0

JURNAL.İST HAKKINDA // NEDİR, KİMDİR?

Arpacık kumrusu gibi düşünen insanların kapıldığı 6 hatalı düşünce

Jurnal.ist
JURNAL.İST
26 EYLÜL 2016 , PAZARTESİ 13:31
Abone ol

Uzman Psikolog Merve Ekşi, kaygı bozukluğu yaşayan kişilerin kendilerini kaptırdığı hatalı düşünceleri 6 maddede sıralayarak, farkındalık uyandırmak adına bu düşünceleri detaylandırdığı bir yazı kaleme aldı.

Yazı için kaynak: muthispsikoloji.com
Zihinsel kontrol “Düşüncelerim üzerinde kontrol sahibi olursam, gelmelerini engelleyebilirim” “Güçlü ya da irade sahibi bir birey olsaydım, zihnim üzerinde tam kontrol sağlayabilirdim” İstenmeyen ve farkında olmadan oluşan düşünceleri kontrol etmeyi hedeflemektir. Böyle bir hedef gerçekçi değildir çünkü zihnimize gelip giden istenmeyen düşünceleri kontrol etmemiz mümkün değildir.
Zihinsel kontrol “Düşüncelerim üzerinde kontrol sahibi olursam, gelmelerini engelleyebilirim” “Güçlü ya da irade sahibi bir birey olsaydım, zihnim üzerinde tam kontrol sağlayabilirdim” İstenmeyen ve farkında olmadan oluşan düşünceleri kontrol etmeyi hedeflemektir. Böyle bir hedef gerçekçi değildir çünkü zihnimize gelip giden istenmeyen düşünceleri kontrol etmemiz mümkün değildir.
Abartılmış tehdit algısı “Diğer insanlara göre benim başıma daha kötü şeyler gelir” “Bir kere hasta olursam bağışık sistemim çöker ve ölebilirim” “Şu an istediğim maaşa sahip değilim, hedeflerimin hiç birisi gerçekleşmeyecek” Beklenen olumsuz sonuçların ciddiyetini ya da gerçekleşme olasılığını abartma eğiliminde olmaktır. Geleceğe dair belirsiz bir durum kaygılı bireyleri abartılı olumsuz değerlendirmeye iter fakat önemli olan gerçekçi değerlendirmeler yapmaktır. “Korktuğum şey ne/Gerçek olan şey ne” ayrımını yapmak önemlidir.
Abartılmış tehdit algısı “Diğer insanlara göre benim başıma daha kötü şeyler gelir” “Bir kere hasta olursam bağışık sistemim çöker ve ölebilirim” “Şu an istediğim maaşa sahip değilim, hedeflerimin hiç birisi gerçekleşmeyecek” Beklenen olumsuz sonuçların ciddiyetini ya da gerçekleşme olasılığını abartma eğiliminde olmaktır. Geleceğe dair belirsiz bir durum kaygılı bireyleri abartılı olumsuz değerlendirmeye iter fakat önemli olan gerçekçi değerlendirmeler yapmaktır. “Korktuğum şey ne/Gerçek olan şey ne” ayrımını yapmak önemlidir.
Abartılmış sorumluluk “Öğrencilerin okulu sevip sevmemesi sadece benim sorumluluğumda çünkü ben okul müdürüyüm” “Cam kırığı var mı yok mu diye yolu kontrol etmeliyim çünkü eğer bunu yapmazsam ve bir kişi araba kazasında ölürse bu benim hatam olur” Kişinin kendisi için önemli olumsuz sonuçları ortaya çıkarma ve önlemeye ilişkin güçlü bir potansiyele sahip olduğuna dair inançtır. Böyle durumlar için “bu sonuç için başka kimler sorumluluk taşımaktadır” diyerek daha gerçekçi değerlendirmeler yapmak gerekmektedir.
Abartılmış sorumluluk “Öğrencilerin okulu sevip sevmemesi sadece benim sorumluluğumda çünkü ben okul müdürüyüm” “Cam kırığı var mı yok mu diye yolu kontrol etmeliyim çünkü eğer bunu yapmazsam ve bir kişi araba kazasında ölürse bu benim hatam olur” Kişinin kendisi için önemli olumsuz sonuçları ortaya çıkarma ve önlemeye ilişkin güçlü bir potansiyele sahip olduğuna dair inançtır. Böyle durumlar için “bu sonuç için başka kimler sorumluluk taşımaktadır” diyerek daha gerçekçi değerlendirmeler yapmak gerekmektedir.
Belirsizliğe karşı tahammülsüz “İşe kabul olup olmadığımı hemen öğrenmem lazım bir hafta bekleyemem” “Genç yaşta ölmeyeceğimi bilmem lazım” “Hayatım siyah ya da beyaz olmalı gri olmamalı” Belirsiz durumlar kişi için engelleyicidir ve çaresiz hissettirebilir. Mutlak kesinliği olmayan hiç bir şey kabul edilemez olduğu için koşullu inançları vardır. Fakat hayatta hiç bir şey kesin ve net olamayacağı için bu beklentinin gerçekçi olmadığı bilinmelidir.
Belirsizliğe karşı tahammülsüz “İşe kabul olup olmadığımı hemen öğrenmem lazım bir hafta bekleyemem” “Genç yaşta ölmeyeceğimi bilmem lazım” “Hayatım siyah ya da beyaz olmalı gri olmamalı” Belirsiz durumlar kişi için engelleyicidir ve çaresiz hissettirebilir. Mutlak kesinliği olmayan hiç bir şey kabul edilemez olduğu için koşullu inançları vardır. Fakat hayatta hiç bir şey kesin ve net olamayacağı için bu beklentinin gerçekçi olmadığı bilinmelidir.
Düşüncelere aşırı önem verme “Bunu ne kadar çok düşünürsem, gerçekleşme olasılığı o kadar artar” “Bu ahlaksız düşünceye sahip olmak beni ahlaksız biri yapar” “Bir şey sürekli aklıma geliyorsa demek ki benim için anlamı var” Zihnimizde beliren istenmeyen düşünceleri eğer tehdit olarak algılayıp önemli hale getirirsek, zihnimize daha sık gelmesine neden olmuş oluruz. Önemli olan herkesin böyle düşüncelere sahip olabileceğini bilmek ve düşünceleri önemsememektir.
Düşüncelere aşırı önem verme “Bunu ne kadar çok düşünürsem, gerçekleşme olasılığı o kadar artar” “Bu ahlaksız düşünceye sahip olmak beni ahlaksız biri yapar” “Bir şey sürekli aklıma geliyorsa demek ki benim için anlamı var” Zihnimizde beliren istenmeyen düşünceleri eğer tehdit olarak algılayıp önemli hale getirirsek, zihnimize daha sık gelmesine neden olmuş oluruz. Önemli olan herkesin böyle düşüncelere sahip olabileceğini bilmek ve düşünceleri önemsememektir.
Duygu odaklı değerlendirme “Hissediyorum, o halde gerçek” “Eğer bu düşünce anlamsız olsaydı, bu kadar yoğun duygular hissetmezdim” Duygularımıza haberci gibi yaklaşmak kaygılı bireylerin hatalı değerlendirmelerinden biridir. Önemli olan duyguları serbest bırakmak ve duygu odaklı değerlendirme yapmamaktır.
Duygu odaklı değerlendirme “Hissediyorum, o halde gerçek” “Eğer bu düşünce anlamsız olsaydı, bu kadar yoğun duygular hissetmezdim” Duygularımıza haberci gibi yaklaşmak kaygılı bireylerin hatalı değerlendirmelerinden biridir. Önemli olan duyguları serbest bırakmak ve duygu odaklı değerlendirme yapmamaktır.
Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >