ABD'deki Yahudi toplumu başkanlık yarışında Trump'ı destekleyecek mi?

ABD Başkanı Donald Trump, son iki yılda uluslararası hukuku göz ardı ederek İsrail lehinde birçok anlaşmaya imza attı. Trump'ın İsrail'e yönelik yaptığı jestlerle birlikte Birçok seçimde Demokrat politikacıları destekleyen Amerikalı Yahudilerin 2020 ABD Başkanlık seçimlerinde Trump'a oy verip vermeyecekleri merak konusu.

Trump'ın İsrail'e yaptığı jestler neler?

Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıdı

ABD Başkanı Donald Trump Uluslararası anlaşmalara ve Birleşmiş Milletler kararlarına aykırı olarak ve sadece iç politik hesaplarıyla 6 Aralık 2017’de Kudüs’ü İsrail’in resmi başkenti olarak tanımış ve Tel Aviv’deki ABD Büyükelçiliği’nin Kudüs’e taşınacağını açıklamıştı.

• Trump aldığı kararla 2017’de BM Genel Kurulu’nun, 181 sayılı kararında öngörülen Kudüs’ün statüsüne saygı gösterilmesini talep etmesini ve İsrail’in Kudüs üzerindeki yönetimsel eylemleri yok hükmünde saymasına da karşı çıkmış oldu. .

Filistin’e 200 milyon dolarlık yardımı kesti

Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Filistine yapacakları 200 milyon dolardan fazla ekonomik yardımı kestiklerini duyurmuştu.

ABD Dışişleri Bakanlığından üst düzey bir yetkili, Başkan Donald Trump'ın isteği doğrultusunda "Batı Şeria ve Gazze'ye yapılması planlanan 200 milyon dolardan fazla ekonomik yardımı başka alanlara kullanacağız" açıklamasında bulundu.

İsmi açıklanmayan yetkili, bu kararın işgal altındaki Batı Şeria ve abluka altındaki Gazze'ye yapılan yardımların "ABD'nin ulusal çıkarlarına ve savunduğu değerlere göre harcanıp harcanmadığı yeniden gözden geçirilerek alındığını" belirtti.

ABD, İran'la nükleer anlaşmadan çekildi

Eski ABD Başkanı Barack Obama döneminde Temmuz 2015'te İran ile P5+1 ülkeleri arasında imzalanan, İran'ın 'tarihi bir an', İsrail'in ise 'tarihe geçecek hata' dediği nihai nükleer anlaşma Mayıs 2018'de son buldu. Zira göreve geldiği günden beri anlaşmayı 'korkunç' olarak niteleyen ve bu yüzden Obama'yı suçlayan ABD Başkanı Donald Trump, İsrail'in de etkisiyle ülkesinin anlaşmadan çekildiğini açıkladı.

Trump, Filistin Kurtuluş Örgütü’nün ofisini kapattı

ABD’de Trump yönetimi, Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) başkent Washington’daki ofisini kapatma kararı aldı. ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada bu kararın nedeninin Filistinli liderlerin İsrail ile barış görüşmelerine yanaşmaması olduğu ifade edildi.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert Pazartesi günü açıklama yaparak hükümetin FKÖ’nün Washington’daki ofisinin kapatılması için talimat verdiğini ifade etti.

• Nauert, bu kararın, önceden uyarı yapmalarına rağmen FKÖ’nün “İsrail ile doğrudan ve anlamlı müzakerelerde” bulunacağına dair bir bulgunun olmaması nedeniyle alındığını kaydetti.

Trump, Golan Tepeleri'nde İsrail egemenliğini tanıdı

ABD Başkanı Donald Trump, işgal altındaki Suriye toprakları olan Golan Tepeleri'ndeki İsrail egemenliğini resmen tanıdı. Başkan, bu kararını Beyaz Saray'da İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ile bir araya geldiği sırada imzaladığı kararname ile resmileştirdi.

Trump, imzaladığı bu kararnamayle uluslararası hukuku yok saymış oldu. Zira İsrail’in Golan’ı tek taraflı ilhakı uluslararası toplum tarafından tanınmazken, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1967 tarihli 242 numaralı kararı uyarınca İsrail bu bölgede halen işgalci konumda bulunuyor.

ABD Filistinli mültecilere yardımı tamamen kesti

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert, ABD'nin Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansına (UNRWA) mali yardımları tamamen durdurma kararı aldığını bildirdi. Konuyla ilgili yazılı bir açıklama yapan Sözcü Nauert, ABD'nin UNRWA'ya bundan sonra ilave katkı yapmamasına karar verildiğini açıkladı.

Nauert, ocak ayında ABD'nin ajansa yaptığı 60 milyon dolarlık katkıdan sonra "artık bu yükün büyük kısmını tek başlarına taşımayacaklarını açıkça dile getirdiklerini" kaydetti.

"ABD-İsrail ilişkileri iki lider arasındaki ilişkiye indirgenmemeli"

İsrail'deki Amerikalı Yahudilerin Trump'ın İsrail'e yönelik jestlerinin etkileyip etkilemediğine ilişkin açıklamalarda bulunan Amerika Yahudi Demokrat Konseyi’nin yöneticisi Halie Soifer durumu “sıkıntı verici” olarak yorumlayarak şunları kaydediyor:

• “ABD-İsrail ilişkileri iki lider ya da iki parti arasındaki ilişkiye indirgenmemeli. Amerikalı Yahudi toplumu, bu ilişkinin partiler üstü temelde yürütülmesini istiyor.”

ABD'de ne kadar Yahudi yaşıyor?

ABD'deki Yahudi toplumunun nüfusunun 5 buçuk ila 6 milyon arasında olduğu tahmin ediliyor. Çoğu Demokrat Parti’ye yakın olsa da bunu toplumun tamamına yansının doğru olmadığı ifade ediliyor.

Özellikle yaşlı kesim, İsrail’in Ortadoğu politikalarına desteğini sürdürüyor. Bu eğilim, ABD’deki Yahudi nüfusunun yüzde 10’unu oluşturan aşırı muhafazakarları da kapsıyor. Örneğin çok sayıda kumarhane işleten Amerikalı Yahudi milyarder işadamı Sheldon Adelson, Donald Trump ve Cumhuriyetçi Parti’nin en sıkı mali destekçilerinden biri.

Demokrat Partili Omer'in Filistin'e desteği bazı Yahudilerin tepkisini çekiyor

Amerikan Yahudi toplumu içinde tartışma oluşturan etmenlerden biri de yakın bir zaman önce Demokrat Partili Müslüman Kongre üyeleri Ilhan Omar ve Rashida Tlaib’in Filistin meselesinde İsrail'e yönelik eleştirileri.

• Bu durumu fırsat olarak değerlendiren ABD Başkanı Donald Trump attığı Twitter mesajlarıyla Amerikalı Yahudileri Demokrat Parti’yle ilişkilerini kesmeye teşvik eden ‘Jexodus’ adlı harekete destek vermeye çağırdı.

Trump 15 Mart’ta Twitter’da, “Cumhuriyetçiler kollarını açmış sizi bekliyor” şeklinde mesaj attı.

Muhafazakar eğilimli Amerika Siyonist Örgütü’nün başkanı Morton Klein da, Demokrat parti bu Kongre üyelerini açıkça kınamaktan kaçındığı sürece Amerikalı Yahudilerin partiyle bağlarını kesmeyi sürdüreceği görüşünde.

Ben-Ami’yse Jexodus’un Trump yanlısı siyasi aktivistlerin bir fantezisi olduğu görüşünde. J-Street’in başkanı Ben-Ami şunları kaydetti:

• “Ben daha Obama ve Clinton’a oy veren tek bir (Amerikalı Yahudi) seçmenin çıkıp da ‘bundan böyle oyumu Donald Trump’a vereceğim’ dediğini görmedim. Bu gerçek değil, tamamen uydurma”

Yaşlı Yahudi seçmenler Trump'a oy verebilir

Cumhuriyetçi Yahudi Koalisyonu Direktörü Brooks, Amerikalı yahudilerin adayların sadece İsrail’e yaklaşımlarına bakmadığını ayrıca ekonomik konuları da göz önünde bulundurduklarını belirtiyor.

Brooks VOA’ya yaptığı değerlendirmede “Bunun bize artış sağlayan nedenlerden biri olduğu kanaatindeyim” ifadelerini kullandı.

Anket şirketi yöneticisi Mellman ise Brooks’un fazla iyimser olduğu düşüncesinde ve “Uzun yıllardır Demokrat Parti’ye oy veren bir topluluk var. Ve şimdi bunca şeyden sonra Trump’tan hala nefret ediyorlar. Bu insanların fikirlerini 17 ayda değiştirmek mümkün olabilir mi? Olabilir. Ama seçmenlerde bu kadar büyük bir değişim görülmüş birşey değil” diyor.

• Bazı uzmanlara göreyse özellikle yaşlı Yahudi seçmenler Trump’ın İsrail’e desteği nedeniyle kendisine destek verebilirler.

• Bu noktada Kongre’de Alexandria Cortez ve Ilhan Omar gibi yeni Demokrat sol eğilimli üyelerin açıklamalarının da Trump’a fayda sağlayabileceği görüşünü ileri sürüyorlar.

• Yaşlı Yahudilerin bu kişileri sevmedikleri ve güvenmediklerine dikkat çekiyorlar.