Sokollu'nun sakalı uzarken

19 Ocak 2024 günü Türk donanması 3 büyük gemiyle birlikte insansız deniz aracı (SİDA) modellerinden birini aynı anda envanterine katarak dünyaya gövde gösterisi yaptı. Kendi savaş gemisini, içerisindeki tüm kritik sistemleriyle birlikte tasarlayıp üretebilen millî savunma sanayii, bu ülkenin iyiliğini isteyenlere yine gurur yaşattı.

Yaklaşık 200 metrelik dev: TCG DERYA

TCG ANADOLU'dan sonra donanmadaki en büyük deniz platformu olma özelliğine sahip TCG DERYA (A-1590), 'ikmal ve muharebe destek' göreviyle Mavi Vatan'da görevine başladı. 7 bin 250 kilometre seyir menziline sahip 194,8 metrelik dev gemi, Türk donanmasının su üstündeki her unsuruna seyir sırasında kritik destek sağlayacak.

Yalova'daki Sefine Tersanesi'nde inşa edilen TCG DERYA, 9 bin ton dizel, 1000 ton jet yakıtı, 800 ton temiz su ve 36 adet konteyner taşıyor. Yüzer birliklerin akaryakıt ve su ikmallerini gerçekleştiren DERYA, donanma unsurlarının hem operasyonel hem de beka kabiliyetini artırıyor. Saatte 24 knot (44,4 km) hızla seyrederken biri pistte, öbürü de hangarda 2 tane helikopterle yolculuk ediyor.

326 mürettebatla denizde 30 günden fazla kesintisiz yüzen DERYA'nın en çarpıcı özelliği ise SİDA'ları taşıması... İnsansız deniz araçlarını seyir sırasında denize bırakıp onlar sayesinde yüzlerce kilometre yarıçapta keşif/gözlem yapabiliyor. Farklı görev tanımlarıyla donatılmış SİDA'lar hem düşman gemilerini tespit ediyor hem de DERYA'dan aldıkları talimatla operasyon da yapabiliyor.

17 bin 600 km seyir: TCG ARİF EKMEKÇİ

ADA Tersanesi'nde inşa edilen lojistik destek gemisi TCG ARİF EKMEKÇİ (A-575), TCG DERYA ile aynı gün hizmete girdi. Donanmaya 2 adet destek gemisi kazandırılması projesi çerçevesinde inşa edilmiş TCG YÜZB. GÜNGÖR DURMUŞ'un ikizi durumundaki gemi, Deniz Kuvvetleri'nin lojistik kabiliyetlerini yeni bir aşamaya taşıdı. İki gemi de isimlerini şehit SAT/SAS komandolarından alıyor.

106 metre uzunluğundaki gemi, 17 bin 600 km boyunca ikmalsiz olarak seyahat edebiliyor. 15 tonluk helikopterin iniş kalkış yapmasına imkân veren TCG ARİF EKMEKÇİ'de 82 mürettebat görev yapıyor. Gemide 8 konteyner, 631 ton içme suyu, 336 ton JP-5 helikopter yakıtı ve 4 bin 36 ton F-76 dizel yakıt bulunuyor.

• Düşman gemilerin kâbusu görevde: Dikkat MARLIN!
• 
• 2022 Eylül'ünde Portekiz'deki NATO tatbikatında Amerikan ve İngiliz rakiplerini performansıyla zor durumda bırakan Türk SİDA'sı MARLIN, 2023 yılı boyunca süren elektronik harp ve füze atış testlerinin ardından 19 Ocak 2024 günü donanmaya katıldı. Portekiz açıklarında okyanusun dalgalı sularında rakipleri seyre bile çıkamazken görevini tastamam yaparak limana dönen MARLIN, aradan geçen sürede hem KUZGUN seyir füzesi ateşledi hem de deniz yüzeyinde elektronik harp operasyonlarına imza attı.
• Yaklaşık 740 kilometre seyir menziline sahip 15 metrelik MARLIN, su üstünde saatte 66 kilometre hızla ilerliyor. BMC üretimi millî motor AZRA'dan güç alan SİDA, denizde 24 saat boyunca seyir halinde kalabiliyor.
• 
• Sefine Tersanesi'nde ASELSAN'ın su üstü ve su altı haberleşme kabiliyetleriyle donattığı millî SİDA, TÜBİTAK SAGE yapımı katı yakıtlı KUZGUN'la yaklaşık 200 kilometreden bir gemiye saldırabiliyor. Bu kabiliyet, TCG DERYA'dan denize bırakılmış MARLIN'ın 370 km harekât yarıçapı boyunca ilerledikten sonra (gidiş-dönüş 740 km) 200 km menzildeki bir gemiye ateş edebileceği anlamına geliyor. Yani ikmal ve muharebe destek gemisi TCG DERYA, MARLIN SİDA sayesinde düşman gemisine 570 kilometre uzaktayken operasyon düzenleyebiliyor.
• Ağ merkezli harp ve onlarca SİDA aynı anda düşünüldüğünde Türkiye'nin denizlerdeki taarruz kabiliyeti düşman açısından gerçek bir kâbus anlamı taşıyor.

Bu toprakların alın teri: TCG İSTANBUL

19 Ocak günü TCG DERYA, TCG ARİF EKMEKÇİ ve MARLIN SİDA ile birlikte göreve başlayan bir gemi daha vardı: TCG İSTANBUL... Donanmanın gurur gününde cumhuriyet tarihinin en parlak yıldızı olarak diğer gemilere önderlik etti. MİLGEM projesinin 5. gemisi olan İSTANBUL fırkateyni, yerlilik oranı en yüksek savaş gemisi sıfatıyla görevine başladı.

Bu esnada MİLGEM projesini kısaca hatırlayalım. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı bünyesinde kurulan tasarım ofisinde çizilip planlanarak Gölcük Tersanesi'nde yapılan ilk 4 korvet, Türkiye'yi kendi savaş gemisini tasarlayıp üretebilen ülkeler arasına sokmuştu.

99 metrelik 'ADA' sınıfı korvetler sırasıyla TCG HEYBELİADA, TCG BÜYÜKADA, TCG BURGAZADA ve TCG KINALIADA isimleriyle donanmada görev yapıyor. Türkiye bu gemilerin benzerlerini Pakistan ve Ukrayna için de üretti. Malezya ise 8 gemi birden sipariş vermeye hazırlanıyor.

3 geminin yapımı devam ediyor

'ADA' sınıfı 4 korvette elde edilen tecrübenin ardından MİLGEM projesinin 4 gemilik ikinci grubu olan fırkateyn aşamasına geçildi. 100 metrenin üzerinde uzunluğa sahip fırkateynler 'İ' ya da 'İSTİF' sınıfı olarak adlandırıldı. 'İ' harfiyle başlayan savaş gemilerinin ilki olan TCG İSTANBUL, 19 Ocak'ta donanmaya katılırken, aynı anda 3 ayrı özel tersanede inşa edilmekte olan diğer fırkateynler şu isimleri taşıyor: TCG İZMİR, TCG İÇEL, TCG İZMİT.

İSTANBUL'un ikizi durumundaki bu 3 geminin yapımına Nisan 2023'te başlandı. Gemilerin inşasının rekor bir süre olarak görülen 36 ayda tamamlanması ve Nisan 2026'ta donanmaya teslimi bekleniyor.

En modern fırkateynler arasında

113,2 metre uzunluğundaki İSTANBUL fırkateyninde yaklaşık 80 firmanın millî imkânlarla ürettiği 150'den fazla kritik silah ve sistem kullanıldı. Yüzde 80 yerlilik oranına sahip fırkateyn dünyanın en modern keşif, gözetleme, radar, gemisavar ve denizaltı harp aygıtlarına sahip durumda.

Gemide 3 boyutlu arama radarı CENK-S, atış kontrol radarı AKREP, Denizgözü Elektro-Optik Dayrektör (EOD) AHTAPOT, elektronik taarruz (ET) sistemi, torpido kovanı ve torpido aldatıcı dekoyu HIZIR, KULAÇ iskandil sistemi, milli seyir radarı, milli aydınlatma radarı ve milli savaş yönetim sistemi ADVENT bulunuyor.

İSTANBUL aynı zamanda Milli Dikey Atım Lançer Sistemi MİDLAS'ın entegre edildiği ilk gemi. ABD'nin uyguladığı ambargo sonrası ROKETSAN mühendislerinin rekor sürede tasarlayıp geliştirdiği dikey füze atım platformu MİDLAS, 16'şar hücreli 4 bloktan oluşuyor. Toplamda 64 adet fırlatıcı lançerden çeşitli tipte füzeler ateşlenebiliyor. MİDLAS'ın en önemli mühimmatlarından biri, TCG İSTANBUL'un uçakları vurmasını sağlayacak hava savunma füzesi SAPAN (HİSAR-RF) olacak.

Millî fırkateynin ana vurucu silahı ise şimdiden dünya genelinde korku salmayı başaran ATMACA'dan başkası değil. Su üstündeki bir hedefi 250 kilometreden avlayabilen ATMACA haricinde, TCG İSTANBUL, denizaltılara yönelik torpidoları ve yakın hava savunma sistemi GÖKDENİZ'i de bünyesinde barındırıyor.

• 
• Savaş gemisi üretim seferberliği
• 3 Ocak 2024 tarihinde yapılan Savunma Sanayii İcra Komitesi toplantısında alınan kararlar, donanma projelerinin hız kesmeksizin devam edeceğini gösterdi. Beştepe'deki toplantıda, MİLGEM projesi kapsamında yapılmış/yapılmakta olan ilk 8 geminin ardından 9, 10, 11 ve 12. gemilerin de fırkateyn ebadında imâl edilmesine karar verildi. Aynı zamanda tasarımı itibariyle ADA sınıfı korvetlere benzeyen 10 adet Açık Deniz Karakol Gemisi'nin inşa edilmesinde de mutabık kalındı. HİSAR sınıfı gemilerin ilk ikisi olan AKHİSAR ve KOÇHİSAR geçtiğimiz aylarda denize indirilmişti. Kalan 8 geminin hızla inşası bekleniyor. Komitede ayrıca Türk Tipi Hücumbot Projesi kapsamında 10 adet hücumbotun inşasına hükmedildi. Kararlar arasındaki en dikkat çekici başlık ise uçak gemisi oldu. TCG ANADOLU'nun ardından yapılması planlanan 'büyük uçak gemisi'nin tasarım çalışmaları başladı. Tüm bu planlar, uçak gemisi hariç tutulduğunda, önümüzdeki 5 yıl içerisinde 27 adet savaş gemisinin inşa edilmesi gerektiğini gösteriyor. Bu süre zarfında REİS sınıfı 6 adet denizaltının tamamı da donanmaya katılacak.