AP'nin 'yapmayın' dediği Akkuyu NGS'yi tekrar hatırlıyoruz
Savunma sanayi ve enerjide yerli ve milli kaynakları devreye sokmak isteyen Türkiye, enerji üretim kapasitesini arttırmanın yanı sıra enerji hatları, arama faaliyetleri ve yeni yatırımları ile dikkati üzerine çekmeyi başardı. Jeopolitik konumunun da avantajlarını kullanan Türkiye'nin enerjide merkez ülke konumuna yükselmek için attığı adımlar Avrupa Parlamentosu'nun da dikkatinden kaçmadı. AP, bugün 'öneri' olarak Akkuyu NGS'nin durdurulmasını oylayacak. Bu 'tavsiye'nin Türkiye için bir bağlayıcılığı ise bulunmuyor. İlk ünitesinin 2023'de açılması planlanan projeyi ve AP'nin 'neyi amaçladığı'nı birlikte hatırlayalım.
Avrupa Parlamentosu, Akkuyu nükleer güç santrali projesinin durdurulması yönünde çağrı yapılmasını tavsiye eden bir karar tasarısını bugün oylamaya hazırlanıyor.
Projenin durdurulması yönünde çağrı
Oylama için Avrupa Parlamentosu’na (AP) sunulan belgeye göre bugün Avrupalı parlamenterlerin ele alacağı karar tasarısındaki Türkiye’yle ilgili maddede, Rusya tarafından Mersin’de inşa edilecek Akkuyu nükleer güç santralinin inşa planlarının durdurulması yönünde çağrı yapılması öngörüldüğü dikkat çekti.
Sputnik’in aktardığına göre söz konusu maddede, “AP, Türkiye hükümetini Akkuyu nükleer güç santrali inşa planlarını durdurmaya çağırıyor” ifadesine yer verildiği görüldü.
- Akkuyu santrali hakkındaki kaygıları gidermesi için Ankara’ya kısaca ESPOO olarak bilinen Sınıraşan Çevresel Etki Değerlendirme Sözleşmesi’ne dahil olma ve çevresel etki konusunda Yunanistan ve Kıbrıs gibi komşu ülkelerle istişarelerde bulunma çağrısı da yapılıyor.
Türkiye’nin ilk nükleer güç santrali olan Akkuyu, Mersin’in Gülnar ilçesinde bulunuyor.
Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu Rosatom tarafından inşa edilen santralin temel atma töreni 3 Nisan 2018 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in katılımıyla yapılmıştı. Santralin ilk reaktörünün 2023 yılında işletmeye alınması planlanıyor.
"Tavsiye niteliği taşıyor"
Uzmanlar, Avrupa Parlamentosu’nun (AP) Akkuyu nükleer güç santrali projesiyle ilgili karar tasarısının, tavsiye niteliği taşıdığını ve dikkate alınmaması gerektiği yorumunu yapıyor.
Rusya hükümeti nezdinde faaliyet gösteren Finans Üniversitesi Öğretim Görevlisi, Rusya Ulusal Enerji Güvenliği Fonu'nun önde gelen uzmanı Stanislav Mitrahoviç açıklamasında, bu konuyla ilgili şu değerlendirmede bulundu:
- "Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği'nin (AB) büyük yetkilere sahip olmayan bir kurumu. Avrupa Komisyonu veya AB Konseyi'nin daha fazla yetkisi var. Bu sebeple AP, soyut şeylerle uğraşıyor. Genelde, talep edilmediği halde, AB üyesi olmayan ülkelerle de ilgili tavsiyelerde bulunuyor. Genel konular hakkında açıklamalar yapmak ve her konuda tedirginliği dile getirmeyi görev olarak görüyorlar".
"AP'nin içinde Türkiye ile Rusya'nın işbirliğinden rahatsız olanlar var"
Rus uzman, AP içinde Türkiye ve Rusya'nın işbirliğinden rahatsız olan kişilerin olduğuna işaret etti.
Mitrahoviç, "Akkuyu, Türkiye ve Rusya'nın ortaklığının meyvesi olarak, AP'nin her nedense bu iki ülkeden memnun olmayan kısmını rahatsız ediyor. Bu insanlar, işbirliğimizin sıfıra indirgenmesini istiyor. AP'de, genel olarak nükleer enerjiye karşı olan ve bu enerjiden vazgeçerek her ne kadar pahalı olursa olsun yenilenebilir kaynaklardan gelen enerjiden yararlanılması gerektiğini savunan insanlar da var" diye konuştu.
"Avrupa Parlamentosu Nükleer enerjiden rahatsızsa Türkiye ile değil Avrupa'yla uğraşsın"
Uzman, AP'yi tedirgin eden konunun nükleer enerji değil, politik faktör olduğunun altını çiziyor.
Avrupa içinde başta Fransa ve İngiltere olmak üzere nükleer enerjiden vazgeçme niyetinde olmayan ülkelerin olduğunu hatırlatan Mitrahoviç, bu konuyla ilgili şu yorumda bulundu:
"Eğer AP'yi tedirgin eden nükleer enerjiyse Türkiye değil Avrupa'yla uğraşması gerekir. Bu yüzden bu tür tasarılar, ‘Rusya hacker saldırıları yoluyla Avrupa'daki seçimlere etki yapıyor' veya ‘Maşa ve Koca Ayı tehlikeli bir çizgi filmi' ya da ‘Türkiye yanlış yolda' türünden açıklamalarla aynı mecrada yer alıyor. Bu gruplar sadece Türkiye ve Rusya'yla siyasi açıdan hemfikir olmadığını göstermek istiyor. AP düzenli olarak bir ağırlığı olmayan çeşitli tasarılar kabul ediyor. Kuzey Akım-2'ye karşı da neredeyse aynı tasarıları vardı, Avrupa'yı bu projeden vazgeçme çağrısını içeriyordu. Ama sonuç itibariyle ne Almanya gibi ülkeler ne de AB Komisyonu bu konuda hiçbir karar almadı. Akkuyu ile ilgili tasarıyı da benzer akıbet bekliyor".
Akkuyu Nükleer Enerji Santrali'nin teknik özellikleri nelerdir?
Akkuyu Nükleer Enersi Santrali'nin toplam güç kapasitesi 4 bin 800 Megavat olacak (1.200 Megavatlık 4 Ünite bulunacak). Proje tek başına Türkiye'nin enerji ihtiyacının yaklaşık %10 karşılayacak.
Dünya’nın güçlü ekonomilerinin çoğunluğunun kullandığı nükleer enerji ilk kez Türkiye’de Akkuyu Nükleer Enerji Santrali ile hayata geçirilecek.
Akkuyu Nükleer Enerji Santrali Özellikleri;
Akkuyu Nükleer Enerji Santrali Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu Rosatom tarafından yapılacak. Santralin maliyeti yaklaşık 20 milyar dolar olacak.
Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu Rosatom tarafından inşa edilecek Akkuyu NGS, bin 200 megavatlık 4 üniteden oluşacak.
Akkuyu NGS projesinin yüzde 35-40'lık kısmında yer alacak Türk şirketlerinin, milli ekonomiye 6-8 milyar dolar arasında katma değer sağlayacağı hesaplanıyor.
Tam kapasiteyle 35 milyar kilovatsaat enerji üretecek
Mersin'deki Akkuyu NGS 4 bin 800 megavatlık tam kapasitesiyle devreye girdiğinde, yaklaşık 35 milyar kilovatsaat elektrik üretimiyle İstanbul'un enerji ihtiyacını tek başına karşılayabilecek.
Yaklaşık 20 milyar dolarlık maliyetiyle ülkede tek kalemde yapılan en büyük yatırım olacak Akkuyu NGS'nin üretimi, Türkiye'nin elektrik talebinin yüzde 10'unu karşılayacak.
3 bin 500 kişiye iş imkanı sağlayacak
Ayrıca bölgedeki istihdamı artıracak Akkuyu NGS inşaatında, en yoğun döneminde yaklaşık 10 bin kişi çalışırken, işletme aşamasında ise yaklaşık 3 bin 500 kişiye iş imkanı sağlanacak.
Akkuyu ne zaman açılacak?
İlk ünitesinin 2023'te elektrik üretimine başlaması planlan Akkuyu NGS'nin diğer ünitelerinin de birer yıl arayla devreye alınması hedefleniyor.
Eğitim alan 248 öğrenciden 35’i projede görev alıyor
Öte yandan, Akkuyu NGS'de çalışmak için Rusya'da eğitim alan 248 öğrenciden, 6,5 yıllık eğitim sonunda mezun olan 35'i projede görev almıştı. Bu yıl da mezun olanlar projede görev alacak.
Hükümetler arası Akkuyu NGS anlaşması, Türkiye ile Rusya arasında 2010'da imzalanmıştı.