Çin ve Yeni Zelanda ‘Bir Kuşak Bir Yol’ projesinde anlaştı

Beş göz ittifakının üyelerinden Yeni Zelanda, Çin'in "Bir Kuşak, Bir Yol" projesine katıldı.

Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern yaptığı açıklamada, Çin'le Yeni Zelanda'nın işbirliğine ilişkin şunları kaydetti:

• “Güçlü bir temelimiz var; bu zor ve dinamik bir ortam, ancak temel kuruluşumuz iyi olduğu ve birbirimize karşı saygılı ve açık olduğumuz sürece, iyi bir temelde ilerliyoruz. ”

Bir Kuşak Bir Yol projesinin kapsamı nedir?

Çin’in büyümesini sürdürebilmesinde “Bir Kuşak Bir Yol” Girişimi’nin özel bir önemi bulunmaktadır.

Bir Kuşak Bir Yol Girişimi, “İpek Yolu Ekonomik Kuşağı” ve “21. Yüzyıl Deniz İpek Yolu’ndan” projelerinden oluşmaktadır.

İpek Yolu Ekonomik Kuşağı Çin, Orta Asya, Rusya ve Avrupa’yı karadan birbirine bağlayacak olan ağ olarak tasarlanmıştır.

• 21. Yüzyıl Deniz İpek Yolu’u ise Çin’i Hint Okyanusu üzerinden Basra Körfezi ve Akdeniz’e bağlayacak olan deniz ulaşım hattıdır. Bu iki hat Antik İpek Yolu ticaret yollarının ötesinde denizden ve karadan Avrupa’yı ve Afrika’yı Asya’ya bağlayan bir ticaret ve altyapı ağı kurmayı amaçlamaktadır.

Yeni Zelanda'nın üye olduğu Five eyes (beş göz) nedir?

Five Eyes (Beş Göz) yapısı dünyanın en gelişmiş istihbarat ağlarından biri olarak adlandırılıyor. The Five Eyes (Beş Göz) Yeni Zelanda'yı dünyanın en eksiksiz ve kapsamlı istihbarat teşkilatı arasına sokuyor. Zira bu yapı arasında Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Avustralya yer alıyor.

• İkinci Dünya Savaşı'nın ardından, 5 Mart 1946'da UKUSA Anlaşması olarak bilinen sinyal istihbaratında (SIGINT) işbirliği için çok taraflı anlaşma yoluyla resmen kuruldu. Bir başka deyişle, elektromanyetik dalgaların ya da sinyallerin elde edilmesiyle sağlanan istihbarat toplama yöntemiyle diğer devletler hakkında elde ettikleri bilgileri aralarında paylaşma amacı ile kuruldu.

İlk olarak İngiltere ve ABD, 1948'de Kanada, 1956'da Avustralya ve Yeni Zelanda'yı da kapsayacak şekilde genişlemiştir.

İttifakın tüm dünyada bilinmesine ve varlığının sonsuz tartışmalara maruz kalmasına rağmen, Beş Göz'ün nasıl çalıştığına dair gerçek bilgi, Beş Gözle ilgili hemen hemen her şeyi içeren güvenlik önlemleri tarafından hala gölgeleniyor.

Yeni Zelanda-Çin ilişkileri ilerliyor

Yeni Zelanda, Çin ile ilişkilerinde pek çok ilke imza attı. Yeni Zelanda, Çin'in Dünya Ticaret Örgütü'ne girişi için Beijing ile ikili görüşmeleri başlatan, Çin'in piyasa ekonomisi statüsünü tanıyan, Çin ile ikili serbest ticaret anlaşması imzalayan ve uygulamaya koyan, Çin'in önerisiyle kurulan Asya Altyapı Yatırım Bankası'na kurucu üye olarak katılan ilk Batılı gelişmiş ülke oldu.

İpek Yolu Ekonomik Kuşağı ve 21. Yüzyıl Deniz İpek Yolu planlarını kapsayan Bir Kuşak-Bir Yol İnisiyatifi, 2013 yılında Çin tarafından öne sürüldü. İnisiyatif, kadim İpek Yolu güzergâhlarında yer alan Asya, Avrupa ve Afrika'yı birbirine bağlayan bir ticaret ve altyapı ağı inşa etmeyi amaçlıyor.

Çin'e bağımlılık Yeni Zelanda'da endişeye neden oluyor

Yeni Zelanda'nın güvenlik kuruluşları, ülkenin Pekin'in elindeki yabancı müdahaleye karşı savunmasızlığı konusundaki endişelerini dile getiriyor.

Güvenlik İstihbarat Teşkilatı 2018 yıllık raporunda, ülkenin "casusluk ve dış müdahale faaliyetinin hedefi" olduğunu söyledi.

Raporda "Yabancı aktörler hassas hükümete erişim kazanmaya çalışıyorlar.Karar vericileri etkiliyor, göçmen topluluklarını kontrol ediyor ve fikri mülkiyet elde ediyorlar." ifadeleri yer alıyor.

İki ülke arasındaki iki yönlü ticaret 30 milyar NZZ (28,3 milyar $) seviyesine ulaştı.

Hükümet, tarihi serbest ticaret anlaşmasının iyileştirilmesi üzerine müzakerelerin tamamlanmasının ardından daha da artacağını umut ediyor.

'Biz küçük bir ülkeyiz'

Çin’in Yeni Zelanda Büyükelçisi Wu Xi, Yeni Zelanda’nın Kuşak ve Yol’da düzenleyici uzmanlığını sunmasını memnuniyetle karşıladı.

Wu, Kuşak ve Yol, Yeni Zelanda'nın fikirlerine, Yeni Zelanda'nın yaratıcılığına ve Yeni Zelanda'nın enerjisine ihtiyaç duyuyor" dedi.

Wu Xi Bazı işletmeler ve ticaret uzmanları tarafından Yeni Zelanda’yı Asya ve Latin Amerika arasında bir nakliye ve ticaret merkezi haline getirmek için önerilen cesur bir fikri teşvik etti. Yeni Zelanda Hava Yolları, teklifi destekleyen işletmeler arasındaydı.

Havayolunun CEO'su Christopher Luxon, “Biz küçük bir ülkeyiz… Bu alana adım atmamız gerekiyor” dedi.