Yalan yakalama teknikleri

9) Mimik kayması

Mimik kayması kontrol edilmesi en kolay olan yalan yakalama tekniğidir.

Kültürden kültüre değişkenlik gösteriyor olsa da bulunduğumuz toplumda oldukça belirgin bir ifadedir. İlk mimik kaymasında, insanlar olumlu ifade kullanırken başlarını sağa ve sola doğru sallarlar. Eğer ifade olumsuz olursa bu sallama ifadesi aşağı ve yukarı ya da doğrudan yukarı olarak gerçekleşir. Olumlu cümle kurmasına rağmen kafasını aşağı ve yukarı doğru sallayan insanlar mimik kaymasına düşmektedir yani. Bir diğer mimik kayması ise, hedef göstermenin ardında yatmaktadır.

İnsanlar birisini suçlarken genellikle işaret parmağı ile hedef göstermektedir. Bu hedef göstermenin gerçekçi olup olmadığını anlamanın en önemli noktası ise, işaret parmağı ile kişinin baktığı yönün aynı olmasıdır, eğer bu iki arasında bir senkronsuzluk gerçekleşirse, mimik kayması olarak adlandırılır. Bu da hedef göstermenin gerçekçiliğinin olmadığı anlamına gelmektedir.

ABD 37. Başkanı Richard Nixon, kaset skandallarını inkar ederken, stres uzmanları tarafından bu sayede yakalanmıştır. Bir diğer mimik kayması ise 7 evrensel duygu üzerinden bilinmektedir. Burada oluşan senkronsuzluk göstergesi ise, mikro mimikler ve söylemler üzerinden bulunur. Örneğin, mutluluk barındıran bir cümle kurarken dudak kenarlarının aşağı düşmesi aslında kişinin o cümleden dolayı mutlu olmadığını gösterir. Bu da stres uzmanları tarafından, mikro ifadeler üzerinden oluşan mimik kayması olarak adlandırılmaktadır.

10) Sıcak nefes

Referans noktasının en önemli olduğu tekniklerden bir tanesidir. İnsanlar doğruları dile getirirken nefes alışverişi karın bölgelerinde gerçekleşir fakat bu nefes alışverişi ani şekilde göğüslerine doğru çıkarsa burada yapılması gereken en doğru analiz, karşıdaki insanın stres seviyelerinde bir artış olduğunu belirtmektir. Fakat bu tekniği uygulamadan önce karşıdaki insana doğruluğundan emin olduğunuz sorular sorarak nefes alışverişini kontrol etmek gerekir. Çünkü koşarak yanınıza gelmiş olabilir. Doğal olarak yaptığınız analiz yanılmanıza sebep olabilir. Tekrar belirtelim, bu tekniği uygulamadan önce karşınızdaki insanın referans noktasını oluşturmayı unutmayın.

11) El kullanımında aktif düşüş

Beyin, iki yarım küreden oluşmaktadır. Sağ lobumuzu genellikle kurguları oluşturmak için kullanırız ve insanlar yalan söylediklerinde her zaman sağ lobunu aktif kullanır fakat bu kullanım esnasında ellere giden kaslarda isteksizlik meydana gelir. Bu sebeple dolayı yalan söyleyen insanlar elleriyle yaptıkları işleri kesme, durdurma, yavaşlatma sürecine girerler ve süreci istemsiz bir şekilde gerçekleştirmektedirler. Örneğin sürahiden su doldurma işlemi yaparken sorulan soruya cevap veren kişi bu eylemi keserek cevap veriyorsa, muhtemelen sağ beyni aktifleşmiştir ve bir kurgu çabasındadır.

12) Dudak yalama eylemi

Yalan söyleyen insanların tükürük bezlerinde oluşan anormallik, belli fizyolojik ve fiziksel semptomların oluşmasına sebep vermektedir. Bu sebebin sonucu dudak yalama eyleminde oluşan sıklıktır. Fakat her dudak yalama eylemi insanların yalan söylediği anlamına gelmemelidir. Eğer karşıdaki insanın duygusal bağı olan birisiyle oturuyorsa dudak yalama eylemini bizlere gösterir.

13) Boğaz temizleme ihtiyacı

Yalan söyleyen insanlar, cümleye başlamadan önce boğaz temizleme eylemi gerçekleştirmektedir. ABD Başkanı Biden’ın söylemleri analiz edilirken, stres uzmanları tarafından gözlemlenen en sık belirti, Biden’ın sık sık boğaz temizlemeye ihtiyaç duymasıdır. Fakat bu belirtide alınması gereken en önemli referans ise karşı tarafın sigara içip içmemesi olacaktır. Çünkü sigara içen insanlarda boğaz temizleme ihtiyacı süreklilik halinde olduğundan, karşı taraf için bir referans oluşturmayacaktır.

14) Güçlü yutkunma

Stres seviyesi yükselen, yalan söyleyen bireylerin tükürük bezlerinde oluşan anormal durumdan kaynaklı, yalan söylerken cümle bitiminde güçlü bir yutkunma eylemi gerçekleşir. Bazen bu durum dudak yalama ile birlikte görülür ve kişi önce dudak yalama eylemini gerçekleştirir ve ardından cümle biter bitmez oldukça güçlü bir yutkunma hareketinde bulunur ve bu yutkunma herhangi bir tükürükten kaynaklı olmadığı gibi, stres seviyesine bağlı olarak boş havayı yutma ihtiyacı da gerçekleşmektedir. Facebook veri gizliliği konusunda mahkemede yargılanan Mark Zuckerberg, vermiş olduğu ifadelerin bir tanesinde bu semptomu gerçekleştirerek, birçok stres uzmanının radarına girmiştir.

15) Ellerin enseye gitmesi

Kültürden kültüre değişkenlik gösterse de, birçok toplum için erkeklerde sık olarak görülen bir yalan yakalama tekniğidir. Erkeklerde olmasının psikolojik sebeplerinden en bilineni ise ünlü psikolog Sigmund Freud’un belirttiği “anne şefkati” hareketidir. İnsanlar yalan söyledikleri zaman rahatlama ihtiyacını en kısa sürede gerçekleştirmek ister, bir önceki yazımızda bu durumun en sık kullanılanını kulak memesi olarak adlandırmıştık. Özellikle duyguları saklama konusunda bu durum çok kullanılıyordu fakat bir diğer rahatlama ihtiyacını ise erkekler, ellerini enseye götürerek orada bir kaşınma ve dokunma hareketi olarak gerçekleştirirler. Bu, kontrol edilmesi daha kolay olan bir semptom olduğu için, çok sık rastlamak mümkün değildir.

16) Ayak parmak uçlarına basma eylemi

Yine erkeklerin sıklıkla göstermiş olduğu fiziksel bir semptomdur. Yalan söyleyen insanlarda özgüven düşüklüğü gerçekleştiği için bu azalan özgüveni dengelemek amacıyla biraz daha hacim kaplamak isteğiyle yapılan ve istemsizce gerçekleşen bir eylemdir. Genelde yalan söylerken ayak parmak uçlarına basarak daha yukarıda kalarak ve sık sık bu hareketi gerçekleştirerek bizlere yalan söyledikleri konuyla ilgili ipuçları vermektedirler.