Rusya'da 41 kişinin öldüğü uçak kazasına dair merak edilenler

Moskova-Murmansk seferini yapan Rus havayolu şirketi Aeroflot’a ait yolcu uçağının, havada yaşanan bir sorun nedeniyle Şeremetyevo Havalimanı’na acil iniş yaptığı sırada uçağın alev alarak yanmaya başladığı bildirildi.

TASS haber ajansı uçağın 73 yolcu ve 5 mürettebatı bulunduğunu; 41 kişinin hayatını kaybettiği bilgisinin kendilerine ulaştığını duyurdu.

Rusya Federasyonu Soruşturma Komitesi Sözcüsü Svetlana Petrenko, Moskova-Murmansk seferini yaparken Şeremetyevo Havalimanı’na acil dönüş yapan ve piste inişi esnasında alev alan uçakta mürettebat dahil 78 kişinin bulunduğunu; kazadan 37 kişinin sağ kurtulduğunu söyledi.

Petrenko şunları kaydetti:

• "En kısa sürede kazaya dair soruşturma kapsamında; görgü tanıkları, havaalanı personeli ve havayolu şirketi ile uçakların işletilmesinden sorumlu diğer kişilerle görüşülmeye başlanacak"

Rus basınında yer alan haberlere göre, hayatını kaybedenler arasında iki çocuk ve bir uçuş görevlisi de bulunuyor.

Uçuş ekibi 'acil iniş' için izin istedi

Sukhoi Superjet 100 tipi yolcu uçağı, Sheremetyevo Havaalanı'ndan Murmansk şehrine gitmek üzere yerel saatle 18.02'de ayrıldı. Kalkıştan kısa bir süre sonra "arıza" nedeniyle uçuş ekibinin acil iniş için izin istediği öğrenildi.

Aeroflot yaptığı yazılı açıklamada, acil inişin ardından pistte uçağın motorunun alev aldığını kaydetti.

Şirketten yapılan açıklamada, "mürettebatın yolcuları kurtarmak için ellerinden gelen her şeyi yaptıkları" ve yolcuların 55 saniye içinde tahliye edildiği belirtildi. Hayatta kalan yolculardan biri, Dmitry Khlebushkin, uçuş görevlilerine müteşekkir olduğunu kaydetti.

Khlebushkin gazetecilere yaptığı açıklamada, "Uçuş görevlileri sayesinde hayatta kaldım" dedi. Aeroflot , şu ana kadar hayatta kalanların bir listesini (Rusça olarak) yayınladı .

Havaalanında kalkışı bekleyen uçaklarda bekleyen yolcular, sosyal medya hesaplarından, itfaiye ekiplerinin uçağı söndürme çabalarını görüntüledi.

Putin'den başsağlığı mesajı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin mağdurların ailelerine başsağlığı diledi. Murmansk bölgesinde uçak kazasında hayatını kaybedenler nedeniyle üç günlük bir yas ilan edildi.

Hayatını kaybedenlere tazminat verilecek

• Murmansk Valisi Vekili Andrey Chibis, uçaktaki yangında ölen ailelerinin her birinin bir milyon ruble (15.300 $; 11.630 £) alacağını, hastanede tedavi gören mağdurlara 500.000 ruble (7.650 $; 5.815 £) verileceğini belirtti.

Yanan uçağın içindeki yolculardan biri tahliye öncesi uçak içindeki o anları kaydetti.

Yolcuların yanan uçaktan çıkabilmek için acil çıkış kapılarındaki şişme kaydırakları kullandıkları görülüyor.

Uçağa ne oldu?

Sukhoi Superjet-100 tipi uçak, havaalanını 18: 02'de yerel saatte (15:02 GMT) Murmansk'a bağladı.

Mürettebatı, kalkıştan kısa bir süre sonra kötü hava koşullarında "arızalar" meydana geldiğine yönelik bir tehlike sinyali gönderdi.

Havaalanına acil iniş yaptıktan sonra, uçağın motorları pistte ateş aldı. Kazadan kurtulan yolculardan, Petr Egorov, Komsomolskaya Pravda gazetesinin günlük gazetesine konuşarak "Az önce havalandık ve uçağa yıldırım çarptı ... İniş zordu, neredeyse korkudan bayıldım " dedi.

Yıldırım çarpması bir uçağı düşürebilir mi?

Uçaklar yıldırıma karşı güçlü bir yapıya sahip. Yıldırım nedeniyle meydana gelen kazaların sayısı oldukça az.

Yolcuların en fazla korktuğu uçuşların başında şimşeklerin çaktığı, yıldırımların düştüğü, türbülansın olduğu havalar gelir.

Yapılan araştırmalar, türbülansla oluşan sarsıntı ve düşen yıldırımların yolcularda uçuş korkusunun oluşmasında ciddi bir payı olduğunu ortaya koyuyor. Ancak uçaklar gökyüzündeki tüm olaylara dayanacak şekilde imal edilmiştir. Örneğin kanatlar yukarı 5 metre, aşağı 1.5 metre esner.

Yıldırım daha çok uçağın burun ve kanatlarına çarpıyor. Uçak gövdesinde kullanılan alüminyumun yüksek iletkenliği sayesinde yıldırımın elektrik yükü uçağın her tarafına yayılıyor. Ve şok etkisi hızla dağılıyor.

Yıldırım çarpması sonucu meydana gelen kazalar mevcut

Yıldırımın ışığı ve sesi yolcuları korkutsa da özel paratoner sistemleri binlerce volt elektrik yükü taşıyan yıldırımların kolayca uçak üzerinden akıp gitmesini sağlar. Yine de yıldırım çarpması sonucu meydana gelen kazalar vardır; ancak kazalardan sonra alınan tedbirler ve uçakların geliştirilen paratoner görevi yapan sistemleri yıldırım karşısındaki etkilerini oldukça azaltmıştır.

Havacılık otoritelerinin yaptığı araştırmaya göre yolcu uçaklarına ortalama yılda bir kere yıldırım çarpıyor. İş jetleri ve küçük uçaklarda bu oran daha düşük. Yıldırım eğer uçak üzerinde koruyucu sistemler varsa önemli bir etki oluşturmaz. Ancak bazen yakıt depolarına gelmesi veya pilotların görüş açılarını etkilemesi nedeniyle kaza meydana gelebiliyor.

Yıldırımın uçağa çarpmasıyla birlikte gövde ve kanatlar üzerinde ciddi bir elektrik yükü oluşuyor. Bu akım uçağın dış yüzeyindeki birleşim yerlerinde elektriklenme meydana getiriyor. Akım ve elektriklenmeyle oluşan manyetik alanlar elektrik kablolarına ulaşıyor.

Bu durumu önlemek için imalatçılar yalıtılmış, koruyucu teller kullanıyor. Özel olarak topraklanan bu teller yardımıyla yıldırımın etkileri azaltılıyor. Ayrıca uçak üzerinde oluşan statik elektriğin atılması için de kanatların arka kısmı firar tarafından 'static discharger' adı verilen özel püskül şeklinde çıkıntılar bulunuyor.

Yakıt depoları tehlikesi

Diğer bir sorun ise yakıt depoları. Yıldırım düşmesine karşı yakıt depolarının çok iyi korunması gerekiyor. Depoların yeterli kalınlıkta ve iyi izole edilmiş olması şart. TWA'nın New York JFK kalkışından sonra düşen 747 kazasından sonra havacılık otoriteleri yakıt tanklarının daha iyi izole edilmesi ve topraklanmasını istiyor. Bakımlar sırasında yakıt depoları çok iyi elden geçiriliyor. Statik elektriğin atılması için özel modifikasyonlar yapılıyor. Yakıt buharı yıldırımlı havalarda riski arttırıyor. Geliştirilen yeni yakıt karışımları, buharlaşmayı en aza indiriyor.

Yıldırım nedeniyle meydana gelen uçak kazaları

26 Haziran 1959, Milano/İtalya: TWA Havayolları'na ait Starliner uçağının tırmanış sırasında yakıt depolarında patlama oldu. Kanadı kopan uçak çakıldı. Olayda 68 kişi hayatını kaybetti. Yapılan incelemede yıldırım düşen uçakta buharlaşan yakıtın alev aldığı tespit edildi.

12 Ağustos 1963, Lyon/Fransa: Air Inter'e ait Viscount uçağı iniş sırasında yere vurdu. Kazada 21 kişi hayatını kaybederken çarpan yıldırımın pilotların gözlerini kamaştırdığı ve geçici körlük yaratmış olabileceği iddia edildi.

8 Aralık 1963, Elkton/ABD: PanAm'a ait Boeing 707 uçağına iniş sırasında çarpan yıldırım sol kanat yakıt tankındaki yakıt buharını tutuşturdu. Yakıt tanklarının infilak etmesi sonucu 81 kişi öldü.

24 Aralık 1971, Puerto Inca/Peru: Lansa Havayolları'na ait Electra tipi uçak kanadına isabet eden yıldırımla 7 bin metreden düştü. Olayda 91 kişi hayatını kaybetti.

9 Mayıs 1976, Madrid/İspanya: İran Hava Kuvvetleri'ne ait Boeing 747-131F uçağı iniş sırasında tarlaya düştü. 17 kişinin öldüğü kaza sonrasında yapılan araştırmada paratoner sisteminin çalışmadığı saptandı.

5 Eyül 1980, Montelimar/Fransa: Kuveyt Hava Kuvvetleri'ne ait Lockheed L-100-20 Hercules askeri uçağı yıldırım çarpması sonucunda düştü. 8 kişi öldü.

8 Şubat 1988, Mülheim/Almanya: Nürnberger Flugdienst şirketine ait Metro III tipi uçağa iniş sırasında yıldırım çarptı. Sağ kanadı parçalanan uçak mecburi iniş yaparken çakıldı. 21 kişi hayatını kaybetti.