0

JURNAL.İST HAKKINDA // NEDİR, KİMDİR?

75 milyon insanın ölümüne neden olan salgın: Kara Ölüm!

Uğur Nazilli
UĞUR NAZİLLİ
25 EYLÜL 2016 , PAZAR 12:00
Abone ol

Birçok kişi ona "Kara Ölüm" diyordu. Bu amansız hastalık dünya üzerindeki 75 milyon insanın canını aldı...

Veba, halk arasında "Kara Ölüm" diye geçer. Antik çağlardan beri tanınan bulaşıcı bir hastalık olan Veba, Avrupa nüfusunun büyük bir kısmının ölümüne neden olmuştur. 1347-1351 yılları arasında Veba, Avrupa'da büyük yıkıma yol açmış 25 milyon insan ölmüştür. Dünya nüfusunda ise bu rakam 75 milyona ulaşmıştır. İşte Avrupa'nın korkulu rüyası Veba'nın asıl yüzü;
İnsanlara farelerden bulaştığı düşünülen bu hastalık aslında pirelerden yayılan bir hastalıktır. Fareler taşıyıcı olarak bu hastalığın kurbanı olmuşlardır. Hastalık sırasında çok miktarda fare ölümleri gerçekleşmiştir. Ölü fareler ile temasta bulunan insanların pire ısırması sonucu hastalığa yakalanmış oldukları araştırmalar ile tespit edilmiştir. Bu hastalık sadece insanları öldürmüyor. Hastalık, bulaştığı hayvanların ölümüne de sebep oluyordu.
İnsanlara farelerden bulaştığı düşünülen bu hastalık aslında pirelerden yayılan bir hastalıktır. Fareler taşıyıcı olarak bu hastalığın kurbanı olmuşlardır. Hastalık sırasında çok miktarda fare ölümleri gerçekleşmiştir. Ölü fareler ile temasta bulunan insanların pire ısırması sonucu hastalığa yakalanmış oldukları araştırmalar ile tespit edilmiştir. Bu hastalık sadece insanları öldürmüyor. Hastalık, bulaştığı hayvanların ölümüne de sebep oluyordu.
Veba hastalığı bulaştıktan sonra ilk belirtilerini 2-8 gün içinde vermektedir. Veba'nın belirtileri arasında kişide ateş, titreme, kusma, ishal, dilde renginde meydana gelen koyulaşma, baş, sırt, kasık ve eklem ağrıları, lenf bezlerinde meydana gelen şişlik, burunda kanama, kan tükürme, nefes almada zorluk, halsizlik ve deride oluşan lekeler bulunmaktadır.
Veba hastalığı bulaştıktan sonra ilk belirtilerini 2-8 gün içinde vermektedir. Veba'nın belirtileri arasında kişide ateş, titreme, kusma, ishal, dilde renginde meydana gelen koyulaşma, baş, sırt, kasık ve eklem ağrıları, lenf bezlerinde meydana gelen şişlik, burunda kanama, kan tükürme, nefes almada zorluk, halsizlik ve deride oluşan lekeler bulunmaktadır.
Kara Ölüm'ün Avrupa'nın nüfusu üzerinde büyük bir etkisi olmuş ve Avrupa'nın sosyal temellerini değiştirmiştir. Roma Katolik Kilisesi için de büyük bir darbe olan Kara Ölüm; Museviler, Müslümanlar, yabancılar, dilenciler başta olmak üzere azınlıklara zulmedilmesine yol açmıştır.
Kara Ölüm'ün Avrupa'nın nüfusu üzerinde büyük bir etkisi olmuş ve Avrupa'nın sosyal temellerini değiştirmiştir. Roma Katolik Kilisesi için de büyük bir darbe olan Kara Ölüm; Museviler, Müslümanlar, yabancılar, dilenciler başta olmak üzere azınlıklara zulmedilmesine yol açmıştır.
Amerika'daki Kızılderili Soykırımları'ndan sonra bilinen bütün büyük salgınlardan ve savaşlardan daha fazla can alan salgın Fransız vakanüvis Jean Froissart'ın gerçeğe yakın olduğu kabul edilen saptamasına göre; Avrupa nüfusunun yaklaşık üçte biri öldü. Salgın Ortadoğu, Hindistan ve Çin'de dahil olmak üzere yaklaşık 75 milyon kişinin ölümüyle sonuçlanmıştır.
Amerika'daki Kızılderili Soykırımları'ndan sonra bilinen bütün büyük salgınlardan ve savaşlardan daha fazla can alan salgın Fransız vakanüvis Jean Froissart'ın gerçeğe yakın olduğu kabul edilen saptamasına göre; Avrupa nüfusunun yaklaşık üçte biri öldü. Salgın Ortadoğu, Hindistan ve Çin'de dahil olmak üzere yaklaşık 75 milyon kişinin ölümüyle sonuçlanmıştır.
Hastalık Avrupa'da o derece yayılmıştır ki sağlık çalışanları hastalardan korunmak için bu tür kuş gagasına benzeyen maskelerle korunmaya çalışmıştır. Benzer salgın hastalıkların Avrupa'ya her yeni nesille geri döndüğü düşünülür; etkileri 1700'lü yıllara kadar devam etmiştir. Bu hastalık Kral ve Kraliçelerin bile ölümüne sebep olmuştur.
Hastalık Avrupa'da o derece yayılmıştır ki sağlık çalışanları hastalardan korunmak için bu tür kuş gagasına benzeyen maskelerle korunmaya çalışmıştır. Benzer salgın hastalıkların Avrupa'ya her yeni nesille geri döndüğü düşünülür; etkileri 1700'lü yıllara kadar devam etmiştir. Bu hastalık Kral ve Kraliçelerin bile ölümüne sebep olmuştur.
Günlük yaşamın belirsizliği insanları o günü yaşamaya itmiş, ve bu da Giovanni Boccaccio'nun 1353'de yazdığı Decameron'una yansımıştır. Giovanni, Decameron'da Veba hakkında şunu yazmıştır; "Babalar oğullarını, anneler bebeklerini terk ediyor. Hizmetçiler hanımlarından kaçıyor, noterler ölülerin son arzularını kaydetmekten vazgeçiyor. Doktorlar, rahipler ve rahibeler hastaları ziyarete gitmiyorlardı. Evler birer mezarlığa dönüşmüştü. Öğle yemeğini arkadaşlarıyla yiyen biri akşam yemeğinde atalarıyla cennette buluşuyordu."
Günlük yaşamın belirsizliği insanları o günü yaşamaya itmiş, ve bu da Giovanni Boccaccio'nun 1353'de yazdığı Decameron'una yansımıştır. Giovanni, Decameron'da Veba hakkında şunu yazmıştır; "Babalar oğullarını, anneler bebeklerini terk ediyor. Hizmetçiler hanımlarından kaçıyor, noterler ölülerin son arzularını kaydetmekten vazgeçiyor. Doktorlar, rahipler ve rahibeler hastaları ziyarete gitmiyorlardı. Evler birer mezarlığa dönüşmüştü. Öğle yemeğini arkadaşlarıyla yiyen biri akşam yemeğinde atalarıyla cennette buluşuyordu."
Veba hastalığı günümüzde artık tedavi edilebilen bir hastalıktır. Hastalık erken aşamada teşhis edilirse çeşitli antibiyotikler ve aşılar ile tedavi edilebilir. Hastalığa neden olan bakteri vücudumuza girdiği andan itibaren vücuda zarar vermeye başlar. Hastalık vücuda girdiği andan itibaren açılan yaraların siyaha dönmesinden dolayı halk Veba'ya "Kara Ölüm" demiştir.
Veba hastalığı günümüzde artık tedavi edilebilen bir hastalıktır. Hastalık erken aşamada teşhis edilirse çeşitli antibiyotikler ve aşılar ile tedavi edilebilir. Hastalığa neden olan bakteri vücudumuza girdiği andan itibaren vücuda zarar vermeye başlar. Hastalık vücuda girdiği andan itibaren açılan yaraların siyaha dönmesinden dolayı halk Veba'ya "Kara Ölüm" demiştir.
Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >