Düşük gelirli ülkelerin yüzde 88,9'u, düşük orta gelirli ülkelerin yüzde 91,1'i ve üst orta gelirli ülkelerin yüzde 96'sında enflasyon yüzde 5'in üzerini gördü. Birçok ülke çift haneli enflasyon yaşıyor. Gıda fiyatlarındaki enflasyonun yüksek olduğu yüksek gelirli ülkelerin payı ise yüzde 85,7'ye yükseldi. 2022 yılı Ekim ayında ortalama buğday, mısır ve pirinç fiyatları 2021 Ekim ayına göre sırasıyla yüzde 18, yüzde 27 ve yüzde 10 daha yüksek seyrediyor. Öte yandan 2021 yılı Ocak ayına göre buğday ve mısır fiyatları yüzde 38, ve yüzde 4 pirinç fiyatları ise yüzde 21 daha düşük.

Ukrayna'daki savaş, küresel ticareti, üretimi ve emtia fiyatlarını etkiledi. Savaşın aynı zamanda fiyatları 2024'ün sonuna kadar yüksek seviyelerde tutması bekleniyor. Yüksek gıda fiyatları, milyonlarca insanı aşırı yoksulluğa sürüklerken, açlığı ve yetersiz beslenmeyi artıran küresel bir krizi tetikledi. Dünya Bankası raporuna göre, Kovid-19 salgını küresel yoksulluğun azaltılmasında büyük bir gerilemeye neden oldu.

Şimdilerde iklim şokları ve savaş nedeniyle artan gıda ve enerji fiyatları toparlanmayı durdurdu. IMF raporuna göre, yüksek gıda ve gübre ithalat fiyatlarından en çok etkilenen 48 ülkedeki savunmasız hanelere yardım etmek için 5 ila 7 milyar dolar daha fazla harcama yapılması gerekiyor. Önümüzdeki 12 ay içinde akut gıda güvensizliğini sona erdirmek için ise yaklaşık 50 milyar dolara ihtiyaç var. Gıda ve Tarım Örgütü’nün Dünya Gıda Programı raporuna göre, akut gıda güvensizliği yaşayan ve acil yardıma ihtiyacı olan 53 ülkede 222 milyon insan var. Böyle bir tablonun kötüleşmesinin ardında birçok neden var. Ukrayna'da savaşın başlamasının ardından ülkelerin karşılıklı olarak uyguladığı ambargoların büyük payı var. Küresel gıda krizi, yerel arzı artırmak ve fiyatları düşürmek amacıyla ülkeler tarafından uygulanan politikaların etkinliğini zayıflattı. 2022 yılı Ekim itibariyle 21 ülke, 26 gıda ürününde ihracat yasağı ve 8 ülke ise 12 gıda ürününde ihracatı sınırlayıcı önlemi uygulamaya başladı. Her ne kadar 2022 yazında gübre fiyatlarında gerileme kısa bir rahatlamaya neden olsa da eylül ayından itibaren gübre fiyatları yeniden yükselmeye başladı. Artan enerji fiyatlarına ek olarak, ihracat kısıtlamaları gibi politika önlemleri, küresel gübre fiyatlarının yüksek kalmasına neden oluyor.

Dünya bankası eylem planı

Devam eden gıda güvenliği krizine kapsamlı, küresel bir yanıtın parçası olarak Dünya Bankası Grubu, tarım, beslenme, sosyal koruma, su ve sulama gibi alanlarda 15 aylık bir süre içinde 30 milyar dolara kadar kaynak sağlıyor. Bu finansman, gıda ve gübre üretimini teşvik etme, gıda sistemlerini geliştirme, daha fazla ticareti kolaylaştırma ve savunmasız haneleri ve üreticileri destekleme çabalarını içermektedir. Ürdün’deki 125 milyon dolarlık bir proje, iklim direncini artırarak, rekabet gücünü ve kapsayıcılığı artırarak ve orta ila uzun vadeli gıda güvenliğini sağlayarak tarım sektörünün gelişimini güçlendirmeyi amaçlıyor.