Asırlık gramofon ile geçmişe yolculuk

25 yıldır antikacılık yapan Cahit Altıgöz, asırlık gramofon ile müzik dinleme fırsatı bularak adeta geçmişe yolculuk yapıyor. Kahramanmaraş Kurtuluş Mahallesi’ndeki küçük dükkanında antikacılık yapan Cahit Altıgöz, işlerini 1907 yılında üretilen ve ilk günkü gibi çalışan gramofon dinleyerek yapıyor.

Fiyatı belli değil

Gramofona belirli bir fiyat biçmeyen Altıgöz, gramofonu benim gibi temiz kullanacak birine satabilirim diye konuştu.
Gramofon sahip olmak isteyenlerin iyi araştırıp almaları gerektiğini de kaydeden Altıgöz, gramofon’dan Türk Sanat Müziği ve Türk Halk Müziği dinlemenin ayrı bir zevk olduğunu da dile getirdi. Alagöz’ün antika iş yerinde 1900’lü yıllarda üretilen gramofon’un yanı sıra sonraki yıllarda da üretilen gramofon ve pikap ve diğer müzik çalarlar da bulunuyor.

1. Antikacı Cahit Altıgöz, “Gramofonlar müzikle ilgili insanların ilk buluştuğu özellikle manüel ve elektriğin olmadığı bir dönemde kol ile çevrilen taş plakları çalan ilk müzik cihazıdır. Gramofonlar her mekanda çalınır, ilk yapılanlar tamamen el yapımıdır. İnsanların ortak buluşma noktası müzik olduğu için her dönemde vazgeçilmezdir. Yıllar sonra gramofon’dan plakçalarlara, kasetlere, radyolara, CD’lere ve kart okuyuculara kadar gelmesine rağmen aslına dönüş öze dönüş vardır. Bunlardaki ses hala daha değerli ve daha anlam kazanmaktadır. Gramofonlar taş plakları, normal pikaplar ise normal 33 ve 45’lik dediğimiz plakları çalar. Ama bizim eski Türk sanat ve Türk halk müziğimiz geçerliliğini korumaktadır” dedi.

Nasıl çalışıyor?
‘Gramofon’daki cızırtıyı doğal bir sesle dinlemek gerek’
Gramofon’un çalışma tekniğini anlatan Altıgöz, “Onu doğal olarak dinlememiz gerekir böyle daha zevkli” dedi.
Alagöz, “Şimdi en son teknoloji var insanlarda, internetten indirebilir ama gramofondaki iğnenin cızırtısından çıkan müziği doğal bir sesle dinlemek gerekiyor. Yani bunu kopyalamak bile o kadar zevk vermez bunu doğal dinlemek gerek. Bunlara elektrik yok kurmalı saat gibi içindeki çelik sistemi kuruyor, bunu tekrar hareket enerjisine çevirip ve üzerine koyduğumuz plakla beraber güzel bir şekilde çalıyor” dedi.

“Bir akıllı telefona gramofon alabilirler”
Gramofon almak için tanınmış yerlerden bilindik kişilerden alınması gerektiğini söyleyen Antikacı Altıgöz, “Eskiden insanlar gramofonun adını duyuyordu ama şimdi akıllı telefona bir gramofon alabilirler” dedi.
Altıgöz, “Öncelikle gramofon hakkında biraz bilgi sahibi olmak gerekiyor veya bu işi yapan Türkiye’de belirli ustalar var iletişime geçip onlardan almamız gerekiyor. Sadece dışarısındaki çalan ses değil de içerisindeki mekanik sisteme de bakmak gerekiyor. Çünkü mekaniği ne kadar iyi olursa, ne kadar motoru daha büyük olursa o kadar iyi çalar. Sesi diyaframa iyi iletir, bu da kulağa sesin daha iyi gelmesini sağlar. Eskiden insanlarda yokluk vardı, gramofon alamazlardı sadece ismini duyarlardı. Şimdi ise bir akıllı telefon fiyatına gramofon alabilirler. Ama bilindik bir yerden altyapısı olması gerekiyor ve buna da dikkat etmek gerekiyor."

“107 yıllık gramofon’a benim gibi temiz bakan birine satabilirim”
Elinde bulunan antika gramofonu satacağı kişinin kendisi gibi temiz kullanması gerektiğini söyleyen Alagöz, “Elektrik alırsam satarım” dedi. Altıgöz, “Fiyat olarak pek satmıyorum ama özellikle onun çünkü az sayıda üretimi olduğu için bilmiyorum, o alıcıyla bizim aramızdaki elektriğe bağlı. Ben kendisinden elektrik alırsam onu kendisine satabilirim. Ona benden daha iyi bakacağı kanaatini görürsem o gramofonu satarım” dedi.