Ara Güler'in 1 milyonluk arşivi

Usta foto muhabiri Ara Güler, İstanbul’da tedavi gördüğü hastanede 90 yaşında hayatını kaybetti. İstanbul’da kaldırıldığı hastanede kalbi duran ve yapılan müdahalelerle hayata döndürülen ünlü fotoğrafçı Ara Güler’in yoğun bakımda tekrar kalbi durarak yaşamını yitirmesi sevenlerini hüzne boğdu.

Güler, 70 yıllık meslek hayatında imza attığı işlerle gelecek nesillere gazetecilik ve fotoğrafçılık alanlarında büyük bir miras bıraktı. Güler'in ayrıca dev arşivine dair dikkatleri çeken bir bilgi ise vefat haberinin hemen ardından bir kez daha gündeme geldi.

70 yıllık meslek hayatı boyunca her çekim arşivlemiş olan Güler'in dönemin teknolojik koşullarında büyük bir arşiv oluşturduğu ortaya çıktı. Katıldığı fotoğraf çekimleri, röportajlar ve gazetelerin kupürlerinin yer aldığı arşivde 1 milyona yakın materyal bulunuyordu.

"Ara Güler ile anlaşma imzalanmıştı"

Ara Güler'in vefatının ardından NTV muhabiri Yağız Şenkal, konuk olduğu canlı yayında Güler'in arşivine ilişkin son bilgileri de paylaştı. Şenkal, Güler'in arşiv için 'ben öldükten sonra yanlış ellere düşer mi?' kaygısı taşıdığını ve sonrasında atılan adımları anlattı:

"Ara Güler'in 1 milyona yakın materyal bulunan arşivi için Doğuş Grubu harekete geçmişti. Yaklaşık iki yıl önce de bu kapsamda bir anlaşma imzalandı. Ara Güler Müzesi açıldı. İstanbul Bomonti’deki müze ile arşiv koruma altına alınmış oldu."

Müze doğum günü hediyesiydi

90 yaşında hayata gözlerini yuman usta fotoğrafçı Ara Güler son yaş gününde adına açılacak bir müze ile onurlandırılmıştı. Doğuş Grubu'nun katkılarıyla İstanbul Bomontiada'da açılan müzede Güler'in eserleri, kişisel notları, eşyaları, koleksiyonları ve fotoğrafçılık ekipmanları sergileniyor. 'Ara Güler Müzesi', Türkiye'nin ilk uluslararası niteliğe sahip fotoğraf müzesi oldu.

Müze süreci nasıl işliyor?

Öncelikle arşivin tasnifi, envanteri, koruma çalışmaları yapılıyor. Bu çalışma halen devam ediyor. Yüz binlerce belge tek tek elden geçiriliyor. Tasnifi yapılan eserler arşiv sistemine yükleniyor. İleride online olarak herkese açık hale getirilmesi planlanıyor.

Tasniflenen yapıtlardan seçkiler Ara Güler Müzesi’nde sergilenmeye başlandı. Ayrıca müze dışında da sergilemeler yapılması planlanıyor.

Müzeye giriş ücretsiz sağlanabiliyor. Söyleşiler, film gösterimleri, paneller gibi etkinliklerimiz de gelecek etkinlik takviminde yer alacak.

Ara Güler kimdir?

16 Ağustos 1928’de Beyoğlu, İstanbul’da dünyaya gelen Ara Güler, lisedeyken film stüdyolarında sinemacılığın her dalında çalışırken Muhsin Ertuğrul’un tiyatro kurslarına devam etti. 1950’de Yeni İstanbul gazetesinde gazeteciliğe başlarken aynı zamanda İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesine devam etti.1962’de Almanya’da çok az fotoğrafçıya verilen "Master of Leica" unvanını kazandı.

1964’de Mariana Noris’in ABD’de basılan "Young Turkey" adlı yapıtında fotoğrafları kullanıldı. 1972’de Paris Ulusal Kitaplıkta sergisi açıldı.1975’de ABD’ye davet edildi ve yine aynı yıl Yavuz zırhlısının sökülmesini konu alan "Kahramanın Sonu" adlı bir belgesel film çekti. 1979’da Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin "Foto Muhabirliği" dalındaki birincilik ödülünü aldı.1980’de fotoğraflarının bir kısmı Karacan Yayıncılığın bastığı "Fotoğraflar" adlı kitabında basıldı.1986’da Hürriyet Vakfı’nca basılan Prof. Abdullah Kuran’ın yazdığı "Mimar Sinan" kitabını fotoğrafladı. Aynı kitap 1987’de "Institute of Turkish Studies" tarafından Ingilizce olarak yayınlandı.1989’da "Ara Güler’in Sinemacıları" kitabı basıldı.1991’de Dışişleri Bakanlığı için Halikarnas Balıkçısı’nın (Cevat Şakir Kabaağaçlı) "The Sixth Continent" adlı kitabını fotoğrafladı. Bu arada bütün dünyayı gezerek foto röportajlar yaptı ve bunları Magnum Ajansı ile dünyaya duyurdu.Ismet Inönü, Winston Churchill, Indira Gandi, John Berger, Bertrand Russel, Bill Brandt, Alfred Hitchcock, Ansel Adams, Imogen Cunningham, Salvador Dali, Picasso gibi birçok ünlü kişi ile röportajlar yaptı ve fotoğraflarını çekti. En ünlüsü fotografcılara poz vermeyen Picasso röportajı.

Yıllarca üstünde çalıştığı Mimar Sinan yapıtlarının fotoğrafları 1992’de Fransa’da, ABD ve İngiltere’de "Sinan, Architect of Soliman the Magnificent" adlı kitabı yayımlandı. Aynı yıl "Living in Turkey" adlı kitabı Ingiltere, ABD ve Singapur’da "Turkish Style" başlığıyla, Fransa’da "Demeures Ottomanes de Turquie" adıyla yayımlandı.

1994’de "Eski İstanbul Anıları", 1995’de "Bir Devir Böyle Geçti", "Yitirilmiş Renkler ve Yüzlerinde Yeryüzü" fotoğraf kitapları yayımlandı.

Ara Güler’in fotoğrafları Paris Ulusal Kitaplıkta, ABD’de Rochester Georg Eastman Müzesi’nde Nebraska Üniversitesi Sheldon Koleksiyonu’nda bulunuyor. Köln Mueseum Ludwing’de Das Imaginare Photo Museum’da fotoğrafları sergileniyor.