Yazar olacaklar için önemli sorulara kısa cevaplar-12
Bu köşede bir yazar, editör ve öğretmen olarak yazmaya yenİ başlayanların ya da başlayacakların, yazmak için gayret gösterenlerin, yazarlığı profesyonel bir meslek olarak yapmak isteyenlerin önemli sorularına kısa cevaplar vereceğim.
Antikahraman nedir?
Eski metinlerde, masallarda, efsanelerde, mitlerde kahraman; toplumun adalet isteğini yerine getiren, güçlü, kuvvetli, cesur, hakkaniyetli, bilge, belli bir inancı ve milliyeti temsil eden kişilerdir. Hiçbir olumsuz yönü yoktur, örnek alınacak tüm özellikler kendisinde toplanmıştır. Kurtarıcı rolündedir. Halktan biri değildir, onlardan üstündür ve ulaşılamazdır. Oysa antikahraman bunun tam tersidir. Toplumun içindedir, ona her yerde rastlayabilirsiniz. Çok yönlüdür, karakterinin iyi veya kötü bir sürü özelliği vardır. Kurtarıcı değil de mağdurdur. Toplumun irinli yanlarını okura gösterir. Modern toplumun kötüleştirdiği, yalnızlaştırdığı, dışladığı ezilmiş, antipatik, işsiz, iç karartıcı, sakar veya beceriksiz kişilerdir.
Diyalog yazarken nelere dikkat etmeliyiz?
Yazdığımız her diyalogun metni besleyen bir yanı olmalı. Diyaloglar kahramanların karakterlerine göre düzenlenmeli. Yani diyalogların hepsi aynı kişinin ağzından çıkıyormuş gibi olmamalı. Yazar karakterin zihnine girmeli ve konuşmayı ona göre inşa etmeli. Bunun için karakteri çok iyi tanıması gerekiyor. Çünkü tanımadığınız karakteri konuşturamazsınız. Karakterlerinizin derinlikli olması için metne başlamadan önce onun hakkında birçok şeye karar vermelisiniz. Karakterlerinizin derinlikli olup olmadığını hikaye bittikten sonra her bir karakterin ayrı bir hikayesi yazılabilir mi diye düşünerek anlayabilirsiniz. Diyalog yazmakta ustalaşmak istiyorsanız bildiğiniz bir hikayeyi ya da masalı sadece diyaloglarla yeniden yazmaya çalışabilirsiniz. Bu zamanla diyalog yazmakta sizi çok geliştirecektir.
Hikayemizi anlatırken illa bir karakteri öne çıkarmak ya da hikayeyi bir karakter üzerinden anlatmak gerekir mi?
Hikayenizi bir karakteri öne çıkarmadan da anlatabilirsiniz ama ne kadar etkili olur bilemiyorum. Çünkü hikayeleri etkili kılan şey karakterler ve okurun o karakterler hakkındaki endişeleri, kaygıları, düşünceleri, hisleridir. Hikayeleri karakterler götürür, okunur kılar. O yüzden etkileyicilik, akılda kalıcılık için karakter seçimi, onun derinliği, olaylara katkısı veya olayların onun üzerindeki etkisi önemlidir.
Herkes çocuk edebiyatına yöneliyor, bunun sebebi nedir?
Kısa diye kolay yazıldığının düşünülmesi, resimli olmasının onu daha cazip hâle getirmesi ve satış rakamlarının yetişkinler için yazılan kitaplardan daha yüksek olması. Çocuk kitapları şu an çok satanlar listesinin başını çekiyor. Buna bilinçli öğretmenlerin, ebeveynlerin katkısı büyük. Türkiye okurunun, çocuk edebiyatının sadece çocuklara özel olmadığını, nitelikli kitaplarının her yaştan kişi tarafından sevilebileceğini fark edişi çocuk edebiyatını popülerleştirdi.