Demokratik Kongo'da darbe girişimi
ABD'nin DKC Büyükelçisi Lucie Tamlyn, Amerikan vatandaşlarının darbe girişimine katıldığını öğrenmekten şok ve derin endişe duyduğunu ifade ederken acaba timsah gözyaşları mı döküyordu?
19 Mayıs Pazar günü, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin (DKC) başkenti Kinşasa'da, Ekonomi Başbakan Yardımcısı Vital Kamerhe'nin ikametgahını ve başkanlık sarayını hedef alan bir darbe girişimi yaşandı. Kongo ordusu bu girişimi engellediğini ve lideri Christian Malanga ile birlikte üç adamını öldürdüğünü açıkladı. Malanga, yurtdışında yaşayan bir muhalif, eski asker ve işadamı olup, Cumhuriyet Muhafızları'nın özel kuvvetlerinin müdahalesi sırasında öldürüldü.
Kongo ordu sözcüsü Tümgeneral Sylvain Ekenge, devlet televizyonu RTNC'de yaptığı açıklamada, darbe girişiminde bulunanlar arasında iki Beyaz Amerikalı ile İngiliz vatandaşlığına geçmiş bir Kongolu'nun da bulunduğunu belirtti. Malanga dahil olmak üzere dört saldırganın "kesin olarak etkisiz hale getirildiğini" söyleyen Ekenge, Malanga'nın oğlunun da askeri teçhizatlar, silahlı dron, sinyal bozucular ve makinalı tüfekler ile birlikte ele geçirilen saldırganların arasında olduğunu ekledi.
ABD'nin DKC Büyükelçisi Lucie Tamlyn, Amerikan vatandaşlarının darbe girişimine katıldığını öğrenmekten şok ve derin endişe duyduğunu ifade etti. Pazar gecesi 22.00'den hemen sonra Ngaliema ilçesindeki Haute Tension/Palais des Marbres mahallesinde silah sesleri duyuldu. Güvenlik kaynakları, Anadolu Ajansı'na yaptıkları açıklamada, Kamerhe'nin ikametgahı ve Ulusal Saray'a yönelik çifte saldırının sorumlusu olan komando ekibinin olası işbirlikçilerini yakalamak için operasyonların sürdüğünü bildirdi.
BM Genel Sekreteri'nin DKC özel temsilcisi ve BM misyonunun başkanı Bintou Keïta, durumu yakından takip ettiğini ve yetkililere görev kapsamındaki her türlü desteği sağlamaya hazır olduğunu söyledi. Güney Afrika Kalkınma Topluluğu (SADC), darbe girişimini kınadı ve bu şiddet eyleminin faillerini tutukladığı için Kongo ordusunu tebrik etti. Afrika Birliği (AU) de darbe girişimini kınadı, ülke yetkililerinin güvende olmasından memnuniyet duyduğunu belirtti. AU, herhangi bir Afrika ülkesinde anayasal düzeni değiştirmek için güç kullanımının meşru olmadığını ayrıca ifade etti.
Sivil toplum örgütleri, başkanlık sarayına yapılan saldırıyı kolaylaştıran güvenlik açıklarını eleştirdi. Saldırıda Kongo bayrakları yakılmış ve yerine 1997'ye kadar ülkenin eski adı olan Zaire'nin bayrakları asılmıştı.
Darbenin lideri olarak tanımlanan Christian Malanga, Kongo diasporasının bir üyesiydi. Kinşasa'daki Milli Saray'a yapılan saldırının videosunu Facebook hesabından canlı olarak paylaşan Malanga'nın askeri kamuflaj giydiği, otomatik bir silah taşıdığı ve kırmızı bere taktığı görüldü. Fransızca, İngilizce ve Lingala dillerinde konuşan Malanga, yeşil zemin üzerine sarı daire ve kırmızı meşale tutan bir kol bulunan Zaire bayrağını taşıyordu.
Yetkililere göre durum artık kontrol altında görünüyor. Hızla bastırılmış olmasına rağmen darbe girişimi, güvenlik sorunlarını gün yüzüne çıkardı ve mevcut hükümeti devirmek için güç kullanımını kınayan uluslararası tepkilere yol açtı. Bölgedeki olası misillemeleri veya yeni istikrarsızlaştırma girişimlerini önlemek için Afrikalı yöneticilerin daha dikkatli olması gerekiyor.