Alper Gezeravcı, uzayda tarih yazmaya başladı
Türkiye'nin ilk astronotu olarak tarihe geçen Alper Gezeravcı, Falcon 9 roketinin başarıyla fırlatılmasının ardından Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) ulaştıktan sonra uzaydaki bilimsel çalışmalarına başlayacak.
İlk astronot Alper Gezeravcı, 2021 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından ilan edilen Milli Uzay Programı kapsamında "ilk insanlı uzay misyonu"nu başarıyla hayata geçirdi.
Gezeravcı'nın da içinde bulunduğu Ax-3 mürettebatını Crew Dragon uzay aracıyla ISS'e taşıyacak olan SpaceX Falcon 9 roketi, NASA'nın Florida'da bulunan Kennedy Uzay Merkezi'ndeki fırlatma kompleksi 39A'dan fırlatıldı. Böylece Türkiye'nin uzay yolculuğu başlamış oldu.
Fırlatmayı izlemeye ve Gezeravcı'yı bu milli göreve uğurlamaya, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, AK Parti Ankara Milletvekili Zehranur Aydemir, Miami Başkonsolosu Resul Şahinol, Bakan Yardımcısı Ahmet Yozgatlıgil, Türkiye Uzay Ajansı (TUA) Başkanı Yusuf Kıraç, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Türkiye'nin ikinci uzay yolcusu Tuva Cihangir Atasever, Gökmen Uzay Havacılık Eğitim Merkezi (GUHEM) Başkanı Halit Mirahmetoğlu, ABD'de yerleşik akademisyenler, iş insanları ve çok sayıda vatandaş katıldı.
Türk, İspanyol-Amerikan, İtalyan ve İsveçli olmak üzere çok uluslu Ax-3 mürettebatı, 20 Ocak saat 13.15'te alçak dünya yörüngesindeki laboratuvar olarak tanımlanan ISS'e kenetlenecek.
Kenetlenme işlemi gerçekleştikten sonra Gezeravcı, Michael Lopez-Alegria, Walter Villadei ve Marcus Wandt'tan oluşan mürettebat, halihazırda 7 astronotun bulunduğu ISS'te, bilimsel deneylerini gerçekleştirmeye başlayacak.
Burada 14 gün görev yapacak Gezeravcı ve mürettebatın, ocak sonunda aynı uzay aracıyla dünyaya dönmesi planlanıyor. Florida eyaletinin doğusunda ve batısında tespit edilmiş farklı iniş noktaları, dönüşte hava ve deniz yüzeyinin şartlarının uygunluğuna göre tercih edilecek.
Uzaydan ilk mesaj
İlk Türk astronot Gezeravcı'nın uzaydaki ilk sözleri, "Türkiye'nin insanlı ilk uzay misyonu için ilk Türk'ün uzaya adım attığı şu anda Yüce Ata'mızın sözüyle bu anı başlatmak istiyorum: Türkiye Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün dahiyane sözü; İstikbal göklerdedir." oldu.
Bakan Kacır ise başarılı fırlatma işlemi sonrası duygularını, "Sesimiz uzayda, sözümüz uzayda, Türkçe'miz uzayda, bilim insanlarımızın çalışmaları uzayda, Türk çocukları, Türk gençleri uzayda, Türk milleti uzayda. Nice başarılara, nice ortak heyecanlara." sözleriyle paylaştı.
Bilimsel deney çalışmaları gerçekleştirecek
Gezeravcı, uzayda kaldığı 14 gün boyunca çeşitli üniversite ve araştırma kurumlarında misyon için hazırlanan, TUA ve TÜBİTAK Uzay Komisyonunca belirlenen 13 önemli deney çalışmasını başlatacak.
Aralarında kanserden bağışıklık hücrelerine, alglerden propolise kadar geniş bir yelpazeden seçilen deneyler, bilimsel literatüre katkı sağlayacak.
Türkiye'nin uzay, havacılık ve savunma sanayisi için yeni nesil malzeme geliştirme kabiliyeti kazanması, uzay araçlarının itki sistemlerinin daha verimli hale getirilmesi, mikroalg türlerinin yer çekimsiz ortamda karbondioksit yakalama performanslarının ve oksijen üretim kabiliyetlerinin belirlenmesi, dünyada var olan hastalıklar için yeni tedaviler ve önleyici tedbirlerin geliştirilmesinde ve propolisin mikro yer çekimi ortamındaki bakteriler üzerindeki etkisinin araştırılması gibi deneyler de bilim dünyasına fayda sağlaması açısından önem taşıyor.
36 bin aday arasından seçildi
Çocukluğundan bu yana pilot olmayı hayal eden ve 21 yıl boyunca bu görevi icra eden F-16 pilotu Gezeravcı, operasyonel bir görevden dönerken televizyonda Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "ilk insanlı uzay misyonu"nu duyurduğunu öğrenmiş ve ardından "ilk Türk uzay yolcusu" olmak üzere başvuruda bulunmuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Atatürk Havalimanı'nda geçen yılın nisan ayı sonunda başlayan dünyanın en büyük havacılık, uzay ve teknoloji festivali TEKNOFEST'te yaptığı konuşmada, Alper Gezeravcı'nın asil ve Tuva Cihangir Atasever'in de yedek uzay yolcuları olarak belirlendiğini duyurmuştu.
Türkiye'nin insanlı ilk uzay görevini gerçekleştirecek uzay yolcusunun eğitim ve uçuş hizmeti için ABD'deki Axiom Space ile işbirliğine gidildi. Astronotların eğitim süreci ABD'nin Teksas eyaletinin Houston kentinde yürütüldü.
Fırlatma 2 kere ertelendi
Gezeravcı'nın uzay yolculuğu ilk olarak 9 Ocak olarak belirlenmiş ancak hava şartlarının uygun olmaması nedeniyle fırlatma işlemi 17 Ocak tarihine ertelenmişti.
17 Ocak'ı 18 Ocak'a bağlayan gece 01.11'de yapılması beklenen fırlatma, 'Teknik kontrollerin tamamlanması gerekliliği' nedeniyle 24 saat daha ertelenerek, 19 Ocak 00.49 saatinde gerçekleştirilmişti.
Uzay misyonunda 2 insanlı uçuş gerçekleştirilecek. İlki Gezeravcı'nın ISS'ye yaptığı, ikincisi ise Atasever'in yılın ilk yarısında gerçekleştirmesi beklenen yörünge altı uçuşu olacak.