Es Salatu fi Buyutikum‘Namazı evlerinizde kılın’
Buhari ile Müslim tarafından ortaklaşa yapılan bir rivayette Abdullah bin Ömer soğuk ve rüzgarlı bir gecede ezan okuyup “Dikkat edin! Namazlarınızı evlerinizde kılın” çağrısında bulunuyor. Sonra Hz. Peygamber’in (sav) de soğuk ve yağışlı bir günde müezzine aynı şekilde ezan okumasını emrettiğini bildiriyor. Peki, bu durumda birisi mescide gelip: “Ne olmuş yani, cemaati terk etmeye ne gerek var” dese aşırılığa kaçmış olur mu? Elbette olur. Zira hiç kimsenin Allah ve Resulü’nün (sav) çizdiği çizginin ötesine taşma, dindarlık satma lüksü yoktur.
İnsan sosyal bir varlık. Doğumdan ölüme değin uzayıp giden çizgide bir topluluğun içine doğuyor, sorumluluk alacak yaşa erişince kendi topluluğunu kuruyor, en nihayetinde tabutunu taşıyan bir topluluğun eşliğinde ebedi istirahata uğurlanıyor. Şahsî bilgisayarın evlere girmesiyle örselenip elden düşmeyen akıllı telefonlarla sarsılsa da, insan oluşun bir gereği, bir gerçeği olarak sosyalleşme olgusu vazgeçilmezliğini koruyor.
İnsanoğlunun gelişimi, sosyalleşme macerasıyla doğru orantılı. Bu noktada en az aile ve eğitim kurumları kadar ibadethaneler de son derece önemli mecralar. Çocukluk çağlarından itibaren sadece aile veya eğitim kurumlarında değil, ibadethanelerde geçirilen kaliteli zamanlar da kişinin gelecekte nasıl biri olacağına ışık tutuyor.
Anahtar kelime ise süreklilik. Allahu Teala insanda nicelik / kemmiyet aramıyor; az-öz, dengeli ve devamlılığı yüksek bir ibadet şuuru istiyor. Allah Resulü (sav) bu yüzden “İbadetlerin en makbulü, az da olsa devamlı yapılandır” buyuruyor. Yine bu yüzden “Aşırılığa kaçanlar helak oldu” uyarısında bulunuyor.
Sınırları Aşmak Kimsenin Haddine Değil
Peki, aşırılıktan kasıt ne? Yapılması gerekeni yeterli görmeyip ötesine sarkma teşebbüsü. Mesela Sahih-i Buhari ile Sahih-i Müslim tarafından ortaklaşa yapılan bir rivayette Abdullah bin Ömer (r.a.) soğuk ve rüzgarlı bir gecede ezan okuyup “Dikkat edin! Namazlarınızı evlerinizde kılın” çağrısında bulunuyor. Sonra Hz. Peygamber’in (sav) de soğuk ve yağışlı bir günde müezzine aynı şekilde ezan okumasını emrettiğini bildiriyor. Peki, bu durumda birisi mescide gelip: “Ne olmuş yani, cemaati terk etmeye ne gerek var” dese aşırılığa kaçmış olur mu? Elbette olur. Zira hiç kimsenin Allah ve Resulü’nün (sav) çizdiği çizginin ötesine taşma, dindarlık satma lüksü yoktur.
Önce Tedbir
Korona virüs salgını nedeniyle bütün dünyada olduğu gibi İslam aleminde de bulaşıcılığı önleme kabilinden bazı tedbirlere başvuruluyor. Malum olduğu üzere birkaç haftadır Kabe’de tavaf yapılamıyor. Suudi Arabistan hükümeti ayrıca Mescid-i Haram ve Mescid-i Nebevi haricindeki camilerde cemaatle namaz kılmaya ara verildiğini açıkladı.
- Kuveyt Evkaf ve İslam İşleri Bakanlığı da benzer bir karar alarak toplu namaz kılmaya ara verildiğini duyurdu. Ülkede okunan ezanlarda Abdullah bin Ömer (r.a.)’den gelen rivayete uyularak ‘Hayya ales Salah' (Haydi namaza) bölümü ‘Es Salatu fi Buyutikum' (Namazı evlerinizde kılın) şeklinde değiştirildi. Bakanlık, bu durumun bir sonraki duyuruya dek devam edeceğini ifade etti.
Müslüman Âlimler Birliği Uyardı
Yeni tip korona virüs salgınına yakalanmış kişilerle aynı ortamda bulunmanın ve onlarla temas etmenin virüsün bulaşmasına neden olduğunu belirten Dünya Müslüman Âlimler Birliği, virüs kontrol altına alınana dek "cuma namazıyla cemaatle kılınan namazların durdurulması" gerektiğini ifade etti.
Allah yolunda harcama yapın, kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın. İyilik edin, kuşkusuz Allah iyilik edenleri sever" (Bakara 195) ayetini hatırlatan birlik, ayrıca Hz. Peygamber’in (sav) "Ne zarar vermek, ne de zarara uğramak vardır" Hadis-i Şerifine dikkat çekerek insanlara virüs bulaşma tehlikesinden dolayı cuma ve cemaat namazlarının şu günlerde şer’an gerekli olmadığını vurguladı.
Mısır'daki Ezher Büyük Âlimler Heyeti tarafından yayınlanan fetva da cuma namazları ve cemaatle namaz kılmanın askıya alınmasının caiz olduğuna hükmetti. Fetva metninde "Mescitlerde ezan okumanın vacip olduğu ve her ezanda “Namazları evlerinizde kılın” hatırlatmasının yapılması gerektiği aktarıldı.
Diyanet İşleri Açıklama Yaptı
Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, Din İşleri Yüksek Kurulunca korona virüsü salgınına karşı alınan tedbir kararları hakkında bir açıklama yaparak şunları ifade etti:
- “• Yeni tip koronavirüs, bulunduğu ortamda insandan insana hızlı bir şekilde yayılarak çok kısa sürede salgın haline gelmekte;
- • Virüs ilk bulaştığı anda fark edilemediğinden hastalığı taşıyan kişiler, aynı ortamda bulunan diğer insanlar için büyük bir tehlike oluşturmakta;
- • İnsanların toplu halde bulundukları mekanlar, söz konusu virüsün yayılması için oldukça uygun bir ortam oluşturup hastalığın salgın hale gelmesinde yüksek bir risk taşımaktadır.
Dolayısıyla yeni tip koronavirüsün yayılma tehlikesi ortadan kalkıncaya kadar cuma namazı başta olmak üzere cami ve mescitlerde cemaatle namaza ara verilmesi gerekli hale gelmiştir.
Bu süreçte cuma namazı yerine öğle namazının kılınması yeterlidir. Ayrıca İslam’ın şiârı olan ezanların okunmaya devam edilmesi ve gerekli tedbirler alınarak camilerin münferiden namaz kılmak isteyenler için açık bulundurulmasının uygun olacağına karar verilmiştir.”
İran’da Haftalardır Cuma Namazı Kılınamıyor
İran'da Cuma İmamları Politika Belirleme Konseyinden yapılan yazılı açıklamada, "Koronayı Önleme ve Mücadele Merkezi tarafından alınan karara göre, cuma namazı bu hafta tüm eyalet merkezlerinde iptal edilmiştir" ifadesi kullanıldı.
Ülkede üç haftadır korona virüs ile mücadele kapsamında eyalet merkezlerinde cuma namazları kılınamıyor.