Max Verstappen şampi...

Mexico City, sezonun en yüksek rakımlı yarışına ev sahipliği yaptı. Rakımdan dolayı hava yoğunluğunun ve sürtünmenin belirli oranlarda düştüğü pistte güç ünitesini sağlıklı tutmanın yanında lastik yönetimi ve araç kurulumu -diferansiyel, aerodinami- da zorlu şartlarda yapıldı.

Antrenman Turları

İlk antrenman turları, iki yıldır yarış olmadığından dolayı pist üzerinde biriken tozlarla mücadele eden araçları izlemek ile geçti. Red Bull, Ferrari, Alfa Romeo ve Nikita Mazepin'in Haas'ı, yumuşak lastiklerle; Mercedes, McLaren, Alpine, YukiTsunoda ve Mick Schumacher ise sert lastiklerle piste çıktılar. Bu durum esasında yol tutuşunun tam tersi bir seçim çünkü Meksika’da orta hamur tercih edilir.

Bu denli kirli pistlerde lastikleri doğru sıcaklığa getirmek oldukça zordu ve öyle de oldu. Zaman geçtikçe zaman turları da arttı ancak damarlanmalar da meydana geldi.

Yol tutuşun ilk kurbanı Ferrari pilotu Charles Leclerc oldu. Arkadan kayma yaşayan Leclerc aracın arkasını vurunca Red Bull pilotu Sergio Perez de dayanamadı ve aynı noktada aynı şekilde arka kanadını vurdu. Charles Leclerc ve Sergio Perez pite dönerek arka kanatlarını değiştirdiler.

Tozların içinde geçen ilk antrenman turlarında birçok pilot frenlerde toz birikme problemleri ile uğraştı. Yol tutuşun pek olmadığı pistte tozdan dolayı fren kilitlenmeleri de meydana geldi. Mercedes yüksek motor modu ile ilk iki sırayı almayı başardı. Bu durum esasında risk teşkil ediyordu ancak Mercedes henüz ilk turlardan bunu denedi.

• Mercedes, Alpha Tauri ve McLaren özellikle stadyum bölgesinde denge problemleri yaşadı. Üçüncü sektörde ise Ferrari, Red Bull ve Alpine güçlü görünüyordu.

İkinci antrenman turlarında güzergâh belirlenmiş ve tozdan dolayı düşen görüş mesafesi kısmen yükselmişti.

Meksika gibi hava yoğunluğunun düştüğü yerlerde sıcaklıkları kontrol etmek de oldukça zordur. Hem güç üniteleri hem de frenler benzer sıcaklık sorunlarından etkilenir. Güç ünitesine yeterli oksijeni sağlamak ve fren disklerinin soğutulması için turbo-şarjların daha hızlı çalışması gerekir dolayısıyla aşırı ısınma riski de gittikçe yükselir.

Meksika’da yüksek yere basma kuvveti kurulumu ve tıpkı Monako-vari arka kanat tasarımı ile Monza-vari hızlara ulaşılabiliyor. Seanslar arttıkça da doğru çizgi tutturuldu ve hızlı zaman turları da gelmeye başladı.

Mercedes her iki seansta da pist ile daha iyi göründü. Bununla beraber ön ve arkadan ani kaymalar da yaşadılar. Yumuşak hamur olan C4 takılı yarış simülasyonunda harika bir iş çıkarmadı çünkü Lewis Hamilton 1:21.742 ve Valtteri Bottas 1:21.923 ile orta hamur olan C3 takılı Red Bull’dan daha yavaştı.

Ancak Valtteri Bottası’ın turların sonundaki sert hamurla 1:21.084 çıkarması Mercedes’in zannedildiği kadar kötü olmadığını gösterdi.

Max Verstappen’in de orta hamur yarış simülasyonunda 1:21.092 çıkarması da Meksika’nın Red Bull pisti olduğunu kısmen onayladı.

Telemetri verilerine göre ikinci antrenman turlarında düzlüklerde hızlı olan Lewis Hamilton’a karşı Max Verstappen diğer sektörlerde 0.2-0.4 saniye arasında tempo tutturdu. Turun toplamında da Max Verstappen Lewis Hamilton’un 0.509 saniye önünde damalı bayrağı gördü. Bu veriler bize aslında yarışın ivmesinin Red Bull’a kaydığını gösteriyordu.

• Üçüncü antrenman turlarında ise Red Bull ve Mercedes arasındaki farkın net olarak göründüğü bir seans oldu. Sergio Perez ile turları beşinci sırada bitiren Carlos Sainz ile 1.005 saniye fark vardı. Bu durum Red Bull’un ne kadar dominant olduğunu gösteriyordu. Herkes artık Red Bull’un sıralama turlarında ilk çizgiyi kapatacağından emindi. Diğer tarafta Ferrari de net olarak McLaren’in önündeydi.

Sıralama Turları: Şapkadan Valtteri Bottas Çıktı

Hafta sonu antrenman turlarında Red Bull’un Mercedes’e karşı üstünlüğünü net biçimde görülünce herkes her turun bu şekilde devam edeceğini düşündü. Önemli performansın sergilenmesi gereken asıl yer olan sıralama turlarında Red Bull istediğini elde edemedi. Mercedes büyük bir sürprize imza atarak ilk çizgiyi kapattı: Valtteri Bottas pole pozisyonunda yanında da Lewis Hamilton.

Aslında Austin’de de favori olan Mercedes yerine Red Bull pole pozisyonunu almış; yarış öncesi konuşulan tüm varyasyonlar değişmişti. Meksika’da da ‘sürpriz’ oldu ve favori olmayan pilot Valtteri Bottas pole pozisyonunu kaptı. Özellikle Alfa Romeo açıklamasından sonra kendine gelen Valtteri Bottas’ın bu performansı Mercedes ekibini muhtemelen pişman etmeyecek ancak performansının yükselmesi sevindirici.

Q1

Q1’de yeşil ışıklar yanmadan hemen önce Mercedes ekibi Lewis Hamilton’un aracı üzerinde çalışıyordu. Aynı anlarda ise Red Bull arka kanadı bant ile tutturmaya çalışıyordu. Bu bant durumu Twitter’da çok konuşulsa da DRS mekanizmasının bloke olmaması için uğraşılıyordu.

1:18’in altındaki ilk tur ERS güncellemesi sonrası hızlanan Ferrari’nin Monakolu pilotu Charles Leclerc’ten geldi. Arkasında da Aston Martin’i ile Sebastian Vettel ve takım arkadaşı Carlos Sainz vardı. Charles Leclerc iyi bir tempo tutturmuş iken kırmızı bayraklar sallandı. Start düzlüğüne gelirken tam gaza asılma anında kontrolü kaybeden Lance Stroll bariyerde idi, bu süre George Russell’ın güç ünitesini değiştirmek için uğraşan Williams’a da yaradı.

Kırmızı bayraklardan sonra tekrar pit yolu açıldığında Carlos Sainz pit çıkışında bir süre güç problemi yaşadı ve yavaş yavaş ilerlemeye başladı. Ferrari pit duvarı ile durumu konuşan Sainz, aracının tekrar çalışır hale gelmesi ile yola devam etti. Tifosiler bir an için kalbini tutmuş olmalı. :)

Fernando Alonso, Nicholas Latifi, Mick Schumacher, Nikita Mazepin ve Lance Stroll bu seansta elendi. Gridin arka tarafı bu şekilde olmayacaktı çünkü birçok isim güç ünitesi değişikliği ile grid cezası almıştı.

Q2

Tam da beklenen gibi herkes orta hamur lastikler ile piste çıktı. Güç Ünitesi değişikliği yaparak ceza alacak olan Yuki Tsunoda yumuşak hamur ile deneme yapmak için kırmızı logolu lastikler ile piste çıktı. Hem Yuki Tsunoda hem de grid cezası alacak başka bir isim olan Lando Norris takım arkadaşlarına hava koridoru oluşturacak doğru çizgiyi bulmak için pistte deneme de yaptılar.

Sebastian Vettel, Kimi Räikkönen, George Russell, Esteban Ocon ve Antonio Giovinazzi bu seansta elendi ve sıralama turlarının son bölümüne kalamadı.

Q3

Yuki Tsunoda ve Lando Norris -bir önceki seansta denedikleri gibi- takım arkadaşlarına doğru çizgiyi sunma ve hava koridoru sağlamak için piste erkenden çıktılar. Max Verstappen ilk turlarında yumuşak lastik ile dengeyi tutturmayı başaramadı, telsizden sürekli olarak denge ile ilgili geri dönüşler verdi.

Şaşırtıcı şekilde –eğer sürpriz ise- ikinci denemesinde Valtteri Bottas çok daha dengeli göründü ve 1:15.875 ile zirvenin tepesine yerleşti. Valtteri Bottas bu turuyla Lewis Hamilton’dan 0.415 saniye önünde bir tempo tutturdu, ilk çizgiye iki Mercedes pilotu yerleşti.

Bu olay yarış sonrasında çok tartışıldı ve ben de kaosa mütevazı bir katkı yaparak Yuki Tsunoda’nın suçunun olmadığını Twitter üzerinden bildirdim.

Yuki Tsunoda’ya Red Bull cephesinden ciddi şekilde eleştiriler geldi ve genç pilot bir yem olarak medyanın önüne atıldı. ‘

• Yuki Tsunoda’nın yoldan isteyerek çıkması Sergio Perez’in de çıkmasına neden olduğundan sıralama turları kaybedildi’ diye bir algı yaratılmak istendi üstelik kendi grup pilotlarının üzerine sertçe giderek.

Telemetri verileri gösteriyor ki Valtteri Bottas pistin neredeyse üçte ikisinde zaten Max Verstappen’in önünde, Mercedes’in temposu Red Bull’dan zaten daha iyi idi. Yuki Tsunoda etkili bir ‘koruma kalkanı’ oldu.

Valtteri Bottas ve Max Verstappen arasındaki sektör durumlarını gösteren telemetri verisini incelediğimizde şunu net olarak görüyoruz ki Bottas pistin 4/5’inde net olarak üstünlük kurmuş durumda. Max Verstappen’in ve Red Bull’un şikayet ettiği ve tarihe ‘Tsunoda Vakası’ olarak geçecek olay olmasa da daha stabil görünen Valtteri Bottas’ı geçmek mümkün görünmüyordu.

Red Bull esasında ikinci olmadığına sevinmeliydi. Kirli taraftan başlamaktansa hava koridoru etkisinden faydalanacak şekilde 3. veya 4. olmak daha makul bir sonuç.

Yarış: Max, depara kalktı

Meksika’da startta beklendiği gibi kaos yaşandı. Beş kırmızı ışık söndükten sonra dışarıya doğru açılan Max Verstappen liderliği ele geçirdi aynı anlarda içeriye doğru atak yapan Daniel Ricciardo sağa doğru kıran Valtteri Bottas’a temas etmekten kurtulamadı.

Bu temas sonrasında Valtteri Bottas spin atarken Daniel Ricciardo da ön kanadını kaybetti. Önde kalan Verstappen, Hamilton, Perez, Gasly, Leclerc ve Giovinazzi arkadaki gruptan koparak aradaki farkı açtı.

Bu kaos sırasında Yuki Tsunoda ve Mick Schumacher de yarış dışı kaldı. Bu yüzden sarı bayraklar arasında güvenlik aracı piste girdi. Güvenlik aracı esnasında Daniel Ricciardo ve Valtteri Bottas pite gelerek sert hamurlu lastikleri taktı.

Yukarıda saydığımız ‘ilk beş’ beşinci turda güvenlik aracı çıkar çıkmaz değişti. Carlos Sainz, Antonio Giovinazzi’yi geride bırakırken; Max Versappen de Lewis Hamilton ile arayı açmak için gaza bastı. Pierre Gasly yerini korumayı başardı. Önündeki Sergio Perez’e de zaman zaman yaklaştı ancak sonrasında öndeki üçlünün, arkadakiler ile farkı açıldı.

İlk on tur tamamlandığında Max Verstappen 3 saniye gibi bir fark açmış ve rahat şekilde önde giderken; iki Ferrari de Pierre Gasly’nin temposunu benzer bir hıza sahipti. Daniel Ricciardo ve Valtteri Bottas da arka sıralardan kurtulmaya çalışıyordu. McLaren’in diğer pilotu Lando Norris de vatandaşı Williams pilotu George Russell’a yaklaşıyordu.

Böyle havalarda -üstelik de yer yer pist tozlu iken- lastikleri yönetmek oldukça güçtür. Bu duruma ilk tepki veren henüz 13. turda orta sektörlerde hız kaybeden Lewis Hamilton oldu.

Lewis Hamilton'a karşı bu anlarda Max Verstappen, tur başına birer saniye kazanmaya devam ederken; Sergio Pérez de yakından takip etmeye devam etti.

Sert hamurlu lastikler ile sürüş yapan pilotların tempolarının iyi olmadığı görülünce, takımlar yumuşak veya orta hamurda olan pilotlarına daha uzun tur attırmaya karar verdi.

• Max Verstappen 32. turda, Lewis Hamilton'a karşı 8 saniyelik bir farkla geri dönmesini sağlayan hızlı bir pit-stop ile pite girip çıktı. İlk turdaki temasın ardından istedikleri tempoyu tutturamayan Valtteri Bottas ve Daniel Ricciardo yarış boyunca çekişti. Valtteri Bottas’ın sağ ön lastiğinde sorun çıkınca ikinci pit-stopu tam bir kâbus oldu: 11 saniye.

Turuna devam eden Carlos Sainz 41. turda pite alındı ve hızlı bir pit-stop ile Charles Leclerc’in arkasında yarışa döndü. Aynı anlarda Lewis Hamilton her iki Red Bull’dan daha yavaş turlar atıyordu.

Leclerc, telsiz üzerinden lastikler ile ilgili sorunu bildirirken takımdan ‘’Takım arkadaşına yol ver, temposu daha iyi. Gasly’i geçmeyi deneyeceğiz! ’’ talimatı geldi. Charles Leclerc de Lance Stroll trafiğinden kurtulduktan sonra yol verdi. (Aynı anlarda Carlos Sainz telsizden ‘’Bilerek yol vermedi.’’ minvalinde sitem etti.)

Charles Leclerc her pilot gibi doğru anı bulduktan sonra yol verdi. Niyet okumak gibi huyum yoktur bunlar yarış içinde olan şeyler, herkes takım emrini istediği şekilde gerçekleştirebilir. Carlos Sainz’in iyi turlarına rağmen Pierre Gasly’e yaklaşmasının pek mümkün olmadığı görünüyordu.

Ayrıca Sergio Perez de lastik aşınmasından şikâyet eden Hamilton ile aradaki farkı hızla kapatıyordu. Lewis Hamilton da bir süre Lando Norris’in hava koridorundan faydalanarak hızlandı.

65. turda "Max Verstappen’in elinden en azından ‘en hızlı turu’ alalım" diye düşünen Mercedes, Bottas’ı pite aldı. Trafikten dolayı ilk denemesinde başarısız olan Fin Pilot 70. turda tekrar pite alındıktan sonra en hızlı turu son turda atmayı başardı.

Telemetri verilerini incelediğimizde şunu net olarak olarak görüyoruz ki esasında Pierre Gasly zaman zaman tempoyu düşürse de Ferrari’den genel olarak üstün bir tempoda idi. Carlos Sainz ve Charles Leclerc de daha sonrasında tekrar yer değiştirerek doğal konumlarına döndüler. Sergio Perez esasında bir ‘undercut’ yapacak tempoyu ve yakınlığı da bulmuşken (25.-30. Tur aralığında) Red Bull tarafı bunu denemedi. Sergio Perez tehlikesini Lewis Hamilton’un sürekli olarak ensesinde hissedilmesi sağlandı.

Böylece Max Verstappen, baştan sona üstün götürdüğü yarışı ilk sırada geçti ve Meksika Grand Prix'sini kazandı. Sergio Perez de kendi ülkesinde podyum görmüş oldu, Halk Kahramanı.

Pierre Gasly, baştan sona iyi tutturduğu temposu ile yine harika bir iş çıkardı.

Ferrari’nin iki pilotu da McLaren’in döküldüğü pistte (yalnızca Lando Norris 1 puan alabildi) puan alarak Ferrari’yi McLaren’in 17 puan önüne taşıdı. Yine mükemmel sürüşleri ile eski şampiyonlar Sebastian Vettel, Kimi Raikkonen ve Fernando Alonso da puan almayı başaran diğer isimlerdi.

Max Verstappen 4 yarış kala 19 puan öne geçerek hem sayısal hem de psikolojik üstünlüğü ele geçirdi. Lewis Hamilton son yıllarda yaşamadığı bir rekabetin içerisinde. Max Verstappen bu gerginliği iyi kontrol ediyor ve hatasız ilerliyor.

Amerika kıtasından çıktıktan sonra puan farkını iyice açabilirse Max Verstappen çok büyük bir avantajı cebine koyacak çünkü Orta Doğu yarışları genellikle Mercedes’e daha yakın oluyor.