 'seçim sonuçlarının etkilenmeyeceği' gerekçe olarak gösterilmişti.

• AK Parti’nin YSK temsilcisi Recep Özel, YSK'nın gerekçeli kararının yazılmasının 15 günü bulabileceğini ifade etmişti.

'İstanbul'da aynı zarfta dört oy yer aldığı halde neden sadece büyükşehir belediye başkanlığı seçimleri iptal edildi?' sorusu vatandaşlar tarafından merak edildi.

'Müessir sonuç'

Sandık kurullarının sebep olduğu yanlışların İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminde, “müessir sonuç” oluşturduğuna dikkat çekildi.

Ekrem İmamoğlu ile Binali Yıldırım arasındaki fark 13 bin 729 olarak açıklanmıştı. YSK, İstanbul seçimlerini 225 sandık kurulu başkanı ile 3 bin 500 sandık kurulu üyesinin kamu görevlisi olmaması nedeniyle iptal etti.

Seçim sonucunda etkili olacak müessir fiili ise 22 tane sayım döküm cetvelinin boş, 101 tanesinin ise imzasız olmasından kaynaklanıyor. Recep Özel, “Her sandıkta 300 kişinin oy kullandığı düşünüldüğünde ortalama 40 bin oya karşılık geliyor” demişti.

Ancak ilçelerde oy farklarının on binler ifade edilmesi ve iptale gerekçe olarak gösterilen sandıkların ilçe bazında yeterli oy oranında olmaması iptal edilememe nedeni olarak gösteriliyor.

• Örnek vermek gerekirse; toplam 123 sandıkta 40 bin oy pusulası şüpheli hale gelmişti. Her sandıkta ortalama 300 oy kullanılıyor. X ilçesinde 5 sandıkta usulsüzlük tespit edilmesinin ilçe bazında etkisi yaklaşık olarak 1500 oya denk geliyor. Bu oy oranın seçim sonucunu değiştirmeyeceği söyleniyor çünkü ilçe bazında oy farkları on binlerle ifade ediliyor.

Sandık başkanı memur olma zorunluluğu

2018'de seçim kanununda yapılan değişiklik ile sandık kurulu başkanları ve kurulun en az bir üyesinin kamu görevlisi olma (askeri personel olmama) şartı getirildi.

Buna göre ilçelerin mülki idarelesi o ilçede göörev yapan kamu görevlilerinin listesini ilçe seçim kurullarının talebi üzerine teslim etmektedir.

İlçe seçim kurulları da bu liste üzerinden kura ile sandık kurulu başkanı ve sandık kurulu memuru üye ataması yapmaktadır.

31 Mart yerel seçimlerinde İstanbul için kanunun bu hükmünün acıkça ihlal edildiği ve AK Parti'nin İstanbul seçimlerini yenileme talebi YSK tarafından haklı bulundu.