Türkiye'nin ilk kadın pilotlarından Nezihe Viranyalı

Türkiye'nin ilk kadın pilotlarından birisi olan Nezihe Viranyalı'nın aramızdan ayrılışının 13. yıl dönümü.

Nezihe Viranyalı, 1925 yılında Bulgaristan Vidin'de doğdu, Türkiye'nin ilk kadın pilotlarından biridir. 22 Aralık 2004 yılında İstanbul'da hayatını kaybeden Viranyalı'nın 13. ölüm yıl dönümü.

Dünyanın ilk savaş uçağı pilotu, Sabiha Gökçen tarafından yetiştirilen dört kadın pilotun (diğerleri Edibe Subaşı, Yıldız Uçman ve Sahavet Karapars) sonuncusu olan Nezihe Viranyalı kimdir?

1. 1925’te Bulgaristan'ın Vidin şehrinde dünyaya gelen Viranyalı, ilk Türk kadın pilot Sabiha Gökçen’in uçakla Balkanlar’ı gezmesinden ve Sofya’da yaptığı gösterilerden çok etkilenerek Türkiye’ye geldi. Türkkuşu Eğitim Merkezi’ne kaydolan Nezihe Viranyalı, Sabiha Gökçen tarafından yetiştirildi. Önce paraşütçülük, daha sonra planör ve pilot brövesi aldı. Türkkuşu okullarında yüzlerce öğrenci yetiştirdi.
2. 1955 yılında Hollanda ve Almanya'da yapılan uluslararası gösterilere paraşütçü olarak katıldı. Havacılık tarihinin efsanevi pilotu Jacqueline Cochran tarafından ABD'ye davet edilmesi üzerine Tenesse Üniversitesi'ne giderek özel bursla sivil havacılık okulunda eğitim gördü. 1956 yılında Bağdat'ta yapılan uçuş gösterilerine pilot olarak katıldı.

Planörle 100 saat, motorlu uçaklarla 2800 saat uçuş

1. Nezihe Viranyalı, 100'den fazla paraşütle atlayış gerçekleştirdi. Türk Hava Kurumu’ndan emekli oldu. Planörle 100 saatten fazla, motorlu uçaklarla 2800 saatten fazla uçuş yaptı. Amerikalı yazar Stuart Kline Türk Havacılık Kronolojisi adlı kitabında yazı ve resimlerle Türkiye'nin ilk kadın pilotlarından Nezihe Viranyalı'ya yer vermiştir.
2. Hayatının son yıllarını İstanbul'da bir huzurevinde geçiren Viranyalı’nın, kaza sonucu kırılan ayağı ve omzu nedeniyle geçirdiği ameliyatlar sonrasında kangren olan bir bacağı kesilmiş, 2004 yılında Dünya Gazetesi tarafından kendisine Türk Kadın Onur Ödülü verilmiştir.
3. Bağırsak kanseri olan Viranyalı, 22 Aralık 2004 günü İstanbul’da hayatını kaybetmiş ve Karacaahmet Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir.

"1940’lı yıllarda Ankara’da ilk özel otomobili olan kadınlardan birisiydi. Buz pateni yapar, akordeon çalardı. Almanca, İngilizce, Bulgarca, Rusça, biliyordu."

Nezihe Viranyalı uçuşa olan sevgisini şu sözlerle açıklıyor...

“Eğer iyi bir iniş yapmışsanız, sizin o günkü neşenize bir dahaki günlerde rastlamak mümkün değildir. Tayyarenizi park yerine getirip motorunu durdurduktan sonra inerken duyduğunuz hisler, Fatih’in kale kapısından içeri girerken duyduğu hislerden hiç aşağı değildir. Çünkü biraz evvel siz de gökleri fethederek fatih olmuşsunuzdur.”