Paris'in dışına sıçrayan şiddet: Sarı yelekliler

Fransa'da iki aydan fazladır süren sarı yeleklilerin gösterileri, son haftalarda başkent Paris'ten ülkenin güneyi ve batısına kaydı.

• Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un göreve geldiği günden bu yana karşılaştığı en büyük kriz olan, ülkenin farklı bölgelerinde müzakere toplantıları düzenleyerek bir an önce bitmesi için çaba gösterdiği sarı yeleklilerin eylemleri ülkeyi sarstı.

Odak noktası Paris olmuştu

Sarı yelekliler, gösterilerin ilk haftalarında ülkede dikkati çekmek ve kamuoyunda ses getirmek için başkent Paris'e odaklandı. Siyasi parti veya sendikalar genellikle gösteri yeri olarak Republique, Nation veya Bastille meydanlarını seçerken, sarı yelekliler ünlü markalara ev sahipliği yapan ve başkentin sembolleri arasında yer alan Champs-Elysees Caddesi'nde eylem yapmayı tercih etti.

Aralık ortalarına kadar katılımın yüksek olduğu Paris'teki gösterilere şiddet olayları damga vurdu. Polisle eylemcilerin zaman zaman çatıştığı protestolarda, eylemciler kamu kurumlarına saldırdı, mağazaları yağmaladı, araçları ve çöp bidonlarını yaktı. Olaylar üzerine polisin göstericilere müdahalesi sert oldu.

Olaylar güney ve batıya kaydı

Ancak son haftalarda, Paris'te değil ülkenin güney ve batısındaki Toulouse, Bordeaux, Rouen, Nantes, Evreux ve Rouen gibi kentlerdeki eylemler daha yoğun katılıma sahne oluyor. Bunun sebeplerinden biri olarak sarı yeleklilerin öncülerinden Maxime Nicolle, Priscillia Ludosky ve Eric Drouet'nin her hafta farklı kentlerde gösteriye katılması olarak gösteriliyor.

Geçen hafta sonu 5 binin üzerinde kişinin katıldığı Bordeaux'daki gösteride polislerle eylemciler arasında uzun süreli gerginlikler yaşandı. Gösteride çıkan olaylarda aralarında sarı yeleklilerin öncü isimlerinden Maxime Nicolle'ün de olduğu 49 kişi gözaltına alındı. Yaklaşık 4 bin kişinin yer aldığı Paris'teki eylem ise Bordeaux'dakine kıyasla daha az gergin geçti.

• Aynı gün Toulouse kentindeki gösteriye binlerce kişi katıldı. Eylemde olaylar çıktı. Polis kendilerine taş atan protestoculara karşı biber gazı kullandı. Eylemciler aynı zamanda bazı bankaların camlarını kırdı.

Evreux'da 2 kişiye gözaltı

Yaklaşık 50 bin nüfuslu Evreux semtindeki gösteri şiddet olaylarına sahne oldu. Göstericiler birçok aracı yakarken, polisle eylemciler arasında çatışma yaşandı. Gösterideki olaylarda 2 kişi gözaltına alındı.

Lyon ve Marsilya'daki gösterilerde ise katılım bir önceki haftaya göre artarak 2 bini aştı.

Toulouse'da 19 Ocak'taki eyleme 10 bin kişi katılırken, olaylarda 60 kişi gözaltına alındı. Paris'te ise 7 bin kişi sokağa çıkarken, eylemde 20 kişi gözaltına alındı.

• Ülke genelinde düzenlenen gösteride Paris'ten ziyade Toulouse, Rouen, Caen, Rennes ve Lyon kentlerindeki şiddet olayları öne çıktı.

Nimes, Nantes, Rouen ve özellikle Toulouse ve Bordeaux kentlerinde 12 Ocak'ta yapılan eylemlerde Paris'tekine göre gerginlik daha yüksekti. 7 bin kişinin katıldığı Bordeaux'daki gösteride polisle eylemciler arasında çıkan çatışmalar sonucu 41 kişi gözaltına alındı. Toulouse'da da aynı şekilde gösteride şiddet olayları yaşandı. Polis her iki şehirde de biber gazı kullanarak protestoculara sert müdahalede bulundu. Nantes'teki eylemde ise 7 kişi gözaltına alındı.

5 Ocak'ta düzenlenen gösterilerde Bordeaux'da 4 bin 600 gösterici yer alırken, Paris'te bu sayı 3 bin 500 oldu. Toulouse'da 2 bin ve Rouen'da bin 700 kişi sokaktaydı. Paris'te polisle eylemcilerin arasında gerginlik yaşanırken, diğer şehirlerdeki gösterilerde olaylar biraz daha şiddetliydi. Rouen şehrindeki gösteride polisle eylemciler arasında çatışma çıktı, 4 kişi gözaltına alındı.

• Nantes kentindeki gösteride polisle eylemciler arasında gerginlik zaman zaman yükseldi. Polis göstericilere karşı biber gazı kullandı. Eylemciler çevredeki birçok yeri ateşe verdi. Gösteride çıkan olaylarda en az bir kişi yaralandı. Bordeaux şehrindeki eylemde de birçok araç ateşe verildi.

Noel ve yılbaşı tatillerinde düzenlenen gösteriler ise ülke genelinde sakin geçti. Eylemlere katılım hayli düşük olurken, şiddetli olaylar yaşanmadı.

Güney ve batıdaki şirketlere mali yardım

Güney ve batıdaki Bordeaux, Dijon, Saint-Etienne, Nantes, Rennes ve Toulouse kentleri ülkede ekonomik olarak sarı yeleklilerin gösterilerinde en çok etkilenen şehirlerin arasında yer alıyor.

Bu kentlerde esnafın eylemler nedeniyle ciddi zarara uğradığı belirtildi.

Ekonomi Bakanlığından yapılan açıklamada, devletten yardım isteyen 4 bin 577 şirkete uğradığı zarara karşılık 36 milyon avroluk destekte bulunulacağı kaydedildi.

Fransa'da akaryakıt zamlarına ve ekonomik şartların kötüleşmesine tepki olarak 17 Kasım 2018'de başlayan ancak daha sonra Macron yönetimine isyana ve öfkeye dönüşen sarı yeleklilerin eylemleri, ülkede son yılların en şiddetli protestosu haline geldi. Gösterilerde 10 kişi hayatını kaybetti, 2 binden fazla kişi yaralandı, yaklaşık 6 bin kişi gözaltına alındı, binden fazla kişi hapis cezasına çarptırıldı.