Zihin ve beden sağlığı dişlerde başlar
Diş fırçası seçerken fırça başının küçük, fırça kıllarının hepsinin aynı uzunlukta ve orta sertlikte olmasına özen göstermeliyiz. Ayrıca fırça kılları arasında plastik uzantılar bulunmamalı ve fırçalama ortalama iki dakika sürmelidir.
Diş fırçası seçerken dikkat etmemiz gereken bazı hususlar var. Fırçaların ömürleri, ortalama üç-dört aydır. Bu süreden sonra fırça kılları genel olarak diş yüzeyine etkili şekilde temas edememeye başlar, bu nedenle yenilenmeleri gerekir. Son zamanlarda yaygınlaşan yumuşak fırça kullanımı hatalı bir uygulama. Yumuşak fırçalar, yalnızca diş etini ilgilendiren birtakım cerrahi müdahaleler sonrası ağız hijyenini sağlamak için reçete edilmelidir ya da ağız ortamını ilgilendiren bir takım hastalıkların diş etlerine travma vermesini önleme noktasında tercih edilebilir. Bu durumlar haricinde her zaman orta sertlikteki fırçalar kullanılmalıdır.
Etkin fırçalama
Önemli olan fırçalama değil, etkin fırçalamadır. Birçok gencimiz, günde iki kere dişlerini fırçaladığını belirtir. Fakat yapılan ağız içi muayene, bu fırçalamanın aslında çok etkili yapılamadığını; en arkadaki azı dişlerin ve genel olarak dişlerin iç yüzeylerinin fırçalanmadan geçildiğini göstermektedir. Bu da diş eti enfeksiyonu, diş taşı ve çürüme ile sonuçlanmaktadır. Dolayısıyla diş hekimleri her zaman genel bir serzeniş işitir hastalarından, “Dişlerimi fırçalıyorum ama yine diş taşı ve çürük oluyor.” diye. En nihayetinde önemli olan etkili fırçalama yapmaktır.
Fırçalar hava almalı
Bir diş fırçasının üzerinde, ilk kullanımdan itibaren mikroorganizmalar tutunmaya başlar. Macun kullanımının, oluşan mikroorganizma miktarını düşürdüğüne dair çalışmalar olsa da tamamen steril bir hale getirmemektedir. Ağızdaki mikroorganizmalar fırça kıllarına sıkıca yapışır. Fakat bu, düşünüldüğü kadar zararlı bir durum teşkil etmez. Ağız ortamı milyarlarca mikroorganizma içerir ve bunların fırçalama sırasında fırçaya geçmesi normaldir. Fırçalama sonrasında, fırçanın mekanik olarak güzelce temizlenerek yemek artıklarından arındırılması ve hava alacak şekilde açıkta bırakılması, mikroorganizma miktarının artışını engelleyecektir. Dolayısıyla fırça kılları düzgünlüğünü kaybedene kadar (yaklaşık üç-dört aylık bir süre) aynı fırçanın kullanılmasında bir sakınca yoktur.
Fırçalama tekniği nasıl olmalı?
Diş etlerine ve diş yüzeylerine zarar vermeyen etkili fırçalama yöntemini şöyle tarif edebiliriz: Ayna karşısında tüm dişlerinizi görerek bir çeneden başlayıp bir taraftaki en son dişten diğer taraftaki en son dişe kadar ön yüzeyleri fırçalayın. Üst çeneden başladıysanız, üst çeneyi bitirdikten sonra aynı işlemi alt çeneye uygulamanız gerekir. Fırçalama, ortalama iki dakika sürmelidir. Fırçalama yöntemi olarak fırça başını diş etine dayayıp, tıpkı bir süpürme hareketinde olduğu gibi diş etinden diş yüzeyine bastırma ve süpürme yapılması gerekir. Aynı bölgede bunu beş-altı kez yaptıktan sonra bir fırça boyunca yan yüzeye geçilir ve orada da bu hareket tekrar edilir. Bu şekilde tüm diş yüzeyleri, diş eti ve diş dokularına travma vermeden etkili bir şekilde temizlenmiş olur. Sert diş fırçası ile dişlerin sertçe fırçalanması sonucu dişler, ilk başta beyaz oluyormuş gibi görünebilir. Fakat sert diş fırçası baskıyla ve diş yüzeylerine paralel olacak şekilde kullanıldığında diş eti çekilmesi ve diş yüzeylerinde madde kaybı yapacaktır. Bu da dişin daha sarı renkli olan iç yapılarının ortaya çıkmasına neden olur. Dolayısıyla zamanla dişler daha sarı renkli görünür.
Diş eti kanaması normal mi?
Diş eti iltihabı ve diş eti çekilmesi gibi durumlarda fırçalama sırasında kanama olması normaldir. Fakat tedavi sonrasında etkili bir fırçalama ile birlikte üçüncü günden itibaren kanama azalarak biter ve diş etleri sıkılaşarak toparlar. Dolayısıyla bundan sonra kanama olmaz. Kanama yeniden olmaya başlarsa kanayan yerde bakım aksatılmaya başlanmış anlamına gelir ve daha etkili fırçalama, diş ipi ya da ağız duşu kullanımına geçilmesi gerekir.