Kaliteli top mermisi bulunur
Ukrayna'ya top mermisi tedarik etmekten aciz kalan Avrupa, çâreyi Türkiye'de buldu. ABD ise kapasitesini genişletebilmek için Türk şirketlere başvurmaya mecbur kaldı. 700 yıllık geçmişi bulunan bu mühimmat türünün modern versiyonu konusunda gerçekten iyi durumda mıyız?
Rusya-Ukrayna savaşı top/obüs mühimmatı konusunda pek çok ülkenin ne kadar hazırlıksız olduğunu ortaya çıkardı. Avrupa ülkeleri geçtiğimiz yıl Ukrayna'ya söz verilen yaklaşık 1 milyon adet top mermisini tedarik edemedi. Dünyaya rezil olan Avrupalılar, Çekya'yı aracı yapıp Türkiye'nin kapısını çalmak zorunda kaldı.
Aracılık hizmetini kârâ çevirmek isteyen Prag yönetimi ise 155 mm'lik top mermisinin tanesini Türk şirketlerden 2 bin 500 avro karşılığında satın alıp bunu, Ukrayna için askerî yardımları organize eden Almanlara 3 bin 200 avrodan sattı.
Savaştan önce ayda yaklaşık 14 bin 400 top mermisi üretebilen ABD ise kapasitesindeki devasa açığı Türk şirketlerin yardımıyla hafifletebildi. Seri üretim hatlarının bu ülkeye ardı ardına kurulmasıyla aylık üretim rakamı 55 bin mermi düzeyine çıktı.
Mevcut tablo Batılı ülkelerin kara savaşlarını sürdürebilmesinde çok büyük sıkıntı yaşayacağını gözler önüne sererken, Rusya'nın üretim kapasitesi ise konvansiyonel mühimmat bakımından nasıl bir savaş makinesi ile karşı karşıya olduğumuzu açığa vurdu.
Ukrayna topraklarında günlük 5 bin ilâ 20 bin arasında top/obüs mermisi ateşleyen Ruslar, aylık 200 bini aşan üretimle cephede namluları sıcak tutmaya devam etti. Fakat Rus ordusunun top mermisi kullanımı ayda bazen 500 bini aştığı için Moskova, bu devasa tüketimi karşılamak amacıyla İran ve Kuzey Kore'ye el açmak zorunda kaldı.
Türkiye ne kadar top mermisi üretiyor?
Tüm bu ortamda herkesin aklından aynı soru geçiyor: Türkiye aylık/yıllık kaç tane top/obüs mermisi üretebiliyor?
Ülkenin en büyük savunma kuruluşlarından Makina ve Kimya Endüstrisi, sahip olduğu kapasitenin boyutuna ilişkin şimdiye dek herhangi bir bilgi paylaşmadı. Ancak tahminler yıllık üretimin 'yüz binlerce' mermiden oluştuğu yönünde.
Seri üretim hatlarının esnekliği sayesinde, özellikle yurtdışı harekâtlar sırasında oluşan acil ihtiyacı karşılamak için üretim asimetrik olarak artırılabiliyor. Son dönemde topçu mühimmatı uluslararası piyasada havada kapıldığı için MKE dünyanın en büyük savunma şirketleri ilk 100 listesine bu yıl 84. sıradan giriş yaptı.
MKE'nin tam olarak kaç mermi ürettiğini bilmiyoruz ama devasa ölçekteki üretim kapasiteleriyle Türk özel şirketleri geleceğe güvenle bakmamızı sağlıyor. Soğuk dövme ve içten dışa ekstrüzyon teknolojisiyle çeşitli kalibrelerde mühimmatı büyük ölçekli üretebilen Repkon firması, dikkatleri üzerine öyle bir çekti ki, mermi imalatında sıkıntı yaşayan Amerikan savunma endüstrisinin Teksas'a seri üretim hattı kurmak için başvurduğu yegâne adres bu şirket oldu.
Rus savaş uçaklarına sahip onlarca ülkeye bu uçaklara özel bombalar üreten Türk ASSAN firması da topçu mühimmatı imâlatı konusunda büyük yatırım yapıyor. Gelgelelim 'ARCA Savunma' adında bir şirket var ki, daha şimdiden ayda 30 bin adet top mühimmatı üretim seviyesine ulaştı.
Çorum merkezli ağır kalibre mühimmat fabrikasında hem eski Doğu Bloku ülkelerinin 122/152 mm'lik hem de NATO standardı 155 mm'lik top mermileri üretilebiliyor. SAHA EXPO 2024 Fuarı'nda 2 milyar dolarlık ihracat sözleşmesine imza atarak gövde gösterisi yapan ARCA Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Terlemez, ulaştıkları kapasite hakkında bir fikir vermesi için şunu söylüyor:
"Bu şöyle bir kapasite: Eskiden ülkeler tedariklerini maksimum 70-100 bin bandında yaparlardı yıllık olarak. Biz aylık 30 bin adedi bütün komponentleriyle birlikte ARCA'da üretebiliyoruz. Bizim burada tek amacımız var: Türk savunma sanayiinin ne kadar güçlü olduğunu dünyaya sadece anlatmak değil, bunu dünyaya yaşatmak! Önümüzdeki yıl çok daha başka kapasiteleri konuşuyor olacağız."
- 6,2 milyar doları aşan sözleşme
- Savunma sektörünün kalbi, İstanbul Fuar Merkezi'nde 22-26 Ekim 2024 tarihleri arasında düzenlenen SAHA EXPO'da attı. Şirketler arası yüzlerce görüşme sonrası 123 imza töreni gerçekleşti ve toplam büyüklüğü 6,2 milyar doları aşan sözleşmeler yürürlüğe girdi.
- Bu anlaşmaların 4,6 milyar dolarını ihracata yönelik siparişler oluşturuyor. Böylelikle 2023 yılında 5,5 milyar dolarlık savunma-havacılık ihracatının istikrarlı olarak artmaya devam etmesi kesinleşmiş oldu.
- İşte SAHA EXPO'da tanıtımı yapılan silah ve sistemler ile önemli sözleşmelerden bazıları...
- Suyun altındaki hayalet: STM NETA
- -STM'nin merakla beklenen gizli silahı görücüye çıktı. Suyun 300 metre derininde görev yapan insansız otonom su altı platformu STM NETA 300, görenlere heyecan verdi. Daha küçük modeli NETA 100 ve çok daha büyük modeli NETA 1000 yakında testlere başlayacak. NETA 1000'in, düşman gemi ve limanlarına şok saldırılar için suyun 1 kilometre altında görev yapması bekleniyor.
- Baykar 1000 adet BOZOK istedi
- -Dünyada SİHA pazarının yüzde 65'ini elinde bulunduran Türkiye bu araçların kullandığı füze ve mühimmatlar taleplere yetişemiyor. 40'ı aşkın ülke Türkiye'den kesintisiz olarak füze sevkiyatı bekliyor. ROKETSAN'ın Mini Akıllı Mühimmat (MAM-L, MAM-C, MAM-T) serisinin ardından TÜBİTAK SAGE'nin BOZOK'u da dünyaya açılıyor. Baykar şirketi, 15+ km menzil özelliği bulunan mini mühimmat BOZOK'tan Afrikalı müşterilerine 1000 adet üretilmesi için SAGE'ye sipariş verdi.
- Daha fazla patlayıcı için kritik adım
- -Barut ve enerjetik malzemelere yönelik yoğun talep yakın gelecekte bir darboğazla sonuçlanma riski taşıdığı için Türk şirketleri çok geç olmadan harekete geçme kararı aldı. Makine Kimya Endüstrisi ile Nanografi firması arasında, patlayıcı hammaddasi nitroselülozun seri üretimi için dev bir tesis kurulması amacıyla sözleşme imzalandı. Kırıkkale'de kurulacak tesisle Türkiye'de nitroselüloz üretiminin 3'e katlanacağı belirtiliyor.
- Çelik Kubbe yurt sathına yayılıyor
- -HİSAR ve SİPER hava savunma sistemlerinin seri üretimine devam edilmesi için yeni tedarik anlaşması imzalandı. Savunma Sanayii Başkanlığı, ASELSAN ve ROKETSAN arasında imzalanan sözleşmeler, Çelik Kubbe'nin bu en önemli bileşenlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte Gök Vatan korumasının yurt geneline teşmil edilmesi hedefleniyor. Savunma füzelerinin irtifa menzil aralığı şimdilik 15 kilometreden 150+ kilometreye dek uzanıyor.
- Düşman dronlarını havada ele geçiriyor
- Modern savaşın en önemli hava unsuru haline gelen kamikaze dronlara karşı ASELSAN tarafından geliştirilen 4 önemli silah SAHA EXPO'da görücüye çıktı: Tekerlekli zırhlı araca entegre edilen ATOM mühimmatlı hava savunma sistemi KORKUT, GNSS Aldatma Sistemi BUKALEMUN, FPV Anti-Drone Sistemi KANGAL ve 100-CUAV Akustik Drone Tespit Sistemi SEDA...
- Bu sistemler arasında en çok dikkat çekeni BUKALEMUN oldu. Çünkü bu aygıt, havada dolaşan düşman dronlarının kontrolünü ele geçirip onlara Ay Yıldız rotasıyla resim çizdirebiliyor. Multi-GNSS bantlarında aldatma işlemi uygulayan BUKALEMUN kendi sınıfında dünyada ilk. Kontrolü ele geçirilen düşman dronlarını yine düşmanın üzerine gönderebilmek bu sistemle mümkün hale geldi.