Savaş ekonomisinde rekor büyüme

Savaş ekonomisinde rekor büyüme.
Savaş ekonomisinde rekor büyüme.

Özgürlük ve insan haklarını savunduğunu iddia eden Batı dünyası Gazze’de cenazeye dönüştü. On binlerce kardeşi katledilen İslam dünyası acizlik içinde sadece gıda yardımı göndererek kendini tatmin etmeye çalışıyor. İnsani değerlerin zayıflaması yanında savaş harcamalarının artması, dünyanın yakın zamanda çok daha fazla bela ile karşılaşacağının göstergesi.

Savaş ekonomisinin 2024 yılında rekor büyümesi hayra alamet değil. 2.4 trilyon doları aşan global silahlanma yarışı dünyanın savaş öncesi hazırlığına benziyor. ABD, Avrupa ve Asya merkezli siyasi gerginlikler son üç yılda zirve yaptı.

Devlerin mücadelesi olarak görülen ABD, Rusya kutuplaşması vekâlet savaşı şeklinde Ukrayna’da fiili savaşa dönüştü.

ABD senatosunda ezici çoğunlukla (78 kabul 18 red) onaylanan Ukrayna’ya 61 milyar dolarlık askeri yardım tarihte emsali görülmemiş bir yardım bütçesi.

Türkiye’nin toplam savunma bütçesi 25 milyar dolarla kıyaslanınca, ABD yardımının büyüklüğü ve vekâlet savaşındaki kararlılığı daha iyi anlaşılır. AB’nin yardımları da eklenince dünya savaşını andıran bir silahlanma gözleniyor.

İsrail'e 26 milyar dolar

ABD senatosunun ikinci büyük yardımı İsrail’e. 26 milyar dolarlık yardım paketi (9 milyar doları Gazze ve savaş bölgeleri yardımı) ABD içinde en çok tepki çeken yardım oldu.

ABD üniversitelerinde Gazze lehine, İsrail aleyhine gösteriler, sokak yürüyüşleri yapılırken İsrail’e yardımın senato tarafından büyük çoğunlukla onaylanması tepkileri ve endişeleri birlikte getirdi.

2024 Kasım’ında yapılacak ABD başkanlık seçimini etkileyebilecek boyuttaki tepkiler, Biden yönetiminin paketin içine Gazze yardımını eklemesi ile neticelendi.

Nasıl ve kimin eliyle yapılacağı belli olmayan 9 milyar dolarlık sözde Gazze yardımı, gaz alma bütçesi gibi görülüyor. Sonuçta 26 milyar dolarlık İsrail yardımı, Orta Doğu açısından İsrail üzerinden vekâlet savaşının kararlılıkla süreceğinin göstergesi.

En küçük pay Tayvan'a

Paketin en son ve küçük görünen bölümü Hint Pasifik yani Tayvan’a yardım. Çin’in Tayvan üzerindeki baskısının her yıl artarak devam etmesi, ABD’nin bölgedeki vekillerinden Tayvan’ı öne çıkarıyor. Filipinler'in de içinde olduğu bu grup, Japonya ve Güney Kore gibi zengin ve gelişmiş ekonomilerle destekleniyor. İran-İsrail mücadelesi inandırıcı gelmese de petrol fiyatları ve bölge ülkeleri güvenliği açısından endişe verici. Bölge ülkeleri arasındaki gerginlikler, vekâlet savaşı şeklinde Yemen üzerinden yürütülüyor.

Dünyada 2.4 trilyon doları aşan sözde savunma adlı harcamalar belki kısmen korunma ve caydırma amaçlı gözükse de yüksek öldürme gücüne sahip silahların yaygın kullanılması; saldırganlık, yayılma ve baskı amaçlı olduğu gerçeğini örtemiyor. İçine girdiğimiz yüzyılın savaş yüzyılı haline dönüştüğüne maalesef şahit oluyoruz.

Hürriyet ve insan haklarını savunduğunu iddia eden Batı dünyası, Gazze’de cenazeye dönüştü. On binlerce kardeşi katledilen İslam dünyası acizlik içinde sadece gıda yardımı göndererek kendini tatmin etmeye çalışıyor. İnsani değerlerin zayıflaması yanında savaş harcamalarının artması, dünyanın yakın zamanda çok daha fazla bela ile karşılaşacağının göstergesi.

Tüm dünyayı ve özellikle yakın bölgemizi saran ateş çemberi, birlik ve beraberliği çok daha ehemmiyetli kılıyor. Zalimlerin hadsizleştiği ve vahşileştiği günümüzde, iyilerin gayret ve sabırla mücadelesi çok daha fazla önem arzediyor.

Vesselam…