Lojistikte kas gücü değil beyin gücü önemli
Banu Damla Alişan, lojistik sektörünün erkek egemen bir sektör olduğuna dair önyargıyı yıkan bir isim. “bu iş erkek işidir, kamyoncu mu olacaksın” söylemlerine rağmen yoluna devam eden Alişan, lojistik sektörünün bir planlama ve organizasyon işi olduğunu kanıtladı. tedarik zincirinin her halkasında artık kadınların daha aktif olduğunun altını çizen Alişan, “kas gücü değil beyin gücü önemli” diyor.
Fransız Lisesi, İstanbul Üniversitesi ve ardından Teksas’a giden bir eğitim hikayeniz var. Eğitim hayatından sonra kariyer seçiminiz ne yönde oldu?
Lise eğitimimi Saint Benoît Fransız Lisesi’nde tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezun oldum, daha sonra eğitimime ABD’de devam ettim. İş yaşamına reklam dünyasıyla adım attım. Yönetici tecrübesi kazandıktan sonra ajanstan ayrıldım. 1996’dan bu yana aile şirketimiz Alışan Lojistik’teyim. 2000’li yılların başından günümüze kadar ise Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı rolünü üstleniyorum. Kariyer planımı yaparken, o yıllarda moda olduğu üzere, pazarlama üstüne yoğunlaşmayı hayal etmiş ve bu nedenle de ilk olarak iş hayatına reklam ajansında adım atmıştım. O dönemlerde lojistik konsepti yoktu; biz de uluslararası nakliye şirketi olarak başlamıştık sektör yolculuğumuza. Yine o yıllarda bir kadın için çok cazibesi olmayan bir sektörü denemek istedim ve aile şirketimiz olan Alışan Lojistik’te her kademede görev alarak bugünlere geldim.
Lojistik sektöründe kadın olarak karşılaştığınız bir sorun oldu mu?
1996’da sektörde kadın sayısı yok denecek kadar azken bu sektöre adım attım ve 26 yıldır bu sektördeyim. Sektöre girdiğimde “Bu iş erkek işidir, kamyoncu mu olacaksın” söylemlerini çok duydum. Burada şunu unutmamak gerekir bence; kadın erkek ayrımı yapmak yerine, işini iyi yapanla yapmayan, yetkin olanla olmayan ayrımının yapılmasının sektör hatta iş hayatının geneli için daha doğru olduğu görüşündeyim. Lojistik sektörü erkek sektörü diye alışılagelmiş, bize de böyle kodlanmış. Öncelikle bunun dışına çıkmamız gerekiyor. Lojistik tamamen bir planlama ve organizasyon işidir. Artık tedarik zincirinin hemen hemen her noktasında kadınlar aktif görev alıyor. Hatta bana sorarsanız erkeklerden daha başarılılar diyebilirim. Şu anda insansız depolar hayatımıza girdi, araçlar otonom olma yolunda ilerliyor, kas gücü değil beyin gücü daha önemli hale geldi.
Sizce kadınları iş hayatından uzak tutan en önemli neden nedir?
Ekonomide ve sosyal yaşamda sürdürülebilir kalkınmanın sağlanabilmesinin, nüfusun yarısını oluşturan kadınların, yaşamın tüm alanlarına aktif bir şekilde katılımı ile mümkün olacağı düşüncesindeyim. Bu alanların içinde kuşkusuz en önemlisi iş hayatına katılım. Ülkemizde kadının iş hayatına katılımı maalesef halen arzu edilenin çok gerisinde. TÜİK verilerine göre Türkiye’de erkek istihdam oranı yüzde 65 iken, kadınlarda bu oran yüzde 28 seviyesinde. Yani Türkiye’de her 100 kadından yalnızca 28’i çalışıyor. AB ülkelerinde ise her 100 kadından 60’ı çalışıyor. Ülkemizde kadın girişimcilerin oranı da yüzde 8’ler civarında. PwC’in gerçekleştirdiği bir rapora göre kadınların kariyerleri için işverenlerinden destek bekledikleri en önemli 3 başlık; daha çok şeffaflık ve güven, stratejik destek ve iş, özel yaşam ve aile dengesi yaklaşımlarını gözden geçirmeleri. Bizim gibi öncü kuruluşların işte bu 3 temel başlığa daha fazla ağırlık vermesi gerekiyor.
Alışan Lojistik bünyesinde kadın istihdam oranı nedir?
Toplumun yaklaşık yüzde 50’sinin katılmadığı kritik bir sektörde başarı çok zor; bu nedenle kadınları, yeni mezunları cesaretlendirmeye çalışıyorum. Alışan Lojistik’e baktığınız zaman, Women Owned Company (Kadın Sahipli Şirket) global sertifikası sahibi şirketimizin içinde kadın çalışan oranımız, son 3 yıldır yüzde 20-23 bandında artış göstermektedir. Bu oranların sürdürülebilirliğine büyük önem veriyoruz. Yönetim kurulumuzun ise yüzde 75’i kadınlardan oluşuyor.
Bir kadın yönetici olarak lojistik sektöründeki katkılarınızdan bahseder misiniz?
Sektörde kadın istihdamına yönelik ilklere imza attık, atmaya da devam ediyoruz. Örneğin lojistik sektöründe ilk istif makine operatörü kadın bizim bünyemizde yetişti. Ayrıca, kadının eğitimini de destekleyen projeleri üretmeye ve desteklemeye de aralıksız devam ediyoruz. BM’nin küresel bazda yürüttüğü kadınların tüm sektörlerde ve her düzeyde ekonomik yaşamın içinde yer almalarını ve güçlenmelerini hedefleyen, özel sektörün küresel ve en önemli girişimlerinden biri olan Kadının Güçlenmesi Prensipleri’ne imza atan ve onları rehber edinen tek lojistik şirketi olduk. Birlikte Güçlüyüz Platformu’nun da ilk üyelerindeniz.